Một quả đạn pháo chứa hóa chất chlorine IS đã sử dụng - Ảnh: NYT

Theo báo New York Times, các nhà điều tra phương Tây ở Iraq và Syria cho biết IS đã sử dụng hóa chất công nghiệp hoặc nông nghiệp độc hại làm vũ khí. Điều đó cho thấy năng lực chiến tranh của IS đang phát triển mạnh.

Trước đó, lực lượng người Kurd ở Iraq từng cáo buộc các tay súng có quan hệ với IS đã dùng hóa chất trong ít nhất một vụ đánh bom xe hồi đầu năm.

Tuy nhiên bắn đạn chứa hóa chất độc hại từ khoảng cách xa là chiến thuật mới đáng sợ hơn của IS. Bởi phương án tấn công này đòi hỏi các chuyên gia vũ khí của IS phải vượt qua những thử thách kỹ thuật rất khó khăn.

Các nhà điều tra cho biết hôm 21-6, một nhóm quân IS đã bắn một quả đạn súng cối 120mm chứa hóa chất nhắm vào vị trí của lực lượng người Kurd gần đập Mosul.

Đạn chứa hóa chất độc hại

Quả đạn súng cối không nổ nhưng một số binh sĩ người Kurd đến gần địa điểm nó rơi xuống đã ngã bệnh. Ngày 29-6, kỹ thuật viên vũ khí Pháp Gregory Robin, hiện là chuyên gia Tổ chức Sahan Research, đã thu thập quả đạn này. Ông Robin cho biết phần đuôi quả đạn đã bị vỡ và một chất lỏng chảy ra, có mùi chlorine nồng nặc khiến mắt mọi người cay xè.

Ông Robin và chuyên gia James Bevan, giám đốc Tổ chức Nghiên cứu vũ khí xung đột (CAR), cho biết đây là lần đầu tiên người ta phát hiện bằng chứng rõ ràng cho thấy IS đã sử dụng vũ khí hóa học. Nhóm nghiên cứu nhận định có thể quả đạn này được sản xuất trong một xưởng vũ khí của IS và chứa hóa chất chlorine.

Ngày 6-7, một nhà điều tra quốc tế khác phát hiện bằng chứng cho thấy IS thực hiện hai vụ tấn công khác cũng bằng đạn chứa hóa chất chlorine nhắm vào lãnh thổ của người Kurd ở vùng đông bắc Syria.

Trong các vụ tấn công ở Tel Brak và Hasakah, IS dùng đạn và tên lửa nhỏ chứa một loại hóa chất công nghiệp, thường được dùng làm thuốc trừ sâu.

Các nhân chứng mô tả hàng loạt quả đạn đã giáng vào những cánh đồng gần ba tòa nhà được lực lượng người Kurd sử dụng tại Tel Brak. Ở Hasakah cũng có rất nhiều quả đạn và tên lửa nhỏ rơi xuống khu vực dân cư. Ít nhất một quả đạn rơi vào nhà một thường dân.

Mới đây, lực lượng người Kurd cho biết đã phát hiện các tay súng IS đeo mặt nạ chống độc.

Thí nghiệm đáng sợ

Vụ tấn công ở Tel Brak khiến 12 binh sĩ người Kurd phát bệnh và bị các triệu chứng như đau đầu, khó thở, nôn mửa, cay mắt, mất phương hướng, thậm chí hôn mê…

Một chuyên gia của CAR đã nghiên cứu địa điểm nơi các quả đạn rơi xuống ở Tel Brak. Ngay khi tiếp cận, ông lập tức ngửi thấy mùi khó chịu, gây đau rát mũi và cổ họng chỉ trong vòng 90 giây.

Nghiên cứu ở phòng thí nghiệm cho thấy các quả đạn ở Tel Brak chứa hóa chất phosphine. Ông Bevan cho biết các nhà điều tra quốc tế ở Syria và Iraq gặp rất nhiều khó khăn do họ không được trang bị quần áo bảo hộ và mũ phòng độc. Nhiều người khi tiếp cận hiện trường đã bị nhiễm hóa chất độc hại và buộc phải rút đi.

Dù vậy, các nhà điều tra nhận định có thể IS mới chỉ thử nghiệm vũ khí hóa học trong các cuộc tấn công này. Tại Tel Brak, sau vụ tấn công lực lượng người Kurd, IS đã lập tức rút quân ra xa. Ông Bevan dự báo chắc chắn IS tiếp tục tấn công bằng vũ khí hóa học bởi các cuộc thử nghiệm ban đầu này đã cho thấy hiệu quả đáng sợ.

Trong báo cáo gửi tới chính quyền người Kurd, các nhà điều tra quốc tế kêu gọi lưc lượng này phải nhanh chóng trang bị các thiết bị chống vũ khí hóa học, huấn luyện cho các binh sĩ phương pháp phát hiện vũ khí hóa học…