Thanh tra TP.HCM đã tổng hợp ý kiến các sở ngành liên quan, đề xuất cho UBND TP để báo cáo cho Thanh tra Chính phủ về việc xem xét thu hồi 12 dự án ở khu đô thị Nam TP (viết tắt khu Nam).

Các dự án này đã giao đất từ những năm 1999 - 2003 nhưng chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất, chưa đầu tư xây dựng.

12 dự án "ôm" hơn 150ha đất

Năm 2011, Thanh tra Chính phủ ban hành kết luận thanh tra số 2889 về việc chấp hành pháp luật trong công tác quy hoạch sử dụng đất, xây dựng và quản lý sử dụng đất tại TP.HCM. Kết luận chỉ ra nhiều thiếu sót, khuyết điểm về quy hoạch, quản lý, sử dụng đất, trong đó có khu Nam.

Kết luận thanh tra đã yêu cầu các nhà đầu tư phải nộp ngân sách 935 tỉ đồng tiền sử dụng đất, tiền phạt chậm nộp. Nhưng UBND TP.HCM đã nhiều lần kiến nghị Thủ tướng cho miễn giảm, không truy thu số tiền trên.

Đến năm 2020, do chưa thực hiện xong kết luận thanh tra nên theo chỉ đạo của Chính phủ, tổ công tác liên ngành xử lý sau thanh tra được thành lập do Thanh tra Chính phủ chủ trì nhằm rà soát lại khoản tiền truy thu, rà soát việc điều chỉnh quy hoạch khu Nam, việc giao đất, tính tiền sử dụng đất và đầu tư xây dựng một số dự án bất động sản tại khu Nam.

Tháng 7-2021, từ báo cáo kết quả rà soát của tổ công tác liên ngành, Chính phủ đồng ý về việc giảm số tiền truy thu. Đồng thời giao UBND TP chịu trách nhiệm thực hiện quy hoạch khu Nam. Trong đó xem xét thu hồi 12 dự án giao đất từ những năm 1999 - 2003 nhưng vẫn chưa hoàn thành giải phóng mặt bằng, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất, chưa đầu tư xây dựng.

Các dự án này chiếm đến 150ha đất ở khu Nam, được giao đất từ năm 1999 (1 dự án), năm 2001 (8 dự án), năm 2002 (1 dự án), năm 2003 (2 dự án). Dù được giao đất từ 20 năm nhưng dự án giải phóng mặt bằng nhiều nhất là 97%, thấp nhất là 52%.

Trong đó có một số dự án có diện tích lớn như: khu công viên KH và DC (48,55ha) của Công ty cổ phần Đất Phương Nam, khu dân cư Thăng Long (24,79ha) của Công ty cổ phần Xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng số 9, dự án đầu tư hạ tầng kỹ thuật chính khu 6B (21,73ha) và dự án phát triển nhà ở lô số 5 (6,73ha) đều của Công ty cổ phần Đầu tư kinh doanh nhà, khu dân cư 9A-2 (19,21ha) của Công ty cổ phần phát triển bất động sản Việt Liên Á…

"Ôm" đất đến bao giờ?

Nguyên nhân dẫn đến các dự án "ôm" đất ở khu Nam, theo Thanh tra Chính phủ, là do UBND TP.HCM ra các quyết định tạm giao đất chưa đúng với quy định Luật Đất đai 1993 và năm 2003.

Bởi lẽ luật không quy định việc tạm giao đất, mà Nhà nước phải đứng ra bồi thường. Nhưng UBND TP lại ra quyết định tạm giao đất cho doanh nghiệp. Sau khi doanh nghiệp bồi thường giải phóng mặt bằng xong thì UBND TP mới ra quyết định giao đất chính thức và tính tiền sử dụng đất. 

Vì vậy, khi các dự án "ôm" đất kéo dài thì TP cũng chưa thu được tiền, gây lãng phí đất và nguy cơ thất thu ngân sách.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ chỉ ra việc chọn nhà đầu tư do UBND TP.HCM hoặc Ban quản lý khu Nam chỉ định. Hầu hết các dự án đầu tư đều vi phạm về thủ tục đầu tư. Việc đầu tư tràn lan, dàn trải…

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, UBND TP đang xem xét thu hồi 12 dự án, lựa chọn nhà đầu tư, thúc đẩy giải phóng mặt bằng, sớm triển khai các dự án, hoàn thành phát triển khu Nam.

Hiện nay Thanh tra TP cũng đang hoàn tất kết luận thanh tra về quy hoạch đô thị, quản lý đầu tư xây dựng và mời gọi đầu tư tại Ban quản lý khu Nam.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, một lãnh đạo của Ban quản lý khu Nam cho hay Ban quản lý khu Nam đã phối hợp với các sở ngành, đơn vị liên quan đã rà soát và có báo cáo về 12 dự án theo chỉ đạo để UBND TP xem xét, xử lý.

TP.HCM: 5 năm vẫn chưa thu hồi được nhà đất số 6 Thái Văn Lung, vì sao?

Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP.HCM kiến nghị xem xét ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi nhà đất số 6 Thái Văn Lung (quận 1, TP.HCM).