Ông Đỗ Mạnh Bổng, viện trưởng Viện KSND TP.HCM, phát biểu tại hội nghị - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Ngày 21-10, Viện KSND TP.HCM tổ chức hội nghị trực tuyến về công tác thu hồi tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng chức vụ xảy ra trên địa bàn TP với sự tham gia của Viện KSND 2 cấp, các cơ quan tố tụng, các cơ quan tư pháp trên địa bàn TP.

Chưa thu hồi được hết tài sản bị chiếm đoạt, bị thất thoát

Ông Đỗ Mạnh Bổng, viện trưởng Viện KSND TP.HCM, cho biết thành phố là đầu tàu kinh tế và là địa phương có tình trạng tội phạm phức tạp, trong đó có tội phạm về kinh tế, tham nhũng, chức vụ. 

Thời gian qua, trên địa bàn thành phố có rất nhiều vụ án tham nhũng được đưa ra xét xử. Công tác thu hồi tài sản luôn được các cơ quan tư pháp quan tâm. 

Tuy nhiên, qua giám sát, thống kê và nghiên cứu đến nay cho thấy còn nhiều tồn tại, hạn chế trong việc thu hồi tài sản trong các loại án này, chưa đáp ứng được mong mỏi của người dân, tài sản thất thoát và bị chiếm đoạt chưa thu hồi được hết.

Theo đánh giá của Viện KSND TP, kết quả thu hồi tài sản trong các vụ án kinh tế, tham nhũng và chức vụ còn thấp. Nguyên nhân là do tài sản phải thu hồi nằm ở nhiều hạng mục, nằm rải rác ở nhiều địa phương, pháp lý của các tài sản chưa rõ ràng, tài sản chung của người phải thi hành án với người khác… 

Ngoài ra, số tiền phải thu hồi trong những vụ án kinh tế, tham nhũng và chức vụ rất lớn nhưng tài sản được bản án tuyên duy trì kê biên không nhiều, giá trị chưa tương xứng với số tiền bị chiếm đoạt.

Chính phủ cần xây dựng cơ sở dữ liệu về tài sản công dân

Ngoài những nguyên nhân chủ quan và khách quan như kể trên, vướng mắc về pháp luật như chính sách công khai minh bạch tài sản cũng khiến việc thi hành án có thể kéo dài.

Đơn cử như vụ án Huỳnh Thị Huyền Như, một số tài sản bị kê biên là các căn hộ, biệt thự nhưng thuộc dự án và vẫn chưa trả hết tiền mua, dẫn đến phát sinh tranh chấp giữa chủ đầu tư và người mua về tài sản này, khiến việc thi hành không thực hiện được.

Các đại biểu tham dự hội thảo tại trụ sở Viện KSND TP.HCM - Ảnh: HOÀNG ĐIỆP

Một số tài sản bị kê biên thi hành án chưa hoàn tất thủ tục pháp lý, nên việc phát mãi tài sản rất khó khăn. Ví dụ như vụ án liên quan đến Ngân hàng Việt Hoa, cơ quan tố tụng đã kê biên 1/2 tài sản là căn nhà ở quận 5, nhưng khi xác minh thì tài sản này là do người bị thi hành án đứng tên giùm, phát sinh tranh chấp và không thể thi hành án được...

Để thực hiện việc thu hồi tài sản triệt để trong các vụ án tham nhũng, kinh tế và chức vụ, Viện KSND TP kiến nghị cần xây dựng quy chế phối hợp giữa các cơ quan tố tụng và các cơ quan có liên quan (thanh tra, kiểm toán...) để đảm bảo ngay từ giai đoạn thụ lý tin báo tố giác tội phạm đến điều tra truy tố, nhằm đảm bảo việc thu hồi tài sản.

Ngoài ra, Viện KSND tối cao cần kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng, các tổ chức tín dụng phối hợp với các cơ quan tố tụng cung cấp thông tin để các cơ quan tố tụng kịp thời phong tỏa kê biên tài khoản liên quan đến các dấu hiệu phạm tội.

Đồng thời, VKS cũng kiến nghị Chính phủ xây dựng cơ sở dữ liệu về tài sản công dân trên toàn quốc, nhằm thuận lợi trong việc quản lý, đẩy nhanh tiến độ xác minh, ngăn chặn việc tẩu tán tài sản.

Kiểm tra về thu hồi tài sản tham nhũng tại TP.HCM

TTO - Từ ngày 28-11 đến 7-12, đoàn kiểm tra số 3 của Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng sẽ kiểm tra công tác thu hồi tài sản bị chiếm đoạt trong các vụ án tham nhũng ở một số cơ quan đơn vị tại TP.HCM.