09/06/2019 12:10 GMT+7

Không 'đẫm lệ' để chia tay với iTunes dù đó là di sản của Steve Jobs

HIỀN TRANG

TTO - San Francisco, một ngày mưa 18 năm trước, Steve Jobs lần đầu tiên nói về 'một cuộc cách mạng âm nhạc đang diễn ra ngay lúc này'.

ITunes là một trong những ứng dụng từng được nhiều người lựa chọn nghe nhạc - Ảnh: THANH YẾN

Ông nói về cách mà người ta trích xuất những đĩa nhạc CD sang máy tính, máy nghe nhạc MP3 và tạo nên những danh sách phát nhạc (playlist) của riêng mình. Sau đó, ông giới thiệu về iTunes.

Ngay từ tuần đầu ra mắt, iTunes đã ghi nhận hơn 1 triệu lượt tải nhạc. Và đúng như Jobs đã khẳng định, iTunes đã thay đổi hoàn toàn cục diện âm nhạc: thay cho những chiếc Walkman bất tiện là chiếc iPod cất vừa trong túi, thay cho những chiếc tai nghe cỡ lớn headphone là những chiếc tai nghe bé nhỏ và tiện dụng.

Và những "playlist" linh hoạt trở thành công thức phổ quát cho âm nhạc, thay cho những album cứng nhắc.

Vậy mà, thời đại iTunes cũng không kéo dài quá lâu. Vài ngày trước, Apple tuyên bố những thế hệ máy tính sau của hãng sẽ không còn iTunes nữa. Ứng dụng từng được coi là quan trọng nhất trong lịch sử Apple sẽ bị chia ra làm ba ứng dụng riêng biệt về âm nhạc, đài phát thanh và truyền hình.

iTunes bị khai tử trong bối cảnh streaming chiếm tới 75% doanh thu ngành công nghiệp âm nhạc. Trong khi đó, từ khi dịch vụ streaming trực tuyến ra đời, doanh thu từ tải nhạc sút giảm không phanh.

Đỉnh điểm, năm 2018, mức giảm lên tới 27%. Hay nói cách khác, iTunes không có nhiều lợi thế trên đường đua với những dịch vụ streaming như Spotify hay Apple Music - người anh em dưới một mái nhà.

Từ kẻ tiên phong xoay vần thị trường âm nhạc, iTunes giờ đây lại trở thành kẻ tụt hậu và bị những kẻ tiên phong mới xoay vần.

Đáng buồn hơn cho iTunes, cái chết của nó chẳng gây ra một cuộc chia ly sướt mướt như thời Yahoo Messenger ra đi.

Như một tựa bài trên tờ Telegraph: "Tạm biệt iTunes: Tại sao có quá ít người than khóc cho cái chết của chương trình âm nhạc được thổi phồng của Apple?", và lời đáp trên tạp chí âm nhạc NME: "Đừng than khóc cho cái chết của iTunes. Nó [iTunes] dở tệ."

Nhìn lại chặng đường 18 năm của iTunes, chẳng khó khăn để nhận ra số phận của iTunes cũng hao hao như nhà thám hiểm Columbus. iTunes cũng đi khai hoang những miền đất mới, và rồi bị chính thành tựu của mình phản bội.

iTunes đã từng thách thức nền sản xuất đĩa CD với mức giá thành cực rẻ của mình. Một chiếc CD của Norah Jones chẳng hạn có giá tới 18 USD, trong khi một bài hát của cô khi mua lẻ trên iTunes chỉ vỏn vẹn 99 cent.

Nhưng con số 99 cent ấy lại thành điểm bất lợi cho iTunes khi đem cạnh tranh với Spotify chẳng hạn. Chỉ mất 99 cent, bạn đã có 3 tháng sử dụng tài khoản cao cấp của Spotify, nghe thoải mái hàng triệu bài hát không giới hạn. Và sau 3 tháng ấy, bạn cũng chỉ phải trả 2,5 USD một tháng.

Và trong khi những đĩa nhạc CD tuy hay bị coi là thoi thóp nhưng thực tế vẫn còn sống nhăn, thậm chí trào lưu nghe đĩa Vinyl mắc mỏ còn nở rộ trở lại, thì iTunes phải giã biệt cuộc chơi vì không còn lợi thế nào để bấu víu nữa.

Ngay cả khái niệm "playlist" mà iTunes từng cổ xúy thành công cuối cùng lại tạo tiền đề cho cuộc cách mạng streaming cuốn bay luôn bậc tiền bối của nó.

Đáng tiếc rằng, ngay cả thiên tài với khả năng tiên tri trước cả chục năm thì vẫn có giới hạn của mình. Nhưng đó mới là điều thú vị trong công nghệ. Và bất kể ai có chế nhạo gì đi nữa, những di sản của iTunes vẫn còn hiển hiện trong nền âm nhạc hiện hành.