Xứ sở miên man do ca sĩ Jun Phạm viết là một cuốn sách khá dày, gần 300 trang, nhiều chữ nhưng được không ít độc giả thiếu nhi lẫn những người không còn là thiếu nhi yêu mến.

Không riêng tác giả, nhiều độc giả cũng bất ngờ khi Xứ sở miên man giành giải C giải thưởng Sách quốc gia năm 2024 vì đây là tác phẩm của một người không chuyên trong giới văn chương.

Từ kịch bản phim cho Ngô Thanh Vân

Từ truyện ngắn Thức dậy anh vẫn là mơ xuất bản vào năm 2016 thì đến bảy năm sau, độc giả của Jun Phạm mới thấy anh quay trở lại văn đàn với Xứ sở miên man. Anh nói khi đã dấn thân vào văn chương thì thực sự muốn nghiêm túc, không dạo chơi.

Các quyển sách trước của Jun Phạm đều là truyện ngắn, tản văn. Nên khi đặt bút viết Xứ sở miên man, anh cũng đặt mục tiêu nếu không hoàn thành được cuốn tiểu thuyết dài này thì sẽ không ra sách nữa.

Jun Phạm tiết lộ bản gốc của Xứ sở miên man từng là một kịch bản phim thiếu nhi do Ngô Thanh Vân đặt hàng nhưng tiếc là dự án này không thành: "Vậy là kịch bản của tôi tạm cất kho nhưng sau đó tôi có xin phép chị Vân lấy lại để làm một cuốn tiểu thuyết.

Rồi tôi tha hồ phát triển câu chuyện để thành một xứ sở thần tiên của mình. Quyển sách khiến tôi trở về làm một đứa trẻ nhưng thi thoảng thấy mình bay bổng quá thì cái tôi người lớn xuất hiện và kéo tôi trở lại".

Trong Xứ sở miên man, bạn đọc thấy một bức tranh đối lập trong cuộc sống bình dị của ông Thảo và bé Mì Gói, đứa con gái nhỏ được ông nhận nuôi tại tiệm cắt tóc Tân Kỳ.

Mỗi ngày trôi qua, ông Thảo luôn cảm thấy mệt mỏi vì cơm áo gạo tiền, ông bị cuốn vào cuộc chiến với một con quái vật mang tên Cuối Tháng. Điều này khiến ông quên mất mình từng là trẻ con, cũng đã mơ ước, tưởng tượng và có cho riêng mình một xứ sở diệu kỳ...

Còn Mì Gói thì lúc nào cũng có hàng tá câu hỏi hoang đường về các nàng tiên và những bức vẽ về vùng đất "Minamun" do cô bé tự tạo ra và hài hước là bố của Mì Gói thì luôn đọc nhầm xứ sở "Minamun" thành xứ sở Miên Man.

Sau những cuộc cãi vã với ông Thảo về thế giới tưởng tượng của mình, bé Mì Gói bỗng bị bắt đến Xứ sở miên man kỳ ảo, để rồi dẫn đến cuộc hành trình đi giải cứu Mì Gói đầy những điều bất ngờ của ông Thảo và chú Tò He, món đồ chơi từng kề cận bên ông lúc nhỏ.

Sự trưởng thành tuy hơi buồn một chút...

Jun Phạm từng tâm sự rất yêu thích bộ truyện Harry Potter của tác giả J.K.Rowling và lấy đó làm một trong những nguồn cảm hứng sáng tác của mình.

Điều này cũng không lạ khi mô típ của Xứ sở miên man cũng có nét tương đồng với nhiều tác phẩm của nữ nhà văn người Anh như: Chú heo giáng sinh với Xứ Mất; Harry Potter với ngôi trường Hogwarts kinh điển.

Trong Xứ sở miên man, bé Mì Gói đắm mình vào các bức vẽ xinh xắn, tự mình sáng tạo ra một thế giới trong mơ nhiệm màu với các nhân vật đàn cá đầu mèo, tộc Huỳnh Điệp, nông trại của những phú bà rau củ, chú Cuội...

Jun Phạm đã xây dựng vùng đất thi vị khiến trẻ em thích thú khi thấy từ trên trời rơi xuống những thiên thạch đẹp mắt hay từ dưới đất mọc lên như đóa hoa rực rỡ, ngỡ như giấc mơ ngay đời thực.

Nhân vật Tò He có nói rằng: "Mơ hay thực cũng phụ thuộc vào cách suy nghĩ của chúng ta. Trẻ con vẫn sống ở thế giới thực nhưng chúng vẫn luôn mơ mộng đó thôi. Và quan trọng là chúng vẫn rất hạnh phúc".

Chính từ khung cảnh đáng yêu trong trí tưởng tượng trẻ thơ đó, Xứ sở miên man nhắc ta nhớ rằng cũng giống như nhân vật ông bố Thảo, ta không thể làm trẻ con mơ mộng mãi vì đó là quy luật tự nhiên. Nhưng ta vẫn có quyền lựa chọn.

Như lời của chú Cuội nói: "Cái gì cũng có cái giá của nó. Sự trưởng thành tuy hơi buồn một chút vì ta phải hy sinh những điều thật thân thương nhưng con có quyền chọn giữ lại hay bỏ đi mà. Đúng không?". Đây cũng là câu đáp cho lời cảm thán: "Khôn lớn thật đáng sợ!" trong sách.

Bến không chồng bản dịch tiếng Anh sắp ra mắt ở Mỹ

Năm 2025, các nhà xuất bản tại Mỹ sẽ phát hành khá nhiều các đầu sách mới, trong đó có những tiểu thuyết, thơ ca, hồi ký hay tuyển tập của các nhà văn Mỹ và người Mỹ gốc Việt.