Trần Ngọc Thái Sơn - Ảnh: Như Hùng

Ở dáng người nhỏ nhắn của Sơn, đâu đó vẫn còn nét tinh nghịch và hồn nhiên của thời giảng đường, sách vở...

Nhưng ngồi nghe Sơn kể chuyện, mới thấy con đường khởi nghiệp của anh có những bước tiến thật dài.

Tìm kiếm và tiết kiệm

“Bức xúc vì đi tìm mua một cuốn sách mất quá nhiều thời gian, nên tôi nghĩ đến một công cụ có thể giúp mọi người mua sách dễ dàng hơn, tiết kiệm được thời gian và tiền bạc đó là mua bán sách online” - Sơn mở đầu câu chuyện khởi nghiệp của mình như vậy.

Rồi một thân một mình, tháng 3-2010 với gia tài khoảng 5.000 USD tiết kiệm sau vài năm đi làm, Sơn mở công ty với website thương mại điện tử Tiki.vn.

“Tiki là tìm kiếm và tiết kiệm, đó cũng là phương châm của công ty tạo mọi thuận lợi cho khách hàng lên trang web tìm cái gì cũng có, tiết kiệm được thời gian. Dành thời gian cho gia đình, bạn bè...” - Sơn giải thích.

Những ngày đầu, trang web của Sơn chỉ bán sách tiếng Anh với hơn 100 đầu sách được để trong... gara xe của nhà, còn văn phòng công ty được đặt luôn trong... phòng ngủ của Sơn để tiện giao dịch khi khách có nhu cầu mua sách liên lạc qua điện thoại. Khi có đơn hàng Sơn tự đóng gói, bỏ lên xe rồi tự đi giao sách cho khách.

Sơn kể: “Nhiều hôm 11, 12g đêm cũng phải bật dậy đi giao sách. Nhưng vui vì khách rỉ tai nhau tìm mua sách qua mạng, tháng đầu tiên Tiki có được 20 đơn hàng”.

Mặc dù không tìm được người đồng sáng lập để có thêm lực phát triển công ty từ những ngày đầu khởi nghiệp nhưng Sơn không bỏ cuộc. Anh quyết định “leo núi” một mình, không chỉ bán sách anh tìm kiếm các nguồn hàng văn phòng phẩm, điện tử... để bán kèm theo, vì như anh nói: “Sau một thời gian dài tìm hiểu thói quen tiêu dùng, tôi nhận thấy khách hàng, nhất là các bạn trẻ, lên mạng không chỉ mua sách mà còn có nhu cầu lớn mua các mặt hàng khác”.

Tuy nhiên, bán sách trên mạng vẫn là niềm đam mê lớn nhất của Sơn. Từ 100 đầu sách với 20 đơn hàng/tháng ở gara để xe của nhà, đến nay sau bốn năm hoạt động Tiki đạt được 70.000 đơn hàng/ tháng với trên 300.000 khách hàng thường xuyên. Tiki không chỉ có văn phòng riêng mà mới đây còn đầu tư xây dựng một kho chứa hàng quy mô 3.000m².

Chia sẻ niềm vui đọc sách

Trần Ngọc Thái Sơn cho biết đối tượng mua sách qua trang web của anh chủ yếu là các bạn trẻ. Trong công ty hơn 200 nhân viên hiện nay cũng đều là các bạn mới tốt nghiệp đại học, trong đó có không ít bạn tốt nghiệp từ các trường ở nước ngoài về, “họ tràn đầy nhiệt huyết và máu lửa với thương mại điện tử, muốn làm một cái gì đó cho VN”.

Vì thế, Tiki xây dựng được một hệ thống bán sách qua mạng và giao tận tay khách trải rộng khắp 63 tỉnh thành cả nước. Đội ngũ nhân viên được Tiki đào tạo từ thực tiễn, từ khâu đóng gói bao bì đến thái độ, tác phong khi giao hàng cho khách.

“Lấy kinh nghiệm từ mình ra, tôi thấy học ở nước ngoài chủ yếu vẫn là sách vở, lý thuyết nên từ thực tế công việc tôi thường xuyên huấn luyện trở lại đội ngũ nhân viên” - Sơn nói.

Nhưng cái khó nhất theo Sơn chính là tạo thói quen cho khách hàng bằng việc mua sách cũng như các sản phẩm khác qua mạng. Tiêu cực của phương thức kinh doanh qua mạng thời gian qua về chất lượng hàng hóa, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ... thậm chí lừa đảo người tiêu dùng đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc hình thành thói quen mua hàng qua mạng.

“Tiki giữ uy tín bằng việc chịu trách nhiệm từ đầu vào lẫn đầu ra của sản phẩm, chúng tôi không ăn xổi mà xác định tầm nhìn đến hàng chục năm sau trở thành một trong những công ty dẫn đầu trong lĩnh vực thương mại điện tử” - Sơn bộc bạch.

Phương châm hoạt động ấy được Sơn đưa vào từng hoạt động kinh doanh của công ty. Trong đó, hội sách online mỗi năm một lần với chủ đề “Chia sẻ niềm vui đọc sách” đã thu hút đông đảo bạn trẻ tham gia. Niềm vui đọc sách, theo Sơn, phải được lan tỏa dù bất cứ ở đâu. Sơn cho rằng chính niềm vui đọc sách từ nhỏ sẽ tạo thành thói quen đọc sách và cao hơn là văn hóa đọc sau này.

“Hồi nhỏ, nhà có tủ sách, đọc thấy vui, dần dần lúc nào rảnh là phải tìm cuốn sách yêu thích để đọc. Niềm mê say đọc sách hình thành từ lúc nào không biết... Vì thế, tôi mong muốn Tiki có thể lan tỏa niềm vui đọc sách từ nhỏ cho các bạn trẻ” - Sơn tâm sự.