Du khách chụp ảnh “tự sướng” với khẩu trang che mặt ở quảng trường Thiên An Môn ngày 8-12 - Ảnh: Reuters

“Từ sáng sớm 8-12, khi đi làm tôi có cảm giác sương mù dày đặc hơn, che khuất cả những tòa nhà cao tầng hai bên đường tôi đi qua, xe cộ cũng bị hạn chế tầm nhìn. Tôi nghe nói các trường học phải đóng cửa toàn bộ để bảo đảm học sinh không bị tổn hại sức khỏe” - cô Thanh, người Việt sinh sống tại Bắc Kinh, kể với Tuổi Trẻ.

Là nhân viên văn phòng ở quận Triều Dương, cô Thanh khẳng định từ một tuần qua không khí xung quanh nơi cô làm việc cứ xám xịt, cô và nhiều đồng nghiệp phải mang khẩu trang chống độc khi đi làm.

40 ngày, 7 lần cảnh báo

Tính từ đầu tháng 11 đến nay, chính quyền Bắc Kinh đã ban bố tổng cộng bảy lần cảnh báo về ô nhiễm với mức độ nghiêm trọng tăng dần.

Chỉ mới ba ngày trước, Cơ quan khẩn cấp thành phố Bắc Kinh đã phát cảnh báo cam về ô nhiễm thì đến tối 7-12 đã nâng lên cảnh báo đỏ, mức cảnh báo cao nhất đối với ô nhiễm môi trường ở Trung Quốc.

Nhật Báo Trung Quốc cho biết đây là mức “cảnh báo chết người” trong hệ thống phản ứng khẩn cấp với nạn ô nhiễm không khí mà Trung Quốc đặt ra từ tháng 10-2013. Mức cảnh báo đỏ sẽ áp dụng từ 7g sáng 8-12 đến trưa 10-12.

Theo AFP, phía Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh đã công bố chỉ số họ đo được là 600 microgram hạt bụi mịn (PM 2,5) trong mỗi mét khối không khí, trong khi mức ngưỡng mà Tổ chức Y tế thế giới cho phép chỉ là 25 microgram trong mỗi mét khối trong vòng 24 giờ!

Thậm chí dự báo đỉnh điểm ô nhiễm sẽ xảy ra trong hôm nay (9-12). Trao đổi với Tuổi Trẻ qua Wechat, thầy giáo bộ môn thể dục Trường đại học Giao thông Bắc Kinh Ôn Triệu Long mô tả thành phố Bắc Kinh đang như bị “một tấm mền màu xám xịt rất dày phủ lên”.

Thầy Ôn cho biết phải cho sinh viên học thể dục trong hội trường, thay vì ở khu sân thể thao ngoài trời như mọi khi. “Chúng tôi phải thay đổi chương trình để giữ sức khỏe cho các em” - thầy Ôn giải thích.

Dù tập thể thao thường xuyên, thầy Ôn thừa nhận thỉnh thoảng bị ho khi đi ra bên ngoài sân trường mà quên mang khẩu trang.

“Giờ mới hơn 3g chiều (8-12) mà khuôn viên trường nhìn như chạng vạng tối vì sương mù giăng dày đặc. Tôi thật sự sợ hãi với bầu không khí này, chính quyền dường như bất lực” - thầy Ôn nói tiếp.

Từ hôm qua, chính quyền Bắc Kinh đã ban hành nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn tình hình tệ hại hơn. Người dân, nhất là người già và trẻ em, được khuyến cáo hạn chế ra đường. Các trường học cũng được yêu cầu đóng cửa.

Tất cả công trường xây dựng và một số nhà máy sản xuất công nghiệp đã bị đóng cửa trong vài ngày. Xe hơi cá nhân lẫn xe nhà nước, trừ xe chạy điện, được yêu cầu chạy cách nhật theo biển số chẵn lẻ.

Để bù đắp phương tiện thiếu hụt, chính quyền tăng cường 21.000 - 25.000 xe buýt, trong đó có hơn 8.100 chiếc sử dụng năng lượng sạch, để vận chuyển hành khách trong ba ngày thực thi biện pháp ngăn ô nhiễm.

Người dân chán nản

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 8-12, cô Wei Jiang - phóng viên tạp chí Tài Kinh đang sinh sống ở Bắc Kinh - cho biết cô rất chán nản khi thấy những tấm ảnh mô tả cảnh sương mù dày đặc ở Bắc Kinh được truyền thông khắp thế giới đăng tải.

“Sinh sống trong một môi trường ô nhiễm như vậy thì cảm thấy rất thất vọng, chưa kể đến những tác động của nó đối với sức khỏe của gia đình và người thân của tôi. Giờ đây tôi phải hạn chế đi ra ngoài đường và còn phải mua thêm các dụng cụ lọc không khí trong nhà” - Jiang bức xúc.

Không chỉ ở Bắc Kinh, các tỉnh thành lân cận cũng hứng đợt sương mù ô nhiễm đang lan rộng khắp vùng đông bắc Trung Quốc. Chính quyền tỉnh Hà Bắc, Thiên Tân và Sơn Tây cũng đang chạy đua với thời gian, chỉ mong giảm được ô nhiễm phần nào ở địa phương của họ.

Tuy nhiên, dường như mọi biện pháp đều không mấy hiệu quả khi đến chiều 8-12, chỉ số ô nhiễm ở thành phố Bảo Định và khoảng 10 thành phố tại tỉnh Hà Bắc đang vượt ngưỡng 100. Tình hình ở thành phố Thái Nguyên của tỉnh Sơn Tây cũng không khá hơn.

Theo Nhật Báo Trung Quốc, người dân thành phố Thiên Tân gần với Bắc Kinh cũng ngán ngẩm xen lẫn lo lắng khi ô nhiễm đang lan sang khu vực này.

Thậm chí người dân Thượng Hải cũng đang lo lắng khi sương mù bắt đầu xuất hiện từ ngày 7-12.

Trả lời Tuổi Trẻ, anh Luân Ngô, đang theo học ở một trường thể thao tại Thượng Hải, cho biết tuy ở xa Bắc Kinh nhưng thành phố được mệnh danh là “châu Âu của Trung Quốc” này cũng đang đứng trước nguy cơ ô nhiễm. Luân Ngô cho biết trong hai ngày 6 và 7-12, sương mù ô nhiễm đã xuất hiện tại Thượng Hải.

Nhiều cư dân ở thành phố này phải mang cả khẩu trang chống độc khi ra ngoài. “Nguy hiểm ở chỗ sương mù tại Thượng Hải cũng giống như hiện tượng sương mù xuất hiện vào mùa lạnh ở Việt Nam.

Song kỳ thật đó là ô nhiễm không khí nên những ai mới đến Thượng Hải không rành về hiện tượng này rất dễ hít phải không khí bẩn. Nếu hít nhiều thì sẽ bệnh” - Luân Ngô cảnh báo.