Khi 'vua cờ' chán... chơi cờ

HUY ĐĂNG

TTO - Sắp sửa 32 tuổi, Carlsen hoàn toàn có thể duy trì phong độ hiện tại thêm vài năm nữa để vượt mặt kỳ thủ huyền thoại người Nga - Kasparov, nhưng anh đã từ chối cơ hội đó.

Carlsen đã chán chơi cờ? - Ảnh: AP

Tháng 11-2013, "vua cờ" lúc đó là Viswanathan Anand bước vào trận đấu tranh ngôi vô địch với kỳ thủ trẻ tuổi Carlsen. Khi đó, chẳng mấy ai trong làng cờ mường tượng được trận đấu đó sẽ đánh dấu cho sự hiện diện của một "độc cô cầu bại" hiếm thấy trong lịch sử thể thao.

Magnus có thể tự hào rằng anh ấy là kỳ thủ hàng đầu làm việc ít nhất với máy tính, cũng như ít chịu ảnh hưởng nhất từ máy tính hiện nay.

HLV của Carlsen, ông PETER HEINE NIELSEN

Vua cờ vĩ đại thứ 2 lịch sử

Ở tuổi 22, Carlsen đã lên ngôi số 1 thế giới. Nhưng trong một trận tranh ngôi vô địch (được tổ chức giữa người vô địch lần gần nhất và người thắng giải Candidates Tournament trong năm), yếu tố kinh nghiệm vẫn được đề cao. Anand lớn hơn Carlsen đến 21 tuổi và đã giữ ngôi vô địch 4 lần liên tiếp.

Kết quả, Carlsen thắng thuyết phục 3 ván, hòa 7 ván, và 2 ván cuối cùng không cần phải chơi nữa.

Từ đó, "vua cờ" mới chính thức xuất hiện. Trung bình khoảng 2 năm một lần, Carlsen tham gia trận cờ vô địch thế giới và không cho các đối thủ một cơ hội nào. Kỳ thủ người Na Uy chỉ thua vỏn vẹn 2 ván trong 5 trận chung kết thế giới mà anh đã chơi.

Anh đánh bại Anand (Ấn Độ, 2 lần), Karjakin và Nepomniachtchi (Nga), Caruana (Mỹ). Tháng 4 vừa rồi, trang cờ vua nổi tiếng Chess.com đưa ra bình chọn những kỳ thủ vĩ đại nhất mọi thời đại. Và họ đã xếp Carlsen ở vị trí thứ 2, sau mỗi Garry Kasparov.

Sắp sửa 32 tuổi, Carlsen hoàn toàn có thể duy trì phong độ hiện tại thêm vài năm nữa để vượt mặt kỳ thủ huyền thoại người Nga - Kasparov, nhưng Carlsen đã từ chối cơ hội đó.

"Tôi cảm thấy mình không còn khao khát nữa. Tôi chắc chắn rằng trận cờ vô địch thế giới vẫn sẽ hấp dẫn, nhưng tôi không còn muốn chơi nữa", Carlsen trả lời trước truyền thông khi tuyên bố không tham dự trận cờ được lên lịch với Nepomniachtchi vào năm sau.

Nepomniachtchi để thua Carlsen 0-3 ở trận cờ năm 2021, và đó có thể là lý do khiến Carlsen "không còn khao khát" như anh tuyên bố. Carlsen không tuyên bố giải nghệ và cũng để ngỏ việc trở lại tranh ngôi vô địch trong tương lai.

Nhàm chán vì những siêu máy tính

Việc Carlsen từ bỏ trận cờ vô địch thế giới là điều có thể dự đoán trước. Từ vài năm qua, chuyện "vua cờ"... chán chơi cờ đã là một đề tài được bàn tán nhiều. Carlsen trở nên quá áp đảo trong một thời đại mà những kỳ thủ khác lệ thuộc quá nhiều vào máy tính.

Các siêu máy tính hiện chi phối hầu như toàn bộ những cuộc so tài đỉnh cao trên bàn cờ. Từ những năm 2000, "vua cờ" Kasparov đã phải đầu hàng trong cuộc so tài với máy móc.

Nhiều kỳ thủ nhận ra rằng sẽ hiệu quả hơn nhiều nếu họ tận dụng sự hỗ trợ của máy tính với khả năng xây dựng chiến thuật có chiều sâu, sở hữu tốc độ tính toán, ước đoán thế cục hoàn toàn vượt xa trí óc con người.

Trong trận tranh ngôi vô địch cờ gần nhất, Nepomniachtchi từng tự tin tuyên bố sẽ lật đổ Carlsen nhờ vào chiếc siêu máy tính mang tên Zhores của mình. Nhưng rốt cuộc, Nepomniachtchi vẫn thất bại.

Dù vậy, các siêu máy tính cũng ít nhiều gây khó khăn cho Carlsen. Trong trận cờ vô địch năm 2018, Carlsen và Caruana hòa nhau 0-0 cả 12 ván và phải nhờ đến loạt tie-break cờ nhanh để phân thắng phụ. Tương tự, năm 2016 Carlsen chỉ thắng Karjakin ở lượt cờ nhanh. Trước đó, mỗi kỳ thủ thắng được 1 ván cờ tiêu chuẩn và hòa 10 ván còn lại.

Khi những siêu máy tính chi phối toàn bộ những đối thủ hàng đầu của mình, có lẽ "vua cờ" đã phải từ bỏ ngai vàng chỉ vì sự nhàm chán.

Sau tròn một thập niên, làng cờ vua thế giới sẽ chính thức chào đón tân vương vào đầu năm 2023 do Magnus Carlsen từ chối chơi trận tranh ngôi vô địch.

Nghỉ cờ, chơi bài

Carlsen sẽ làm gì khi tạm xa rời làng cờ? Dù Carlsen vẫn chưa có thông báo chính thức về những hoạt động của mình, nhưng truyền thông cho rằng anh sẽ hướng mục tiêu vào... việc chơi bài poker.

Đầu tháng 7 vừa qua, Carlsen đã tham dự giải World Series Poker (WSOP) 2022. Kết quả, anh xếp hạng 25 chung cuộc trong tổng số 1.800 "bài thủ" dự giải. Ngoài đam mê, tiền bạc có thể là lý do khiến Carlsen chuyển hướng mục tiêu của mình.

Anh từng nhận được 1,25 triệu USD cho ngôi vô địch thế giới năm ngoái, trong khi tiền thưởng cho người vô địch WSOP là 8 triệu USD.

Đánh bại Foreest, Quang Liêm qua mặt ‘vua cờ’ Magnus Carlsen

TTO - Rạng sáng 29-4 (giờ Việt Nam), Lê Quang Liêm đã xuất sắc đánh bại kỳ thủ Hà Lan Jorden Van Foreest ở trận 7 của Giải cờ vua trực tuyến (cờ nhanh) Oslo Esports Cup 2022.

HUY ĐĂNG