Bà U. chăm sóc cháu ngoại sau phẫu thuật lỗ tiểu lệch thấp tại Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM - Ảnh: X.MAI

Dọc hành lang khoa thận niệu Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM, nhiều bé trai phải đeo bên người túi đựng nước tiểu, ống thông tiểu được nối từ đầu dương vật. Các em vừa trải qua phẫu thuật lỗ tiểu lệch thấp và trước đó phải tiểu ngồi như bé gái.

ThS.BS Phan Tấn Đức - trưởng khoa thận niệu Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM - cho biết dị tật lỗ tiểu lệch thấp hay gặp nhất trong số các dị tật cơ quan sinh dục nam giới. Trung bình cứ 300 trẻ sinh ra thì có 1 trẻ bị lỗ tiểu lệch thấp, đến nay vẫn chưa biết chính xác nguyên nhân gây bệnh.

Bất thường bẩm sinh

Từ Thanh Hóa vào Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM chữa lỗ tiểu thấp cho cháu ngoại, bà N.T.U. tâm sự: "Ngay từ khi sinh ra, dương vật thằng bé đã không bình thường: cong, không thấy lỗ tiểu, tiểu khó, nhiều khi tiểu ngồi…". 

Qua thăm khám, bác sĩ kết luận cháu bà U. bị lỗ tiểu lệch thấp thể trung bình (lỗ tiểu ở thân dương vật) và cần phẫu thuật để đưa lỗ tiểu lên đỉnh quy đầu. Theo hướng dẫn của bác sĩ, cháu bé sẽ được phẫu thuật dị tật, tỉ lệ thành công lên đến 90%.

Chị Trương Thị Tám (Tây Ninh) cho biết: "Con tôi bị lỗ tiểu lệch thấp, được mổ cách đây 5 ngày. Bây giờ bé đã ăn uống và sinh hoạt bình thường, tia nước vọt ra nhanh và có độ cong. 

Những ngày vừa mổ, nhìn con mà xót vô cùng, thân bé tí nhưng dây nhợ lòng thòng khắp người, có lúc máu từ đầu dương vật chảy nhiều, làm ướt cả băng gạc vì cháu sơ ý vận động hơi mạnh".

Các bác sĩ cho biết lỗ tiểu lệch thấp là một bất thường bẩm sinh của dương vật, trong đó lỗ tiểu mở ra mặt bụng thay vì ở đỉnh dương vật. Vị trí lỗ tiểu có thể thay đổi từ khắc quy đầu đến giữa bìu và hậu môn. 

Bé trai bị dị tật này thường có kèm dị tật khác như thoát vị bẹn, tinh hoàn ẩn, thận lạc chỗ, niệu quản đôi, nội quản phình to, loạn sản tuyến sinh dục...

Có thể dẫn đến vô sinh

Theo bác sĩ Đức, lỗ tiểu lệch thấp nên được mổ từ lúc 6-18 tháng tuổi vì ở tuổi này bé không nhớ mình có bất thường bộ phận sinh dục, sẽ hạn chế mặc cảm về sau. Hơn nữa, mổ càng trễ thì nguy cơ gặp biến chứng càng cao hơn, thậm chí vô sinh.

Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp đến khi gặp "trục trặc" trong chuyện chăn gối mới tìm bác sĩ cầu cứu. Tại khoa nam khoa Bệnh viện Bình Dân TP.HCM mỗi ngày tiếp nhận 2-3 trường hợp lỗ tiểu lệch thấp, chủ yếu là nam giới trưởng thành. 

Lý giải điều này, ThS.BS Mai Bá Tiến Dũng - trưởng khoa nam khoa Bệnh viện Bình Dân TP.HCM - cho biết nhiều bệnh nhân có suy nghĩ lỗ tiểu sẽ lên đỉnh đầu dương vật khi trưởng thành hoặc không quan tâm dị tật, hay dị tật thuộc thể nặng nên phụ huynh nhầm lẫn giới tính con mình khi sinh ra.

"Phẫu thuật dị tật lỗ tiểu lệch thấp là một trong những phẫu thuật phức tạp. Khi phẫu thuật càng muộn thì tỉ lệ thành công càng thấp. Bởi lẽ nam giới càng lớn tuổi thì da dương vật càng bị xơ hóa và dương vật có hiện tượng cương cứng nên gây khó khăn trong việc phẫu thuật, điều trị" - bác sĩ Dũng nhấn mạnh.

Các bác sĩ cho hay dị tật lỗ tiểu lệch thấp được chia làm 3 thể tùy theo vị trí của lỗ tiểu. Với lệch thấp ở thể nhẹ, lỗ tiểu nằm ở quy đầu hoặc rãnh quy đầu. 

Ở thể trung bình là những trường hợp lỗ tiểu nằm ở nửa sau của thân dương vật, còn nặng là trường hợp lỗ tiểu nằm ở bìu hoặc tầng sinh môn.

Việc phẫu thuật sửa lỗ tiểu lệch thấp tùy vào mức độ nhẹ hay nặng mà có thể phẫu thuật 1 hay 2 lần.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân không thể tránh khỏi những triệu chứng như dương vật sưng nề, vết mổ tiết máu, dịch mủ, đau tức vùng bụng dưới… Vì thế cần uống nhiều nước, ăn nhiều rau quả để tránh táo bón bởi khi rặn sẽ ảnh hưởng xấu đến niệu đạo mới tạo hình.

Vô sinh, “trục trặc” chuyện chăn gối, viêm đường tiết niệu… là 3 trong rất nhiều tai họa do thói quen xấu xí của hành động nhịn tiểu gây ra.