Tranh minh họa: Bích Khoa

Em đã là sinh viên năm thứ hai. Trò chuyện với tôi, em than phiền rằng em đang mất phương hướng chưa biết chọn một chuyên ngành hẹp nào để tiếp tục bởi khi đăng ký‎ thi đại học, em chưa định hướng được ngành nghề nên chọn bừa một ngành đang là “mốt”. Đến nay thì nhu cầu xã hội đã có dấu hiệu bão hòa và chắc chắn ra trường em sẽ khó xin được việc.

Hiệu ứng đám đông đã ảnh hưởng đến một quyết định vô cùng quan trọng trong cuộc đời em.

Em đã đoán trước được tương lai, vậy nhưng em dẫm chân tại chỗ và cứ để mặc cho thời gian trôi, cứ đăng k‎ý tiếp những môn học em không có hứng thú và cũng cố gắng vừa đủ đạt điểm đậu để đi tiếp cho bằng bạn bằng bè.

Tôi muốn khuyên em hãy biết vượt ra khỏi vùng an toàn mà em đang trú ngụ, bởi sự yên ổn mà em đang có bây giờ sẽ trở thành sóng gió về sau, khi em đi xin việc với một tấm bằng và nhiệt huyết nghề nghiệp ở mức trung bình.

Thị trường việc làm cạnh tranh với những quy luật chọn lọc và đào thải của nó chỉ chấp nhận năng lực thật sự và ý‎‎ chí tiến thủ.

Nếu em đã biết lựa chọn của mình là sai, em hãy sửa cho nó đúng bằng cách đừng ngần ngại chọn lại lần nữa sau khi kết thúc các môn chung, hoặc ít ra em cũng nên cố gắng vươn lên chứ đừng chấp nhận một vị trí làng nhàng.

Sự thỏa hiệp với bản thân là một liều thuốc độc giết chết ước mơ của riêng em, và nhiều sự thỏa hiệp như thế sẽ tạo nên một xã hội kém phát triển vì không có tinh thần cầu thị.

Tôi mong em biết cách tự quản l‎ý bản thân và biết nuôi dưỡng ước mơ vươn đến những chân trời mới.

Buổi đầu tiên của một học kỳ mới, tôi trao đổi với các em về những yêu cầu và mong muốn của tôi về tinh thần tự học của sinh viên. Tôi yêu cầu các em đọc sách trước giờ lên lớp để có nội dung trao đổi với giáo viên, tôi vận động các em tích cực phát biểu trong giờ lên lớp.

Tôi cũng yêu cầu các em quan sát cuộc sống để áp dụng những l‎‎ý thuyết, những nguyên tắc đã học, từ đó chủ động nêu lên những vấn đề để tôi củng cố, mở rộng bài giảng từ chất liệu của chính các em cung cấp.

Tôi đã rất hài lòng khi một số em tích cực cùng tôi xây dựng một cách dạy, cách học mà cô và trò tương tác, hỗ trợ lẫn nhau thay cho kiểu truyền đạt một chiều.

Tuy nhiên, tôi phải thừa nhận nhóm sinh viên này không chiếm phần đa số.  

Em không muốn thay đổi cách học theo kiểu được thầy cô dắt tay hồi trung học. Em chăm chú ghi chép những nội dung hiển thị trên slides mà tôi sẽ cung cấp cuối buổi học, trong khi đó em lại bỏ qua những vấn đề tôi khơi gợi để tích cực phản hồi.

Em quan tâm đến những nội dung sẽ có trong bài thi hơn là những nội dung bài giảng tôi đã rất cố công biên soạn để truyền cảm hứng và bồi dưỡng kiến thức cho em.

Cách học này không hiệu quả, bởi thay vì là một người chủ động chiếm lĩnh tri thức, em vẫn cứ là người thụ động tiếp nhận và đối phó.

Tôi mong em biết cách kiểm soát quá trình hơn là quan tâm đến kết quả, bởi khi quá trình được thực hiện đúng thì khả năng đạt kết quả tốt là rất cao. ‎   

Em đi làm thêm và bỏ giờ lên lớp. Tôi cũng sẵn lòng bù đắp giúp em những kiến thức em không nắm được nếu việc làm thêm cần thiết cho hoàn cảnh sống của em hay giúp em tiếp cận thực tế để hỗ trợ việc học tập ở trường.

Tuy nhiên, nhiều trường hợp mà tôi biết thì các em không biết đặt ưu tiên cho những việc chính ở thời điểm quyết định.

Thay vì ưu tiên việc học trong những năm đại học, em lại dành một lượng thời gian không nhỏ hoặc thậm chí lớn hơn thời gian học để làm thêm, để rồi kết quả là tiền học lại vượt quá số tiền em kiếm được và bảng điểm của em không đẹp như mong muốn.

Tôi mong em biết cách phân tách tầm quan trọng của các công việc cần làm ở từng thời điểm và biết cách quản lý‎ thời gian hiệu quả hơn.   

Em không hài lòng về cách dạy, cách chấm điểm của thầy cô giáo hoặc cách ứng xử của các bộ phận phục vụ đào tạo ở trường, em tìm sự chia sẻ ở bạn bè hoặc phản ứng gay gắt trên các trang mạng xã hội bằng những lời lẽ gây buồn lòng cho thầy cô giáo.

Tôi cũng biết những bức xúc của các em không phải không có cơ sở, nhưng sẽ tốt hơn nhiều nếu các em chọn một con đường khác lễ phép hơn, lịch thiệp hơn để phát biểu ý kiến của mình.

Tôi tin thầy cô giáo và nhà trường sẽ biết lắng nghe và điều chỉnh, bởi một sinh viên nói có thể không đúng nhưng nhiều sinh viên cùng nói thì phải đúng. 

Tôi mong em có những kỹ năng giao tiếp và một thái độ đúng mực trong hành xử.

Cách giải quyết vấn đề hiệu quả nhất là trao đổi, góp ý trực tiếp trên tinh thần xây dựng thay vì đi lòng vòng qua ngõ hẹp. 

Thỉnh thoảng tôi vào lớp và thấy những chỗ ngồi còn trống. Thông thường cũng đến 30 phút sau giờ học các em mới đến đông đủ. Tôi hiểu lắm giao thông đi lại khó khăn nên tôi không khắt khe chuyện em vào lớp muộn, tuy tôi cũng phải đi lại như em nhưng luôn phải cố gắng đến lớp đúng giờ.

Nếu em cố gắng hơn chút nữa, thầy cô giáo của em sẽ không phải bắt đầu một bài giảng mà vẫn băn khoăn sẽ có những học trò thiệt thòi vì mất kiến thức, bạn bè của em sẽ không cảm thấy bực bội vì cửa lớp thỉnh thoảng lại mở ra, bàn ghế lại kéo lẹt xẹt làm mất sự tập trung của cả lớp.

Tôi mong em có một tinh thần chuyên nghiệp trong công việc từ khi em còn ở trên lớp học, để thuận lợi cho em khi đến với môi trường làm việc sau này.

Đây là những điều tôi muốn nói với các em theo một con đường ngắn nhất là từ trái tim đến với trái tim, bởi tôi thực tâm muốn các em hiểu và thực hành những bài học về những kỹ năng mềm một cách giản đơn mà thiết thực để tự phát triển bản thân mình.