Đỗ Anh Tuấn và Đoàn Anh Trâm thảo luận về bộ sản phẩm hỗ trợ giáo dục về xâm hại tình dục dành cho trẻ em - Ảnh: P.N.

"Trong thời gian chúng tôi còn học lớp 12 thì những vụ án về xâm hại tình dục trẻ em rầm rộ trên mạng xã hội và các phương tiện truyền thông. 

Chúng tôi trăn trở và quyết định phải chung tay với một giải pháp nào đó để phòng chống và ngăn chặn những sự việc đau lòng này" - Đoàn Anh Trâm, đồng tác giả sáng kiến trên, chia sẻ về website, kênh YouTube Bác sĩ Gấu nâu, cẩm nang bỏ túi dành cho bé trai và bé gái, trò chơi ghép hình, tập ghi nhớ tình huống...

Dạy trẻ chủ động trong phòng chống

Bộ sản phẩm hỗ trợ giáo dục kiến thức về xâm hại tình dục được Đoàn Anh Trâm và Đỗ Anh Tuấn thiết kế dành cho trẻ từ độ tuổi 6-12. Tuấn tâm sự trước những thông tin về xâm hại tình dục trẻ em, Tuấn và Trâm tự đặt ra những câu hỏi như: Tại sao kẻ xấu có thể dễ dàng dụ dỗ trẻ? Có phải đang có những khe hở rất lớn trong nhận thức của trẻ mà kẻ xấu có thể lợi dụng được?

Từ những câu hỏi đó, hai bạn trẻ đã nghĩ đến nhiều giải pháp để trẻ chủ động trong các cách phòng chống, tự bảo vệ bản thân khi không có người lớn bên cạnh. "Qua tìm hiểu, chúng tôi thấy trẻ em nước ngoài từ nhỏ đã được giáo dục kiến thức về phòng chống xâm hại tình dục. Nhưng khi khảo sát ở TP.HCM, phần lớn các em không có kiến thức về vấn đề này do văn hóa phương Đông mà cha mẹ ngại đề cập đến vấn đề giới tính với trẻ" - Trâm cho biết.

Bắt tay vào thực hiện ý tưởng cũng vào lúc thời gian chạy nước rút cho cuộc thi THPT quốc gia, bài vở chất cao như núi nhưng hai bạn vẫn quyết chí thực hiện sáng kiến của mình. 

Vào giờ giải lao trên trường hay vào dịp cuối tuần, Tuấn và Trâm đều ngồi lại với nhau phân chia công việc cần làm, tranh thủ từng phút giây để trao đổi đề tài, lên ý tưởng thiết kế; tìm kiếm, tham khảo và chia sẻ tài liệu. 

Không ít lần vì áp lực học tập, thi cử mà một trong hai muốn bỏ cuộc. Khi ấy, người còn lại sẽ là người nhận trách nhiệm tiếp tục thực hiện sáng kiến và động viên, khuyến khích bạn mình.

Tuấn chia sẻ: "Với người trẻ, điều gì mình muốn làm thì phải xắn tay làm ngay. Nếu chần chừ, nhiệt huyết sẽ tiêu tan dần và ý tưởng rất dễ bị xếp vào xó".

Giáo dục theo từng độ tuổi

Ban đầu, hai bạn trẻ phải dành ra 3 tháng tự trang bị kiến thức về trẻ em, xâm hại tình dục và các giải pháp từng được thực hiện... Nhờ thầy cô giáo trong trường giúp đỡ, liên hệ với các trường tiểu học, cả hai đã thực hiện được những chuyến khảo sát thực tế với các trẻ.

Qua khảo sát kết hợp với kiến thức tự trang bị trước đó, Tuấn và Trâm dần xác định được giới hạn của việc giáo dục với từng độ tuổi, cách truyền tải trẻ như thế nào. "Trẻ thích hình ảnh bắt mắt và ở từng giai đoạn trẻ có tư duy khác nhau, vì vậy mỗi độ tuổi có một cách giáo dục khác nhau. Chẳng hạn ở độ tuổi nhỏ, nếu chúng ta dạy trẻ những kiến thức quá sâu, chi tiết và lắt léo thì có thể dẫn đến việc trẻ có cái nhìn sai lệch đối với những người thân xung quanh" - Tuấn nói.

Theo khảo sát thực tế của Tuấn và Trâm, nhiều trường học đã tổ chức các buổi giáo dục giới tính và xâm hại tình dục cho học sinh, nhưng các trẻ thuộc lứa tuổi tiểu học thường rất mau quên. Bộ sản phẩm của hai bạn sẽ có công dụng củng cố, ôn tập lại bài học của những chuyên gia, giúp ghi nhớ lâu hơn. 

Ví dụ: kênh YouTube Bác sĩ Gấu nâu bao gồm những video hoạt hình được hai bạn trẻ tự tay biên soạn nội dung và tạo ra các video đơn giản bằng những chuyển động của phần mềm powerpoint với hình ảnh dễ thương, nhiều màu sắc. 

Mỗi tập phim cung cấp cho các em 1 trong 3 kỹ năng sau: kỹ năng an toàn, kỹ năng suy luận, kỹ năng phòng vệ. Và sau mỗi ba tập phim bao gồm 3 kỹ năng trên sẽ có một tập đặc biệt bao gồm những kiến thức tổng quát về xâm hại tình dục trẻ em.

"Trong quá trình nghiên cứu, chúng tôi phát hiện nhiều kẻ thủ ác cũng từng là nạn nhân. Nếu ngày nay chúng ta giáo dục trẻ thật tốt, tránh được điều đáng tiếc cũng tức là ta đang giảm thiểu một phần tội phạm xâm hại tình dục trong tương lai" - Trâm chia sẻ.