Tổ hợp không gian khoa học nhìn từ trên cao - Ảnh: NGUYỄN DŨNG

Chiều 29-4, UBND tỉnh Bình Định tổ chức lễ khánh thành Tổ hợp không gian khoa học, Nhà mô hình vũ trụ và Bảo tàng khoa học được xây dựng tại thung lũng Quy Hòa (phường Ghềnh Ráng, TP Quy Nhơn), trong khu vực quy hoạch khu đô thị khoa học Quy Hòa.

"Độc nhất vô nhị" tại Việt Nam

Tại buổi lễ khánh thành, ông Lâm Hải Giang - phó chủ tịch UBND tỉnh Bình Định - cho biết xuất phát từ ý tưởng đầu tiên do Hội Gặp gỡ Việt Nam mà chủ tịch là GS Trần Thanh Vân đề xuất cùng với sự hỗ trợ tích cực của các bộ ngành trung ương, sự quyết tâm của UBND tỉnh Bình Định, sau 7 năm xây dựng, đến nay công trình Tổ hợp không gian khoa học bao gồm nhà mô hình vũ trụ, bảo tàng khoa học đã hoàn thành đưa vào sử dụng.

Công trình này được thực hiện với mục tiêu xây dựng một tổ hợp khoa học đại chúng đầu tiên tại Việt Nam, chú trọng đến việc đưa khoa học tới quần chúng và phát triển tình yêu khoa học cho nhân dân, đặc biệt là giới trẻ.

Một góc bên trong nhà chiếu hình vũ trụ - Ảnh: DUY THANH

Tổ hợp không gian khoa học được triển khai trên diện tích hơn 7.200 m², do 2 kiến trúc sư Jean-Francois Milou và Nguyễn Thành Trung thiết kế với kiến trúc độc đáo dựa trên hình thức elip của các hành tinh. Tổ hợp nằm gần với Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE) của GS Trần Thanh Vân tại thung lũng Quy Hòa.

Nổi bật trong tổ hợp là Nhà chiếu hình vũ trụ với màn hình vòm bán cầu đường kính 12m, khán phòng 80 chỗ ngồi, ứng dụng công nghệ trình chiếu và mô phỏng mới nhất, giúp người xem khám phá những hình ảnh tuyệt đẹp của vũ trụ, giải thích các vấn đề liên quan đến thiên văn học và các hiện tượng thiên nhiên, mang đến cho khán giả những trải nghiệm chân thực.

Khu Khám phá khoa học gồm 7 phòng trưng bày, phổ biến khoa học phổ thông để công chúng nhiều lứa tuổi tiếp cận, thực hành, trải nghiệm, tương tác với các mô hình khoa học, các thiết bị công nghệ tiên tiến, khám phá những kiến thức khoa học lý thú được diễn giải theo những cách đơn giản nhất với phương châm "chơi mà học, học bằng chơi", khơi gợi và khích lệ niềm đam mê khoa học.

"Đặc biệt, hướng đến việc trở thành mô hình độc đáo của Việt Nam, hoàn chỉnh mảnh ghép hoàn hảo cho hành trình khám phá khoa học của khách tham quan, là các hạng mục Khu thiếu nhi và Trạm quan sát thiên văn phổ thông, sử dụng kính thiên văn quang học đường kính ống 60cm là loại kính thiên văn lớn nhất tại Việt Nam hiện nay" - ông Giang cho hay.

Nói thêm với Tuổi Trẻ Online, ông Nguyễn Phi Long - chủ tịch UBND tỉnh Bình Định - cho biết Tổ hợp không gian khoa học này là "độc nhất vô nhị" ở Việt Nam hiện nay. 

"Ở Đông Nam Á thì chỉ có một tổ hợp tại Singapore và tổ hợp này tại Việt Nam mà thôi. Đài thiên văn lắp đặt ở tổ hợp tại Bình Định là đài thiên văn hiện đại nhất ở Việt Nam. Lãnh đạo tỉnh chúng tôi mong muốn TP Quy Nhơn không chỉ là đô thị biển, mà còn là một đô thị khoa học" - ông Long cho hay.

Hiện thực hóa khu đô thị khoa học

Từ Pháp, hay tin Bình Định khánh thành Tổ hợp không gian khoa học, GS Trần Thanh Vân đã gởi thư chúc mừng. GS Vân nói rằng suốt 7 năm qua, cùng với sự quan tâm của Chính phủ Việt Nam và tỉnh Bình Định, nhiều nhà khoa học, chuyên gia quốc tế đã hỗ trợ tư vấn, đóng góp chất xám và sức lực cho dự án này, nên nó mang tầm vóc quốc tế.

GS Vân cũng nhắc lại thông điệp khi đặt viên đá đầu tiên xây dựng Tổ hợp không gian khoa học rằng: "Với tinh thần học hỏi, tiếp thu những tinh hoa về khoa học và giáo dục trên thế giới, cùng sự hợp tác và sẻ chia của bạn bè khoa học khắp năm châu, nơi đây sẽ trở thành một điểm sáng về khám phá khoa học cho toàn thể công chúng, và là nơi khơi nguồn đam mê, sáng tạo cho lớp trẻ của đất nước".

GS Vân tha thiết đề nghị lãnh đạo Chính phủ, các bộ ngành trung ương và tỉnh Bình Định tạo điều kiện thuận lợi về cơ chế, chính sách, tài chính để tổ hợp không phải làm kinh tế bằng mọi giá để tồn tại, hạn chế cơ hội tham quan của học sinh, sinh viên nghèo.

Thung lũng Quy Hòa được quy hoạch thành khu đô thị khoa học với nhiều công trình phục vụ khoa học đã và đang được xây dựng - Ảnh: DŨNG NHÂN

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Hồ Quốc Dũng - bí thư Tỉnh ủy Bình Định - nói rằng với việc khánh thành Tổ hợp không gian khoa học này, đô thị khoa học Quy Hòa đã dần nên hình nên vóc. Ông cho biết, GS Trần Thanh Vân khi chọn Bình Định để làm các dự án khoa học đã bày tỏ tâm huyết bằng việc xây dựng 4 "trụ cột" ở khu vực này.

Một là xây dựng Trung tâm ICISE là nơi đón các giáo sư đoạt giải Nobel, các nhà khoa học hàng đầu thế giới đến Việt Nam để tạo điều kiện cho các nhà khoa học Việt Nam tiếp cận, học hỏi, cùng hợp tác nghiên cứu khoa học, đây là công trình mang tính nền tảng cho thành phố khoa học tương lai.

Thứ hai là xây dựng các viện nghiên cứu khoa học tầm cỡ quốc tế mà hiện nay đã hình thành tại đây 2 viện nghiên cứu vật lý, tuy mới ra đời nhưng đã có những nghiên cứu uy tín nên được xếp thứ 5 trong các viện nghiên cứu tại Việt Nam.

Thứ ba là xây dựng khu khoa học dành cho quần chúng, cụ thể là Tổ hợp không gian khoa học này.

Thứ tư là khu công viên khoa học, nơi các doanh nghiệp ứng dụng khoa học công nghệ cao để sản xuất sản phẩm bán cho toàn cầu, mà hiện đã có các cơ sở của TMA và FPT đang hoạt động với hơn 500 chuyên gia, kỹ sư…

Một số hình ảnh ghi nhận về Tổ hợp không gian khoa học:

Lãnh đạo tỉnh Bình Định cắt băng khánh thành Tổ hợp không gian khoa học vào chiều 29-4 - Ảnh: DUY THANH

Khách tham quan khu khám phá khoa học - Ảnh: DUY THANH

Khám phá khoa học vũ trụ - Ảnh: DUY THANH

Thử cảm giác với cấp gió bão - Ảnh: DUY THANH

Mô phỏng buồng phóng vệ tinh lên quỹ đạo - Ảnh: DUY THANH

Tia lửa sét 2.000 Volt được tạo ra từ thí nghiệm vật lý - Ảnh: DUY THANH

Kính viễn vọng hiện đại nhất Việt Nam - Ảnh: DUY THANH

Học sinh tham gia "học mà chơi" tại Tổ hợp không gian khoa học - Ảnh: DUY THANH

Nhịp cầu khoa học ở ICISE

TTO - Lần đầu tiên Trường học Á - Âu - Thái Bình Dương được mở tại Trung tâm quốc tế Khoa học và giáo dục liên ngành Quy Nhơn (ICISE), là nhịp cầu cho các nhà khoa học trẻ Việt Nam và thế giới.