Phó chánh án TAND tối caoTRẦN VĂN ĐỘ:

Oan thì phải sửa, sai phải bồi thường

* Thưa ông, việc hung thủ thật sự xuất hiện có ý nghĩa như thế nào trong vụ án này?

- Đó chính là tình tiết mới. Tôi không gọi là hung thủ mới. Mà tôi gọi là anh Lý Nguyễn Chung tự thú và có một vài lời khai của những người khác cho rằng anh này phạm tội. Sau này nếu các cơ quan tiến hành tố tụng chứng minh rằng tình tiết này đúng thực tế làm thay đổi toàn bộ vụ án thì như vậy gọi là tái thẩm.

* Vậy trong vụ án này có những điều kiện để thỏa mãn cả hai: tái thẩm và giám đốc thẩm?

- Yếu tố quyết định ở đây chính là tự thú của anh Chung. Qua đó mới xem xét lại thì thấy trong quá trình tố tụng có những vi phạm nhất định, nhưng cái này chưa thể khẳng định được. Về nguyên tắc TAND tối cao là tòa phá án, hủy các bản án trước đó để điều tra lại một cách cẩn trọng.

* Tại sao TAND tối cao không bàn sâu về những vi phạm của các cơ quan tiến hành tố tụng trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử trước đó?

- Đây là vụ án xét xử theo thủ tục tái thẩm. Mà tái thẩm thì theo nguyên tắc là tòa án chỉ xem xét về tình tiết mới và quyết định nó có thật sự là có tình tiết mới hay không để đưa ra quyết định.

* Như vậy, nếu anh Chung không ra đầu thú thì ông Chấn cũng không có cơ hội được minh oan?

- Điều này cũng khó có thể nói được, bởi trong quá trình cũng có thể có những tình tiết khác được xem xét. Như các bạn biết thì gia đình cũng có một số đơn từ nhưng viện kiểm sát nói rằng không gửi đến viện kiểm sát. Trong khi đó tòa không có chức năng đi kiểm tra, thu thập chứng cứ gì cả. Tất nhiên, tôi muốn nói rằng việc minh oan cho một người bị buộc tội thì nó có thể diễn ra bất cứ lúc nào.

* Thưa ông, người dân cả nước đang nhìn vào vụ án này, trong khi việc điều tra lại sẽ mất rất nhiều thời gian và ông Chấn đã bị oan mười năm nay rồi?

- Ông Chấn đã được trả tự do rồi. Rõ ràng trong thời điểm hiện nay theo quyết định của TAND tối cao thì phải điều tra lại và thời hạn điều tra là theo luật định. Như vậy cơ quan điều tra phải làm hết trách nhiệm của mình, đảm bảo khách quan, giải quyết đúng pháp luật.

* Nhưng có băn khoăn là cách xử lý theo thủ tục tái thẩm sẽ dẫn đến cách hiểu rằng trường hợp oan này không phải do lỗi của cơ quan tiến hành tố tụng?

- Không ai băn khoăn điều đó cả. Việc oan, sai thế nào sẽ được giải quyết theo trình tự tố tụng khác. Tức là sẽ phải căn cứ vào kết quả điều tra lại như thế nào. Còn bây giờ chưa thể nói một vấn đề gì khi chưa có kết luận điều tra lại.

* Thưa ông, hệ quả pháp lý về trách nhiệm với các cơ quan tiến hành tố tụng sẽ khác nhau như thế nào giữa tái thẩm và giám đốc thẩm?

- Trách nhiệm thì giống nhau thôi: oan thì phải sửa, sai phải bồi thường. Không phải như ý kiến nào đó nói rằng tái thẩm là để lẩn tránh trách nhiệm.