Tiểu thương buôn bán tại chợ Tân Định, Q.1, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Rất khó để cùng lúc sắp xếp cả người bán lẫn người mua, đặc biệt ở các tỉnh, cùng đến cơ quan thuế đồng ký tên vào hóa đơn.

Người bán dắt người mua đến cơ quan thuế

Phản ảnh với Tuổi Trẻ, bà H. - kinh doanh vải lâu năm tại chợ Tân Định, Q.1, TP.HCM - cho biết trước đây muốn mua hóa đơn lẻ để giao cho người mua, bà chỉ cần đến cơ quan thuế điền vào mẫu đơn và nộp thuế, nhưng gần đây thì khó hơn vì được yêu cầu phải có chữ ký của cả người mua lẫn người bán trên hóa đơn. Điều đó có nghĩa để được cấp hóa đơn lẻ, cả người mua lẫn người bán phải "dắt nhau" đến cơ quan thuế.

"Tôi chủ yếu bán hàng cho khách quen. Khách hàng cả ở TP.HCM lẫn các nơi khác gọi điện là tôi giao hàng. Nếu họ muốn xuất hóa đơn, sau khi bán hàng tôi sẽ hẹn 1-2 ngày để đến cơ quan thuế mua rồi gửi cho họ. Nhưng giờ ngay cả khi khách hàng ở TP.HCM cũng rất khó để đòi họ sắp xếp thời gian đến cơ quan thuế cùng nhau ký vào hóa đơn" - bà H. nói.

Cách giải quyết tạm thời của bà H. là hỏi khách trước, nếu không yêu cầu xuất hóa đơn thì bán, còn nếu khách vẫn muốn có hóa đơn thì từ chối.

Bà Tâm, tiểu thương kinh doanh tại Q.1, cũng lâm vào cảnh tương tự và cho biết rất khó để cả người bán lẫn người mua cùng dắt tay nhau đến cơ quan thuế ký vào hóa đơn, cả khách trong thành phố lẫn khách ngoại tỉnh.

Mọi rắc rối nói trên chính là xuất phát từ quyết định 829 của tổng cục về quy trình bán lẻ, cấp lẻ hóa đơn và cũng khiến cơ quan thuế các cấp gặp khó khi vấp phải sự phản ứng của người dân là các hộ kinh doanh, hộ có nhà cho thuê... và tìm cách "lách" để vẫn có thể cấp hóa đơn cho người kinh doanh.

Lãnh đạo một chi cục thuế tại quận trung tâm cho biết "linh hoạt" bằng cách cho những người kinh doanh kê khai là mua bán hàng qua điện thoại, ký thay chữ ký người mua và người bán làm cam kết với cơ quan thuế. 

Một chi cục khác đã kiến nghị về các vướng mắc và trong lúc chờ đợi thì chuyển sang bán hóa đơn cuốn cho người kinh doanh, do hình thức này người mua không cần phải ký tên, bù lại định kỳ các hộ kinh doanh phải làm báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn cho cơ quan thuế. 

Một chi cục thuế khác nữa cho phép người bán gọi điện thoại cho người mua, nếu được đồng ý thì người bán sẽ ký thay người mua...

Nhiều tiểu thương kêu trời vì quy định trên hóa đơn phải có chữ ký của cả người bán lẫn người mua. Trong ảnh: một sạp kinh doanh tại chợ Bến Thành, TP.HCM - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Quy định không phù hợp

Luật sư Trần Xoa cho rằng quản lý bán hóa đơn lẻ là cần thiết nhưng cần có biện pháp thích hợp, chứ yêu cầu người mua hàng cùng ký tên với người bán trên hóa đơn "không thể hiện được điều gì", cũng không chứng minh được giao dịch đó là thật, vì nếu cố tình mua bán hóa đơn thì bên mua vẫn có thể xuất hiện tại cơ quan thuế để cùng ký tên.

"Quy định bất hợp lý này còn ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người mua lẫn người bán. Cụ thể người bán bị ảnh hưởng việc bán hàng, trong khi người mua không có hóa đơn để tính vào chi phí được trừ" - ông Xoa nói.

Chuyên gia thuế Nguyễn Thái Sơn cho rằng quy định này không phù hợp với hoạt động kinh doanh trên thực tế. "Người bán đã đồng ý đóng thuế và bên mua lẫn bên bán đều khai thuế thì đâu ảnh hưởng gì đến quản lý thuế", ông Sơn nói.