Ông Trương Anh Dũng trao đổi với các chuyên gia bên lề hội thảo - Ảnh: TRẦN HUỲNH

Đó là nhận định của nhiều chuyên gia tại hội thảo "Năng lực cán bộ đào tạo trong doanh nghiệp" do Tổng cục giáo dục nghề nghiệp - Bộ LĐ-TB&XH và Chương trình Hợp tác Việt-Đức "Đổi mới Đào tạo Việt Nam" tổ chức đang diễn ra tại TP.HCM hôm nay 23-10.

Hội thảo có sự tham dự của gần 100 đại biểu đến từ Tổng cục giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH, các sở LĐ-TB&XH, Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội ngành nghề; các chuyên gia đến từ Đức, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và các doanh nghiệp.

Đào tạo phải đáp ứng đúng nhu cầu thị trường

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0, lao động kỹ thuật có tay nghề là yếu tố then chốt để nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế Việt Nam.

Giáo dục nghề nghiệp hướng cầu đóng vai trò quan trọng trong vấn đề này, trong đó quan hệ hợp tác chặt chẽ với doanh nghiệp sẽ đảm bảo các hoạt động giáo dục nghề nghiệp hiệu quả và đáp ứng đúng nhu cầu của thị trường.

Việc chủ động gắn kết với các bên liên quan trong giáo dục nghề nghiệp đặc biệt là với khối doanh nghiệp là một trong những điều kiện thiết yếu nhằm đảm bảo chất lượng và tính hướng cầu của các hoạt động giáo dục nghề nghiệp.

Nắm bắt được yêu cầu này, từ năm 2015, Chương trình "Đổi mới Việt Nam" đã thí điểm mô hình đào tạo phối hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp trong các nghề cơ điện tử, cơ khí - cắt gọt kim loại (CNC), điện tử công nghiệp và kỹ thuật viên xử lý nước thải tại hai trung tâm chất lượng cao về đào tạo nghề là Trường CĐ Công nghệ Quốc tế LILAMA 2 và Trường CĐ Kỹ nghệ II TP.HCM.

Theo mô hình này, doanh nghiệp tham gia chặt chẽ trong tất cả các khâu của quá trình đào tạo, từ phát triển chương trình đến triển khai và đánh giá đào tạo.

"Điều này giúp sinh viên tốt nghiệp trường nghề có kiến thức, năng lực và thái độ phù hợp với yêu cầu thực tế của doanh nghiệp, đảm bảo nguồn cung lao động kỹ thuật cho doanh nghiệp cũng như giảm thiểu chi phí đào tạo lại", ông Đinh Trường Việt - trưởng phòng kỹ thuật và sản xuất Công ty Ishisei Việt Nam, đối tác đào tạo của LILAMA2 cho biết.

Mô hình này cũng đã được thể chế hóa tại thông tư 29 năm 2017 và được đưa vào dự thảo nghị đinh hướng dẫn thi hành Luật GDNN do Bộ LĐ-TB&XH soạn thảo và trình Chính phủ.

Cần hỗ trợ cán bộ đào tạo tại doanh nghiệp

Tại hội thảo, nhiều chuyên gia kiến nghị cần đặc biệt chú trọng tới vai trò của cán bộ đào tạo tại doanh nghiệp, yếu tố quyết định thành công trong các hoạt động đào tạo phối hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp.

Theo TS Trương Anh Dũng - phó tổng cục trưởng Tổng cục giáo dục nghề nghiệp, một trong những mục tiêu quan trọng nhất của giáo dục nghề nghiệp là đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và thị trường lao động về lực lượng lao động trực tiếp có kiến thức, kỹ năng phù hợp với trình độ được đào tạo.

Ông cũng nhận định mối quan hệ giữa hệ thống giáo dục nghề nghiệp (cung ứng nhân lực lao động) và các doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng nhân lực qua đào tạo hiện vẫn chưa được suôn sẻ trong toàn hệ thống.

"Vừa qua, Bộ LĐ-TB&XH đã chỉ đạo thành lập tổ công tác gắn kết giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp và thị trường lao động. Luật giáo dục nghề nghiệp cũng có một chương quy định về quyền và trách nhiệm của doanh nghiệp trong giáo dục nghề nghiệp nhưng các doanh nghiệp vẫn chưa mặn mà với việc này", ông Dũng nói.

Về giải pháp hợp tác với doanh nghiệp trao đào tạo nghề, TS Vũ Xuân Hùng - vụ trưởng Vụ đào tạo chính quy, Tổng cục giáo dục nghề nghiệp, cho rằng cần phân định rõ quyền và trách nhiệm của các bên liên quan trong các hoạt động giáo dục nghề nghiệp có sự tham gia của doanh nghiệp, từ đó xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa nhà nước - nhà doanh nghiệp - nhà trường.

"Trong thời gian tới cần làm rõ các chính sách đối với giáo viên và cán bộ đào tạo tại doanh nghiệp, tăng cường công tác dự báo thị trường lao động; hình thành mối quan hệ với các trung tâm giới thiệu việc làm, sàn giao dịch việc làm; hỗ trợ người học tìm việc làm sau tốt nghiệp và chú trọng gắn kết đào tạo với xuất khẩu lao động.

Đồng thời thí điểm thành lập các hội đồng kỹ năng và xây dựng các mô hình hợp tác công tư (PPP) trong giáo dục nghề nghiệp", ông Hùng kiến nghị.