Nước dưới kênh Ba Bò đoạn dưới chân cầu tỉnh lộ 43, P.Bình Chiểu, Q.Thủ Đức vàng đậm, sủi bọt trắng - Ảnh Q.Khải

Những thông tin về con kênh “thối” nối Bình Dương và TP.HCM được đại diện chủ đầu tư dự án nêu ra tại phiên họp HĐND TP sáng 5-7 khiến nhiều người ngỡ ngàng.

Mùi hôi nghi do lén xả thải

Ngày 5-7, tại khu vực kênh Ba Bò, vẫn thấy nước thải màu vàng đặc chảy từ phía Bình Dương vào hồ điều tiết, rồi len lỏi qua kênh chính chảy về phía hạ nguồn sông Sài Gòn. Nước chảy tràn qua các bậc tam cấp tạo ra lớp bọt trắng nổi bên trên. Mùi hôi thối xộc lên nồng nặc.

Ông Huỳnh Thanh Long, một hộ dân có nhà dưới chân cầu tỉnh lộ 43, sát bên dòng kênh cho biết do lòng kênh được mở rộng, thông thoáng hơn nên hầu như ít xảy ra tình trạng ngập nước như trước. Tuy nhiên tình hình ô nhiễm, mùi hôi từ con kênh vẫn thường xuyên phát tán.

“Thường vào lúc chạng vạng tối hay trời bắt đầu mưa, nước dưới kênh lại chuyển màu, có khi nước đen ngòm, lúc đỏ quạch… và hôi kinh khủng. Nhà tôi phải đóng cửa im ỉm suốt”, ông Long cho hay.

Tại phiên họp HĐND sáng cùng ngày, ông Nguyễn Ngọc Công - giám đốc Trung tâm chống ngập nước TP.HCM - xác nhận những phản ánh của người dân là có thật. Tuy nhiên ông Công cho biết buổi tối nước mới "rất đen và hôi", ban ngày thì "tốt hơn".

“Chúng tôi nghi vấn có việc xả lén nước thải công nghiệp chưa qua xử lý vào kênh”, ông Công cho hay.

Kênh Ba Bò hằng ngày tiếp nhận gần 10.000m³ nước thải công nghiệp từ khu công nghiệp Sóng Thần 1, 2, Đồng An (Bình Dương) và nước thải sinh hoạt của gần hàng chục ngàn người dân ở Bình Dương và TP.HCM trước khi chảy ra sông Sài Gòn.

Do tình trạng ô nhiễm và ngập nước nên UBND TP đã phê duyệt dự án cải tạo kênh Ba Bò từ năm 2007 với ổng vốn đầu tư 307 tỉ đồng. Năm 2009, dự án được chấp thuận bổ sung thêm một số hạng mục, tổng vốn đầu tư được điều chỉnh lên 744 tỉ đồng.

Dự án từng được kỳ vọng sẽ giải quyết thoát nước, cải thiện ô nhiễm môi trường này triển khai ì ạch, kéo dài, dự kiến đến tháng 7-2017 mới hoàn thành tất cả các hạng mục.

Giải trình tại phiên họp HĐND TP về sự trậm trễ này, ông Công cho hay do vướng đền bù giải tỏa, trong đó có thời gian 7 tháng ngưng trệ hoàn toàn (năm 2012) và do phải thay đổi toàn bộ cán bộ Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận Thủ Đức.

Bên cạnh đó xảy ra sự cố đập tràn, có sự thay đổi quy chuẩn hạng mục đầu tư lưới điện, trạm biến áp…

Nước thải từ phía Bình Dương chảy qua đập tràn về hồ điều tiết thuộc địa phận TP.HCM - Ảnh Q.Khải

Hồ sinh học 440 tỉ không xử lý được nước thải "hỗn hợp" 

Tuy nhiên điều khiến các đại biểu HĐND, người dân quan tâm nhất là khi dự án hoàn thành thì hạng mục hồ sinh học không thể xử lý được nguồn nước ô nhiễm ở kênh Ba Bò, bởi hồ sinh học được thiết kế chỉ xử lý nước thải sinh hoạt.

Nghe thông tin này, chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm nói bà không thể yên tâm. 

“Nếu có việc xả lén nước thải công nghiệp, tràn vào hồ sinh học thiết bị hư hỏng, ai sẽ chịu trách nhiệm?” - bà Tâm hỏi.

Ông Công không trả lời thẳng câu hỏi này mà nói: “Hiện đang có đập chắn giữa hồ sinh học và hồ điều tiết, có sử dụng màng chống thấm, trước khi vận hành hồ sinh học sẽ có báo cáo quan trắc đầu ra xem nước thải công nghiệp có vượt quy chuẩn không".

Tuy nhiên, câu trả lời này không giảm sự lo lắng của Chủ tịch HĐND TP. “Tôi vẫn thấy có gì đó chưa rõ. Chưa tách được nguồn thải thì rất lo cho hồ sinh học” - bà Tâm nói.

Trong khi đó, giám đốc Sở Tài nguyên - môi trường TP Nguyễn Toàn Thắng cho rằng mùi hôi từ kênh Ba Bò là do nước thải từ 6 cụm dân cư trên địa bàn Bình Dương thải thẳng ra kênh chưa qua xử lý. Dự kiến cuối năm 2017 việc xử lý nguồn thải này mới hoàn thành và thuộc về trách nhiệm của Bình Dương.

Trong cam kết của TP.HCM và Bình Dương khi làm dựng dự án, phía Bình Dương đã ghi vốn đầu tư Nhà máy xử lý nước thải Nam Bình Dương, trong đó có 6 cụm dân cư đã nêu. Tuy nhiên lộ trình đầu tư của dự án kéo dài, dẫn tới chưa phát huy ngay hiệu quả. 

Khi bà Quyết Tâm yêu cầu đưa ra cam kết cuối năm 2017 dự án kênh Ba Bò sẽ hoàn chỉnh, không còn mùi hôi thối, ông Thắng cho biết sở sẽ phối hợp Bình Dương để dự án phát huy hiệu quả đúng tiến độ. 

Công nhân điện lực dọn dẹp sau khi thực hiện xong hạng mục lắp đặt trạm biến áp cho hồ sinh học - Ảnh: Q.Khải