Ảnh: LINH ĐOAN

Đoàn rối chúng tôi đi diễn khắp thành phố vào các ngày cuối tuần từ công viên Kỳ Hòa, Đầm Sen, đến công viên Tân Bình. Lúc đó Đoàn nghệ thuật múa rối TP.HCM có sân khấu riêng tại rạp Măng Non, tôi nhìn mà tủi, chợt nghĩ đến việc thuê sân khấu Idecaf để Nụ Cười được diễn trong không gian sáng đẹp, có âm thanh, ánh sáng hoàn chỉnh.

Vậy là năm 1995 Nụ Cười đã có nhà diễn thường xuyên tại Idecaf.

Trong một lần đi học ngoại ngữ, tôi tình cờ quen đạo diễn Đoàn Khoa. Khoa cũng mê và biết nhiều về rối, anh "xúi" tôi nâng từ diễn rối lên kịch thiếu nhi chuyên nghiệp diễn thường xuyên. Lúc đó cả thành phố chỉ có sân khấu nhỏ 5B hoạt động rầm rộ.

Các nghệ sĩ Thành Lộc, Hoàng Trinh, Minh Ngọc... sáng chủ nhật thường rảnh. Vậy là Khoa và tôi mời họ về làm vở kịch đầu tiên Hoàng tử chăn lợn, ra mắt sân khấu thiếu nhi chuyên nghiệp theo hình thức xã hội hóa vào ngày 10-8-1997.

Đoàn Khoa có lối dàn dựng cực kỳ thông minh và anh hết sức đa tài. Không chỉ là tác giả - đạo diễn, anh còn kiêm luôn biên tập âm nhạc, thiết kế mỹ thuật, phục trang... Ngày ra mắt suất đầu tiên chấn động.

Từ ban đầu 1 suất/tuần, chúng tôi tăng lên 4, 5 suất/tuần, khán giả phải xếp hàng dài để mua vé. Lúc đó đạo diễn Hùng Lâm rất nổi tiếng ở 5B cũng qua phụ đạo diễn với chúng tôi luôn. Sau Hoàng tử chăn lợn, liên tiếp ra mắt các vở Ăn khế trả vàng, Ngư ông và tiên cá...

Chương trình Ngày xửa ngày xưa số 33 với vở Cuộc phiêu lưu của thuyền trưởng Sinbad: Đại chiến nàng tiên cá! - Ảnh: T.T.D.

Hồi đó tôi mê coi kịch ở 5B lắm. Ở đó, tôi thật sự ngưỡng mộ tài năng của Thành Lộc. Sau này lực lượng nghệ sĩ ở 5B quá đông, tôi xem lịch diễn mà giật mình có những nghệ sĩ rất tài năng mà có khi 1, 2 tuần mới được diễn, thật uổng phí.

Vì vậy quyết định ra mắt sân khấu mới là tôi mong muốn những Thành Lộc, Hữu Châu, Thanh Thủy, Minh Nhí, Trung Dân, Ái Như, Thành Hội... có chỗ được thăng hoa. Tài năng của họ phải để cho khán giả được thưởng thức.

Trong những ngày mới thành lập, Idecaf thể nghiệm rất nhiều phong cách. Chúng tôi mời chị Kim Cương về diễn vở Người mua hạnh phúc. Mời đạo diễn Hoa Hạ dàn dựng vở Đèn lồng đỏ treo cao với Phương Hồng Thủy đóng vai chính, ở giữa rạp đặt một cái giếng rất lạ.

Rồi vở Người đàn bà đức hạnh mời Hồng Vân, Lê Vũ Cầu..., có nguyên dàn nhạc dân tộc với Hải Phượng đàn tranh, Nhất Dũng đánh trống, đờn kìm... Vì nhiều cái mới, cái lạ vậy mà chúng tôi tăng suất diễn hằng tuần, khán giả mua vé bán không xuể.

Chúng tôi quyết tâm nâng cấp kịch thiếu nhi thành chương trình Ngày xửa ngày xưa được đầu tư về dàn dựng, trang phục, âm nhạc, cảnh trí, nhảy múa, ca hát diễn xuất sinh động... đưa ra biểu diễn tại sân khấu lớn là nhà hát Bến Thành để con nít được xem kịch cho đã.

Ra mắt từ năm 2000 đến nay đã được 33 số, Ngày xửa ngày xưa may mắn được các em nhỏ và phụ huynh yêu thích nên mùa hè nào cũng đông nghẹt khán giả.

Đặc biệt chương trình năm nay với vở Cuộc phiêu lưu của thuyền trưởng Sinbad: Đại chiến nàng tiên cá! đạt kỷ lục với hơn 40.000 khán giả và người xem vẫn còn yêu cầu chúng tôi tăng thêm suất diễn.

Vở nhạc kịch Tiên Nga của sân khấu Idecaf đoạt giải nhất giải thưởng Văn học nghệ thuật TP.HCM năm 2019 - nh: DUYÊN PHAN

Mọi người thường nói rằng tôi là một ông bầu sân khấu giỏi và mát tay, nhưng tôi thấy rằng mình bền lòng với sân khấu đến hôm nay là bởi vì tôi quá mê nghệ thuật, tôi không chỉ là nhà kinh doanh mà còn là người có khao khát muốn làm gì đó cho văn hóa cộng đồng.

Nếu chỉ là người kinh doanh thông thường chắc tôi buông sân khấu lâu rồi. Mỗi một suất diễn Ngày xửa ngày xưa tôi thường đến... ngắm khán giả. Và tôi bất ngờ năm nay kịch thiếu nhi mà các em tuổi teen chiếm phần đông.

Hóa ra 25 năm duy trì kịch thiếu nhi đã nuôi dưỡng cho chúng tôi lớp khán giả trẻ hôm nay. Đó là khán giả đang tìm kiếm chương trình giải trí, là những người thích đến rạp, trong khi lứa khán giả khoảng 45 - 50 tuổi đã ngại đi xem kịch rồi.

Tôi tự hỏi: Hình như mình đã chủ quan, không quan tâm đến những khán giả tuổi teen này? Điều đó càng thúc giục tôi đẩy mạnh phát triển, mở thêm một sân khấu mới dành cho người trẻ chuyên diễn nhạc kịch, kịch cho người trẻ và cả cải lương với những thể nghiệm táo bạo.

Sân khấu Idecaf vẫn sẽ tồn tại nhưng cũng phải tìm cách đổi mới, nếu không mới sẽ phải đóng cửa. Băng ra tìm lối đi khi một số sân khấu đang rơi vào bế tắc thật sự không biết hiệu quả sẽ tới đâu, cũng có thể sẽ u đầu mẻ trán nhưng chúng tôi cứ làm, mình không tự cứu mình thì ai sẽ cứu?...

Ngày xửa ngày xưa của Idecaf trở lại, lập tức 13 suất đầu tiên 'cháy' vé

TTO - Chiều 25-5, tại nhà hát Bến Thành, sân khấu Idecaf tổ chức phúc khảo chương trình Ngày xửa ngày xưa 33 - 'Cuộc phiêu lưu của thuyền trưởng Sinbad: Đại chiến nàng tiên cá'.