Hunter Biden: Đứa con bất trị

Hunter Biden mới 2 tuổi khi gia đình ông gặp phải một tai nạn thảm khốc vào năm 1972. Một chiếc xe tải đâm vào xe của gia đình, làm mẹ ông và người em gái tử nạn, ông bị nứt sọ não, còn người anh trai bị gãy chân. Vài tuần trước, cha của ông - Joe Biden - vừa trúng cử vào Thượng viện Mỹ và may mắn không có mặt trên xe.

Sau khi tốt nghiệp Trường Luật Yale, Hunter làm cho một ngân hàng và đầu những năm 2000, mở một công ty chuyên vận động hành lang. Ngay từ lúc này, báo chí đã bắt đầu đặt dấu hỏi về xung đột lợi ích khi khách hàng của ông có lợi ích chồng lấn với các lãnh vực Thượng nghị sĩ Biden phụ trách. Vì thế lúc cha ông đắc cử phó tổng thống Mỹ năm 2008, Hunter đã thôi hoạt động vận động hành lang.

Chiếc laptop bỏ quên

Thế nhưng ông bỏ là bỏ thị trường nội địa thôi. Hunter chuyển sang thị trường quốc tế, đóng vai tư vấn cho nhiều doanh nghiệp nước ngoài. Từ năm 2013 đến 2016, ông làm thành viên hội đồng quản trị công ty đầu tư Trung Quốc BHR Partners, đầu tiên thì không nhận lương và sau đó nhận 10% cổ phần. 

Ông cũng từng liên kết với tỉ phú dầu khí Trung Quốc Ye Jianming (Diệp Giản Minh) trong dự án khai thác khí tự nhiên ở Louisiana. Phi vụ này sụp đổ sau khi Ye bị chính quyền Trung Quốc bắt giữ về tội tham nhũng và sau đó mất tích. 

Ngay từ lần gặp đầu tiên để tư vấn cơ hội đầu tư vào ngành năng lượng Mỹ, Ye đã tặng Hunter một chiếc nhẫn kim cương 2,8 carat, trị giá chừng 10.000 đô la.

Nhưng tai tiếng nhất phải kể vụ Hunter tham gia hội đồng quản trị công ty dầu khí Ukraine, Burisma Holdings với mức thù lao 50.000 đô la mỗi tháng. 

Lúc này Phó tổng thống Joe Biden đang ráo riết gây sức ép với Chính phủ Ukraine đẩy mạnh nỗ lực chống tham nhũng, như kêu gọi nước này sa thải công tố viên trưởng Viktor Shokin vì ngăn cản các cuộc điều tra tham nhũng. Tuy nhiên sau này phe Cộng hòa cáo buộc Shokin bị sa thải vì dám điều tra Công ty Burisma!

Hunter từng uống rượu và sử dụng ma túy thời sinh viên. Năm 2015, khi anh trai ông là Beau Biden mất vì ung thư não, ông sa vào rượu và cocaine để lãng quên. Trong cuốn hồi ký xuất bản năm 2021, Hunter thừa nhận từng phải vật lộn cai nghiện nhiều lần: 

"Tôi từng mua cocaine trên đường phố Washington DC và tự pha chế ma túy trong một khách sạn ở Los Angeles. Tôi từng nghiện rượu đến nỗi không đi bộ quá một khu phố từ tiệm bán rượu về căn hộ mà không mở nắp chai, tu một hơi".

Lúc này chiếc laptop của Hunter bị hỏng, ông đem đến một tiệm vi tính để sửa, nhưng sau đó quên mất, không lấy máy và ổ cứng nhờ sao chép nội dung trong laptop về. 

Đến đỉnh điểm chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ năm 2020 giữa Joe Biden và Donald Trump, chiếc laptop bị khui ra, nội dung bị nhiều báo phe Cộng hòa khai thác, để lộ nhiều thông tin bất lợi cho Hunter như phim ảnh khiêu dâm, hình ảnh ma túy trên bàn, hình ảnh súng đạn... (Đáng chú ý lúc đó các mạng xã hội như Twitter hay Facebook hạn chế hay cấm người dùng chia sẻ đường dẫn tới các bài báo nói về chiếc laptop của Hunter, cho rằng đó là tin giả, cần ngăn cấm).

Bất lợi nhất là hàng loạt email liên quan đến hoạt động kinh doanh của ông. Báo chí phe Cộng hòa tường thuật chi tiết email năm 2015 từ một lãnh đạo Công ty Burisma gởi Hunter cám ơn ông đã tổ chức một cuộc gặp với cha ông, lúc này là phó tổng thống Mỹ, ở Washington DC. 

Lúc đó ông Joe Biden phủ nhận, cho rằng các cáo buộc dựa trên nội dung trong chiếc laptop chỉ là chiến dịch bôi nhọ ông trước thềm tranh cử. Một phân tích của NBC News cho biết tổng cộng công ty tư vấn của Hunter thu được chừng 11 triệu đô la từ các phi vụ tư vấn ở Ukraine và Trung Quốc giai đoạn 2013-2018, kể cả 5 triệu đô la từ thương vụ khai thác khí ở Louisiana.

Không dễ nhận tội trốn thuế để đổi sự miễn trừ

Ngay từ năm 2018, Bộ Tư pháp Mỹ đã mở điều tra các hoạt động của Hunter Biden, nhưng việc điều tra chỉ được chính Hunter tiết lộ vào tháng 12-2020, khi cha ông đã đắc cử tổng thống. 

Khác với những cáo buộc sâu rộng của phe Cộng hòa cho rằng Hunter đã lợi dụng vị thế và uy tín của cha để trục lợi trong nhiều phi vụ tai tiếng, cuộc điều tra cuối cùng chỉ gút lại hai khinh tội liên quan đến việc nộp thuế của Hunter. 

Các nhà điều tra cho rằng Hunter đã có thu nhập trên 1,5 triệu đô la mỗi năm trong hai năm 2017 và 2018 nhưng không nộp đồng thuế nào, dù nợ đến 100.000 đô la tiền thuế mỗi năm. Ngoài ra còn một cáo buộc nữa: Hunter mua súng và trên mẫu kê khai đã khai là không sử dụng ma túy. Người đang sử dụng ma túy thì không được mua súng nên kê khai như vậy là tội gian dối. Cuộc điều tra kéo dài 5 năm cuối cùng chỉ có hai tội nhỏ này.

Cuộc điều tra do công tố viên David Weiss chủ trì. Công tố viên này do ông Trump bổ nhiệm, nhưng sau này vẫn được ông Biden giữ lại, như minh chứng cho tinh thần khách quan, không can thiệp vào việc con ông bị điều tra. Vào tháng trước khi Weiss công bố kết luận điều tra và cho biết Hunter Biden đã chấp thuận sự dàn xếp nhận tội trốn thuế để sau này khỏi bị truy tố các tội khác như khai man khi mua súng, những tưởng sự việc đã có thể khép lại.

Nhưng phe Cộng hòa, lúc này đã chiếm đa số ở Hạ viện, phê phán vụ dàn xếp, cho rằng Bộ Tư pháp đã nhẹ tay vì Hunter là con tổng thống. Hai nhân viên cơ quan thuế vụ IRS có nhiệm vụ điều tra Hunter đã ra làm chứng trước Quốc hội, cho rằng Bộ Tư pháp Mỹ đã trì hoãn cuộc điều tra, ra lệnh cho điều tra viên tránh né một số đề tài, trói tay công tố viên David Weiss…

Phiên tòa tuần trước tưởng đâu chỉ là thủ tục để Hunter nhận hai khinh tội và miễn trừ các tội khác. Với hai tội nhẹ, Hunter trông chờ vào bản án tù treo tượng trưng, chứ không phải ngồi tù ngày nào. 

Thế nhưng thẩm phán Maryellen Noreika đã làm mọi người ngạc nhiên; bà dành ra ba tiếng để chất vấn cả hai bên, nhóm luật sư của Hunter và nhóm công tố. Bà tỏ ra hoài nghi về cuộc dàn xếp và nói còn quá nhiều chuyện chưa tỏ tường, cũng không chắc là dàn xếp như vậy có hợp hiến không. 

Bà Noreika tập trung vào nội dung chính yếu của thỏa thuận: đoạn nói về miễn trừ trách nhiệm hình sự vĩnh viễn cho Hunter liên quan đến cuộc điều tra kéo dài năm năm của Bộ Tư pháp Mỹ. Bà hỏi hai bên ý nghĩa thật sự của đoạn văn này là gì.

Luật sư chính của Hunter cho rằng việc miễn trừ không chỉ áp dụng cho tội khai man khi mua súng hay trốn thuế, mà còn mở rộng cho các vi phạm có thể có khác của Hunter, kể cả các thương vụ ông làm tư vấn cho các công ty Ukraine, Romania và Trung Quốc. 

Phía công tố thì khẳng định chỉ miễn trừ cho các vi phạm trốn thuế và mua súng trái phép nói trên. Sau khi bà thẩm phán hỏi và phía công tố trả lời, khẳng định cuộc điều tra Hunter vẫn còn tiếp diễn, việc dàn xếp này không ảnh hưởng đến các cáo buộc sau này nếu có, thì phía luật sư bào chữa tuyên bố thỏa thuận bất thành.

Cuối cùng quan tòa trả lại hồ sơ, yêu cầu hai bên trong vòng 30 ngày tới cung cấp thêm thông tin trước khi đưa ra quyết định sau cùng. Bà thẩm phán nói: "Các ông cứ nói kiểu hãy đóng dấu cho thỏa thuận này đi. Tôi chưa sẵn sàng để bác bỏ hay chấp thuận cuộc dàn xếp này, nên cần phải hoãn lại". ■