Bà Maria Gloria Ceren de Quinonez ôm ảnh chụp cùng con gái và cháu ngoại - những người đang sống tại Mỹ theo diện TPS kể từ năm 2001, trong căn nhà tại El Salvador ngày 8-1 - Ảnh: REUTERS

Thông tin chính thức từ Bộ An ninh nội địa Mỹ cho biết Quy chế bảo vệ tạm thời (TPS) của Mỹ dành cho người di cư El Salvador sẽ chấm dứt kể từ ngày 9-9-2019, cốt để quá trình chuyển tiếp từ đây đến đó diễn ra trong trật tự.

Mỹ bắt đầu thực thi TPS, cho phép những người El Salvador đã ở Mỹ được tiếp tục ở lại nước này sau khi các trận động đất tàn phá nhiều vùng của quốc gia quê hương họ kể từ năm 2001. Chương trình này cũng được áp dụng đối với công dân một số quốc gia từng chịu thiên tai thảm khốc, chiến tranh hay dịch bệnh. 

Chỉ những người nhập cư đã sống ở Mỹ vào thời điểm xảy ra thảm họa và không có hồ sơ tội phạm mới được phép ở lại Mỹ theo chương trình này. 

Điều đó đồng nghĩa khoảng 260.000 người El Salvador phải chuẩn bị tìm kiếm cơ hội ở lại hợp pháp trên đất Mỹ hoặc khăn gói về "cố hương".

Người El Salvador là nhóm người ngoại quốc đông nhất đang được bảo hộ theo chương trình TPS. Không ngạc nhiên khi kế hoạch trục xuất những người này đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích.

Bà Patricia Hernandez, 53 tuổi, người El Salvador, khẳng định bà không phải tội phạm và đã ở Mỹ suốt 18 năm qua. Patricia đến Mỹ năm 2000 và nộp đơn xin quy chế TPS vào năm 2001 ngay sau khi xảy ra thảm họa động đất ở El Salvador. Bà sau đó lấy chồng người Honduras, có hai con và hiện đang sống tại bang North Carolina.

"Chúng tôi đâu có sống ngoài vòng pháp luật hay gì đâu? Phần lớn chúng tôi vẫn đóng thuế mà. Chúng tôi đâu phải tội phạm", bà Patricia lo lắng giãi bày.

"Chính phủ Mỹ đang cho thấy họ tàn nhẫn như thế nào trong việc ly tán các gia đình. Gần 275.000 trẻ được sinh tại Mỹ là con của những người El Salvador hưởng quy chế TPS. Xa hơn nữa, hành động của chính quyền Mỹ đang làm rối bời và bất ổn thêm tình hình tại các nước láng giềng", Oscar Chacon, người đứng đầu Alianza Americas, một nhóm vận động ủng hộ người nhập cư ở Mỹ nói với Reuters.

Theo những người này, chính phủ Mỹ đã đưa ra quá ít lựa chọn cho người El Salvador, hoặc trở về nước sau năm 2019 hoặc ở lại Mỹ bất hợp pháp và có nguy cơ bị trục xuất.

Một quan chức cấp cao trong chính quyền Trump lập luận sau 2 trận động đất kinh hoàng năm 2001, El Salvador đã nhận hàng triệu đôla viện trợ tái thiết. Trong 2 năm gần đây, chính phủ Mỹ đã cho hồi hương hơn 39.000 người El Salvador, điều đó cho thấy đất nước này đã sẵn sàng đón nhận những đợt người hồi hương mới.

Bộ Ngoại giao El Salvador trong thông cáo ngày 8-1 tuyên bố tôn trọng quyết định của Washington, nhấn mạnh đã làm hết sức và hài lòng khi Mỹ dời thời hạn chấm dứt TPS với người El Salvador.

Động thái của chính quyền Trump đang cho thấy sự kiên định trong việc siết chặt nhập cư vào Mỹ, đúng như cam kết tranh cử của ông hơn 1 năm trước.