Ông Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng lý luận trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu tại hội thảo - Ảnh: H.LÊ

Ông Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng lý luận trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã khẳng định như vậy tại Hội thảo quốc tế "Di sản tư tưởng của Karl Marx và ý nghĩa thời đại", diễn ra sáng 4-5.

Hội thảo do Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hội đồng lý luận trung ương, Ban Tuyên giáo trung ương và Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam tổ chức, nhân kỷ niệm 200 năm ngày sinh Karl Marx. 

Tham dự hội thảo có các diễn giả đến từ Lào, Trung Quốc với gần 100 bài tham luận, trong đó có 26 bài tham luận của các nhà khoa học quốc tế.

Tư tưởng Marx hợp với thời đại công nghiệp 4.0

Phát biểu đề dẫn, ông Nguyễn Xuân Thắng khẳng định những vấn đề mới đang đặt ra trong thực tiễn như cách mạng công nghiệp 4.0 cần được soi sáng bằng tư tưởng của Karl Marx.

Theo ông Thắng, cũng có ý kiến cho rằng trong nền kinh tế tri thức và công nghiệp 4.0, sứ mệnh lịch sử hiện nay không còn thuộc về giai cấp công nhân mà là thuộc về một số tầng lớp, giai cấp khác, thậm chí là thuộc về người máy...

Tuy nhiên, nhờ lý luận K.Marx, chúng ta thấy rõ dù nền sản xuất hiện đại được tự động hóa, nhưng xét về nội dung kinh tế thì giai cấp công nhân hiện đại vẫn là người sản xuất ra của cải vật chất chủ yếu cho xã hội.

Xét về khía cạnh tư tưởng, chính trị thì chỉ có giai cấp công nhân mới tập hợp được các giai tầng lao động khác do Đảng cộng sản lãnh đạo để xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, do dân, vì dân. 

Do đó chỉ có giai cấp công nhân mới giải quyết được các vấn đề chính trị, xã hội trong quá trình xây dựng xã hội mới.

Xét về nội dung văn hóa - tư tưởng, chỉ có giai cấp công nhân mới là lực lượng xác lập được các hệ giá trị mới như lao động, công bằng, dân chủ, bình đẳng, tự do... để thay thế cho hệ giá trị tư sản cũ.

Từ phân tích trên, Bí thư trung ương Đảng cho rằng "học thuyết K.Marx và chủ nghĩa Marx-Lenin về vai trò, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhận trong thời đại hiện nay vẫn còn nguyên giá trị, ý nghĩa thời sự". 

"Sự phát triển hiện nay của lực lượng sản xuất dựa trên nền tảng tiến bộ khoa học công nghệ đang đưa nhân loại tới những mô hình phát triển rất mới như công nghiệp 4.0, xã hội siêu thông minh 5.0 là phù hợp với học thuyết về sự thay thế, phát triển các hình thái kinh tế - xã hội của K.Marx", ông Thắng nói.

Vận dụng sáng tạo tư tưởng của Marx vào thực tiễn

Tại hội nghị, ông Thắng cùng các nhà khoa học Việt Nam, Lào, Trung Quốc đều chung quan điểm khẳng định giá trị lý luận trong di sản tư tưởng của K.Marx, ý nghĩa thời đại của học thuyết Marx với những tiên lượng và giá trị trường tồn của nó.

Theo ông Nguyễn Xuân Thắng, chủ nghĩa xã hội vẫn giữ nguyên giá trị khoa học, thực tiễn. Chủ nghĩa tư bản hiện đại mặc dù tiến bộ hơn so với chính nó vào thời điểm K.Marx nghiên cứu nhưng vẫn có những khiếm khuyết nội tại không thể tự mình khắc phục.

Bất bình đẳng xã hội vẫn tồn tại và ngày càng gay gắt ở ngay các nước tư bản giàu có; chênh lệch giàu nghèo giữa các nước phát triển và đa số các nước đang phát triển ngày càng trầm trọng. 

Xung đột khủng bố, bạo lực và bất ổn xã hội vẫn diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới. Ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu đang trở thành thách thức lớn của nhân loại.

Bí thư trung ương Đảng dẫn chứng: mọi người đều cho rằng Mỹ là quốc gia giàu có nhất thế giới nhưng đó cũng là quốc gia bất bình đẳng nhất trên thế giới: 400 người giàu nhất nước Mỹ sở hữu khối lượng tài sản cao hơn tổng số tài sản của 150 triệu người nghèo nhất. 

Những người giàu nhất chiếm 1% dân số nhưng lại sở hữu hơn 1/3 tổng lượng tài sản của toàn xã hội, vượt quá tổng lượng tài sản của những người có thu nhập thấp nhất nước Mỹ. 

"Điều đó chứng tỏ lý luận của chủ nghĩa Marx về xã hội tư bản chủ nghĩa vẫn luôn đúng và lý tưởng cao đẹp của chủ nghĩa xã hội vẫn giữ nguyên giá trị khoa học, thực tiễn"- ông Thắng khẳng định.

TS Phương Sỉ Lâu Phủng (Viện nghiên cứu kinh tế quốc gia Lào) cho rằng trong tư tưởng của Marx cũng rất quan tâm đến môi trường, tự nhiên và vị TS này thấy nó hoàn toàn đúng với Lào và các quốc gia khác. 

"Lấy của môi trường, lấy của tự nhiên bao nhiêu thì phải bồi hoàn ngay bấy nhiêu. Nếu ngành khai khoáng cứ đào bới xuống tuy được về kinh tế nhưng người dân ở địa bàn đó thực sự đứng trên bờ vực đúng nghĩa. Thực tế mỗi năm đại dương lại lấn vào bờ, sa mạc lại rộng thêm ra. 

Vì thế như tư tưởng, quan điểm của Marx được chính phủ Lào thực hiện nhiều năm nay là xây dựng môi trường xanh, cấm chặt phá, xuất khẩu gỗ tròn vì thế độ che phủ của rừng đã lên tới 65%, môi trường được khôi phục rất nhiều", ông nói.

GS-TS Kim Dân Khanh (Viện nghiên cứu chủ nghĩa Marx-Trung Quốc) cũng cho biết từ tư tưởng của Marx, Đảng cộng sản nước này đã chủ trương "Trung Quốc hóa chủ nghĩa Marx" một cách khoa học, chủ động, không cưỡng ép hay sao chép.

GSTS Uông Tín Nghiêu (Trường ĐH Vũ Hán-Trung Quốc) cũng cho biết "Trung Quốc hóa chủ nghĩa Marx là lấy tư tưởng của Marx để soi rọi con đường của Trung Quốc. Trung Quốc không giáo điều, đi theo mô hình nào mà chúng tôi chỉ vận dụng chủ nghĩa Marx để đi theo cách riêng của Trung Quốc".

Theo ông Nguyễn Xuân Thắng, hội thảo quốc tế mang tính "kỷ niệm ngày sinh của Marx" nhưng đã "thành công không chỉ số lượng gần 100 tham luận, mà chất lượng các tham luận cũng rất tốt, sâu sắc. Sau hội thảo, ban tổ chức sẽ tập hợp, in thành sách để xuất bản, phổ biến rộng rãi".

TTO - Thành phố Trier ở Đức đang vất vả đáp ứng nhu cầu quá cao của người mua đồng tiền mệnh giá 0 euro in hình Karl Marx, vĩ nhân sinh tại đây.