Ngoài việc thỏa đam mê chơi nhạc, đĩa nhạc độc đáo này là sản phẩm được ứng dụng vào việc giảng dạy và học vật lý vốn được coi là khô khan.

Sáng chế độc đáo này của hai học sinh Lê Thị Hà và Lưu Hoàng Thông (học sinh lớp 12 trường Nguyễn Cảnh Chân) vừa đạt giải 3 trong cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh năm 2017 – 2018 do Sở GD – ĐT tỉnh Nghệ An tổ chức.

Đĩa nhạc vật lý - Ảnh: Thầy Lê Văn Hải cung cấp

Thầy Lê Văn Hải (giáo viên bảo trợ đề án), đánh giá "đĩa nhạc vật lý" không chỉ là một nhạc cụ độc đáo dùng để chơi các bản nhạc đơn giản. Ngoài ra, thiết bị này là một dụng cụ thí nghiệm giúp học sinh hiểu rõ về bản chất, nguồn gốc của âm thanh, tần số âm, độ to, độ cao của âm. "Đĩa nhạc có tính ứng dụng thực tế rất cao, đặc biệt khi giáo viên sử dụng dạy học phần âm thanh trong chương trình vật lý lớp 7 và phần sóng âm của vật lý 12. Mô hình đĩa nhạc sẽ giúp học sinh hứng thú và tiếp thu bài giảng nhanh hơn với một môn học được coi là khô khan như vật lý"., thầy Hải chia sẻ.

Hệ thống ống nhựa thổi khí phát nhạc - Ảnh: Thầy Lê Văn Hải cung cấp

"Đĩa nhạc vật lý" của nhóm học sinh này có 4 bộ phận chính gồm đĩa nhạc, hệ thống làm quay đĩa, hệ thống thổi khí và các phím nhạc. Khi đĩa quay, không khí được thổi một cách liên tục vào đường ống. Người chơi nhạc sẽ ấn lên các phím để mở thông các đường ống cho khí được thổi vào vị trí các đường tròn có khoan lỗ ở trên đĩa. Khi đó đĩa sẽ phát ra âm đúng tần số bằng tần số của nốt nhạc tương ứng .

Lưu Hoàng Thông (một trong hai học sinh sáng chế đĩa nhạc), kể quá trình nghiên cứu tạo ra "đĩa nhạc vật lý" rất khó khăn, nhiều lúc muốn bỏ cuộc bởi ý tưởng chỉ dựa trên lý thuyết được học, chưa ai kiểm chứng và không chắc chắn về sự thành công của đĩa nhạc. "Ban đầu tụi em làm đĩa bằng gỗ, rồi tự khoan bằng tay hàng trăm lỗ nhưng không được vì sai lệch. Sau một thời gian mày mò, cuối cùng bọn em chọn loại đĩa bằng nhựa, sử dụng công nghệ khoan vi tính"., Thông cho biết.

Theo Thông, ngoài việc tính toán khoan lỗ trên đĩa nhạc, việc tạo ra các bộ phận khác như hệ thống thổi khí, hệ thống phím bấm, hệ thống quay đĩa ít rung lắc, có thể thay đổi tốc độ quay….khá khó khăn. "Các vật dụng dùng để làm đĩa nhạc là những đồ sinh hoạt trong gia đình như kẹp quần áo, ống nhựa, vòi nhựa, gỗ…Mỗi công đoạn tụi em phải làm đi làm lại nhiều lần để tìm ra phương án tối ưu. Khi đi vào vận hành đĩa phát âm chính xác gần như tuyệt đối chúng em vỡ òa hạnh phúc"., Thông tâm sự.

Học sinh thực hành gõ nhạc trên đĩa nhạc vật lý - Ảnh: Thầy Lê Văn Hải cung cấp

Thông cho biết khi mang "đĩa nhạc vật lý" đến với cuộc thi gây được sự chú ý đặc biệt của nhiều người tham quan bởi sự độc đáo, lạ mắt. Ban giám khảo đánh giá cao sự sáng tạo, biết vận dụng kiến thức đã học một cách linh hoạt để tạo ra sản phẩm mới mẻ, ứng dụng cao.