Trường THPT Lương Văn Can, Q.8, TP.HCM xịt thuốc khử trùng phòng học chuẩn bị đón học sinh đi học lại - Ảnh: NHƯ HÙNG

Từ hôm nay (2-3), học sinh THPT ở hầu hết các địa phương trong cả nước sẽ đi học trở lại, trong khi TP.HCM và Hà Nội cho nghỉ tiếp một tuần nữa. Hai thành phố lớn nhất cả nước sẽ tổ chức dạy và học thế nào cho kịp chương trình, tiến độ chung của cả nước?

Theo ông Nguyễn Văn Hiếu - phó giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM, hiện Bộ Giáo dục và Đào tạo TP.HCM đã điều chỉnh thời gian để kết thúc năm học muộn hơn 1 tháng so với trước. Chưa kể, các trường vẫn còn 1-2 tuần dự phòng trong kế hoạch năm học. Vì vậy, trong thời điểm học sinh nghỉ học từ nay đến hết ngày 8-3, việc dạy học qua mạng vẫn chỉ dừng lại ở mục đích củng cố kiến thức chứ không dạy bài mới. 

"Khi có quyết định về việc đi học lại, Sở Giáo dục và Đào tạo TP.HCM sẽ có hướng dẫn chi tiết về kế hoạch giảng dạy của học kỳ 2 năm học 2019-2020" - ông Hiếu khẳng định.

Không học bù vào chủ nhật

"Nếu có học bù thì cũng rất nhẹ nhàng. Học sinh sẽ không phải học bù vào ngày chủ nhật, bởi trường chúng tôi đã hủy tất cả các chương trình trải nghiệm để tránh dịch bệnh. Như vậy, thời gian đáng lẽ cho học sinh hoạt động trải nghiệm, ngoại khóa sẽ được thay thế bằng việc dạy bù - học bù" - lãnh đạo một trường trung học ở quận Bình Thạnh, TP.HCM cho hay.

Tương tự, nhiều hiệu trưởng tại Hà Nội và các tỉnh phía Bắc cũng cho biết họ sẽ không cần bố trí học tăng ca hay học vào chủ nhật khi học sinh đi học trở lại. 

"Trường tôi thực hiện tự chủ kế hoạch (chương trình nhà trường) nên có thể sắp xếp nội dung các môn học theo hướng tiết kiệm thời gian. Các tổ bộ môn sẽ rà soát và đề xuất để ban giám hiệu điều phối. Không chỉ phải sắp xếp lại thời gian dạy chương trình chính khóa, nhiều hoạt động khác của nhà trường cũng phải điều chỉnh. 

Nhưng trên tinh thần đảm bảo quyền lợi của học sinh, đảm bảo học sinh học đủ chương trình, học sinh cuối cấp đủ kiến thức kỹ năng để dự các kỳ thi" - cô Nguyễn Thị Nhiếp, hiệu trưởng Trường THPT Yên Hòa, Hà Nội, chia sẻ.

Về điều này, thầy Hà Xuân Nhâm - hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú, Hà Nội - cho biết trường đã tổ chức dạy học trực tuyến trong thời gian này, vì thế trong thời gian tới việc "dạy bù" sẽ chỉ bố trí trong khoảng 2 tuần đối với những môn không dạy học trực tuyến được và những môn học quan trọng đối với học sinh cuối cấp chuẩn bị kỳ thi THPT quốc gia.

Rèn năng lực vượt lên khó khăn

"Những ngày vừa qua, em vẫn học theo thời khóa biểu do mình và nhóm bạn thân tự vạch ra, chỉ khác là không đến trường mà thôi" - N.H.T., học sinh lớp 12 ở quận 3, TP.HCM, cho biết.

T. chia sẻ mình và nhóm bạn thân đều chọn thi khối A và khối A1 để xét tuyển vào ĐH, vì vậy không thể lơ là, vui chơi trong những ngày nghỉ: "Trước khi dịch Covid-19 xảy ra, ngoài học chính khóa ở trường, nhóm em còn đi học luyện thi tại nhà những giáo viên dạy giỏi nổi tiếng của TP. 

Thời gian nghỉ học sau tết, thầy cô ở trường chính khóa và lớp học thêm đều giao bài cho tụi em làm ở nhà. Tuy nhiên, những bài nào không hiểu hoặc quá khó để giải quyết, nhóm hẹn nhau cùng đến nhà thầy để nghe giảng trực tiếp".

Thế nhưng, không phải học sinh nào cũng siêng năng như nhóm của T.. "Chỉ những học sinh có ý thức tự học cao hoặc học sinh "nuôi mộng" vào các trường ĐH tốp đầu mới chủ động học tập trong kỳ nghỉ này. Thậm chí, có em còn đề nghị tôi giao bài khó hơn, giao những câu hỏi tương tự như đề thi THPT quốc gia chứ không chỉ là những câu hỏi ôn tập kiến thức đơn thuần. 

Riêng một số học sinh ý thức tự học thấp thì các em rất ít tương tác với giáo viên qua mạng. Nhiều em còn than thầy cho bài nhiều quá, áp lực quá" - thầy T., giáo viên môn toán ở quận Gò Vấp, tâm sự.

Cô Nguyễn Thị Thu Anh - hiệu trưởng Trường THCS&THPT Nguyễn Tất Thành, Hà Nội, một trong những trường hiện vẫn đang duy trì việc dạy học trực tuyến theo đúng thời khóa biểu với tất cả các môn học (trừ môn thể dục) - cho biết: "Điều quan trọng nhất tôi muốn ở giáo viên và học sinh trong tình thế này không phải là khối lượng kiến thức bù đắp mà là năng lực vượt lên khó khăn. 

Đặc biệt, học sinh trung học rất cần rèn việc tự học có hướng dẫn của thầy cô. Nên ngoài việc dạy trực tuyến, các nhiệm vụ học tập giáo viên giao cho học sinh tại nhà là cách để học sinh nâng cao khả năng tự học. Cha mẹ cũng từ việc này quan tâm, hỗ trợ con nhiều hơn trong việc tự học".

Học từ xa vẫn có giá trị

Bạn Trần Huỳnh Ân, lớp 12A9 Trường THPT Trần Khai Nguyên, Q.5, TP.HCM, ôn tập môn toán trực tuyến - Ảnh: NHƯ HÙNG

Không kỳ vọng vào việc học sinh có thể học từ xa như học ở trường. Việc giao bài tập cũng vậy, những học sinh có ý thức sẽ nắm cơ hội tự học để vượt lên. Nhưng có học sinh cũng không học, học không hiệu quả. Thực trạng này khiến nhiều bậc phụ huynh sốt ruột và muốn nhà trường "nghỉ dạy hẳn từ xa" cho công bằng.

Tôi cho rằng thầy cô, cha mẹ đừng nhìn vào mục tiêu "nạp kiến thức" mà nhìn nhận những giá trị khác trong giai đoạn học từ xa này thì sẽ thấy có thêm một hình thức học tập không vô nghĩa. Ít nhất, học sinh sẽ không bị sụt giảm động lực học tập và có khả năng "nhập cuộc" ngay khi trở lại trường.

Cô Kim Anh (một giáo viên THPT ở Hà Nội)

Bộ GD-ĐT: Các trường đã học trực tuyến vẫn phải học bù

TTO - Những trường đã tổ chức dạy học trực tuyến kiến thức mới thì khi học sinh đi học trở lại, trường vẫn phải có kế hoạch bố trí dạy bù, khẳng định của đại diện Bộ GD-ĐT.