Các thanh tra của Trung tâm kiểm soát chung gồm đại diện của Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Quốc kiểm tra trên tàu Razoni, mang cờ Sierra Leone trên Biển Đen - Ảnh: REUTERS

Việc xuất khẩu lương thực từ Ukraine được khai thông nhờ nỗ lực của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Quốc làm trung gian kết nối giữa Nga và Ukraine. Hàng triệu tấn lương thực từ Ukraine hứa hẹn sẽ giúp hạ nhiệt khủng hoảng thực phẩm toàn cầu.

Theo Reuters, ngày 3-8, một nhóm thanh tra của Nga, Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hiệp Quốc đã lên kiểm tra tàu Razoni - con tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời cảng ở Ukraine kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch đặc biệt ở quốc gia này.

Tàu Razoni rời cảng Odesa vào sáng sớm ngày 1-8 với 26.527 tấn bắp. Con tàu thả neo ở cửa ngõ vào của eo biển Bosphorus trong đêm 2-8 để chờ kiểm tra.

Ngày 3-8, từ một cảng cá nhỏ ở Istanbul, hai chiếc ca nô chở các thanh tra ra nơi tàu Razoni thả neo. Xung quanh con tàu, có 2 tàu tuần duyên bảo vệ và một chiếc trực thăng bay bên trên.

Mặc dù con tàu chở ngũ cốc đầu tiên vượt qua các thủ tục kiểm tra 4 bên suôn sẻ, Tổng thống Ukraine Volodymr Zelensky cho biết "con tàu chỉ đang chở một phần nhỏ lượng lương thực mà Kiev phải bán để cứu nền kinh tế đang điêu đứng vì chiến sự do Nga khơi mào".

Ông cho rằng cần chờ xem liệu các chuyến tàu chở ngũ cốc khác có thể tiếp tục hay không. "Chúng tôi hy vọng xu hướng này sẽ tiếp tục", ông nói.

Theo Liên Hiệp Quốc, các bên đồng ý có 27 tàu chở ngũ cốc từ Ukraine trong đợt đầu.

Theo Tổng thống Zelensky, Ukraine cần xuất khẩu ít nhất 10 triệu tấn lương thực để nhanh chóng giảm thâm hụt ngân sách hiện đang ở mức 5 tỉ USD mỗi tháng.

Ukraine được xem là vựa lúa của châu Âu. Nước này hy vọng sẽ xuất khẩu 20 triệu tấn ngũ cốc đang được bảo quản trong các kho chứa và 40 triệu tấn của vụ thu hoạch hiện nay.

"Chiến tranh gần như đang giết chết nền kinh tế, khiến nó rơi vào trạng thái hôn mê. Việc Nga phong tỏa các cảng là một tổn thất lớn cho nền kinh tế Ukraine", ông Zelensky nói ngày 3-8.

Đại sứ Ukraine tại Lebanon cho biết dự kiến 26.000 tấn bắp đầu tiên xuất khẩu hợp pháp từ Ukraine sẽ đến Lebanon trong vòng 4-5 ngày.

Sau khi con tàu đầu tiên rời cảng ở Odesa được hoàn thành thủ tục kiểm tra, Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết có thể mỗi ngày sẽ có 3 tàu hàng rời cảng ở Ukraine thay vì mỗi ngày 1 chiếc.

Tàu ngũ cốc đầu tiên rời cảng Ukraine, Nga hoan nghênh, thế giới thở phào

TTO - Liên minh châu Âu, NATO, Liên Hiệp Quốc và Nga đều cùng hoan nghênh việc tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời Ukraine sau 5 tháng đình trệ. Liên Hiệp Quốc đang lên kế hoạch mua ít nhất 30.000 tấn lúa mì của Ukraine.