Một hoạt động trong nghi lễ chôn cất của người Yanomami - Ảnh: SARAH MAX

Nằm ẩn sâu trong cánh rừng rậm Amazon, nơi biên giới giữa Venezuela và Brazil là những túp lều bằng lá cây rừng của người Yanomami, một bộ lạc bí ẩn nhất thế giới.

Bộ lạc Yanomami được phát hiện lần đầu vào năm 1929 với cuộc sống tương đối biệt lập và nhiều tập tục kỳ lạ.

Tập tục hỏa táng, lấy tro nấu xúp để giữ linh hồn bên mình là một ví dụ.

Người Yanomami tin rằng có một thế giới linh hồn tồn tại song song với thế giới người sống. Thân xác mất đi nhưng linh hồn thì còn mãi. Thân xác cần được bảo vệ để người chết an giấc thì linh hồn mới có thể chuyển kiếp.

Và không có cách nào tốt hơn việc... ăn luôn người đã khuất, khiến thân xác người chết hòa cùng người sống.

Người Yanomami trước đây không trồng trọt hay chăn nuôi mà sống hoàn toàn dựa vào tự nhiên với phương thức săn bắn và hái lượm. Sau này, họ trồng thêm chuối, ngô, nuôi thêm chó giữ nhà và đi săn - Ảnh: SHUTTERSTOCK

Khi một người trong bộ lạc qua đời, người có uy tín nhất trong bộ lạc và là đàn ông sẽ thực hiện nghi thức quan trọng này.

Người đã khuất sẽ được tắm rửa sạch sẽ bằng nước đun từ lá rừng, lau sạch mọi vật dụng sinh hoạt khi còn sống, bao gồm cả quần áo, dao và cung tên đeo bên hông.

Xác được đặt trên một giàn củi khô, người thực hiện nghi lễ sẽ châm lửa để hỏa táng. Trong thời gian này, những người đàn ông sẽ trông coi đống lửa suốt ngày đêm cho đến khi mọi thứ hóa thành tro.

Một phụ nữ người người Yanomami - Ảnh: GETTY

Sau khi tro nguội, họ tiếp tục mang đi giã nhuyễn tất cả thành một loại bột mịn, lưu giữ trong những quả bầu khô và đặt ở nơi trang trọng nhất trong nhà của người đã khuất.

Khoảng một năm sau đó, người Yanomami sẽ đem tro cốt người chết ra chế biến thành nhiều món ăn hoặc làm gia vị thêm vào các món khác.

Món ăn nổi bật nhất là xúp chuối. Tro được trộn cùng chuối nghiền nát và mang nấu chín.

Một phần tro còn lại sẽ được cho vào một ống tre dài, một người thổi mạnh, người còn lại hít sâu vào trong mũi.

Một cộng đồng người Yanomami được chụp vào năm 2016. Người Yanomami sẽ di chuyển nơi ở khi nguồn cung cấp lương thực tại cánh rừng đó cạn kiệt hoặc vì một lý do bên ngoài khác - Ảnh: FUNAI/BBC

Đây là một ngày đặc biệt, một dịp lễ để cả gia tộc và bộ lạc tưởng nhớ người đã khuất. Tất cả mọi người, từ già đến trẻ, trai hay gái, vợ chồng hay cái con đều ăn hết phần xúp được chia đều.

Người Yanomami tin rằng linh hồn người chết sẽ luôn ở bên cạnh gia đình nếu được đưa vào trong cơ thể. Chỉ khi được người thân ăn thì người đã khuất mới được bảo vệ và an giấc ngàn thu.

Khi mới được phát hiện, các nghiên cứu nhân chủng học cho thấy có khoảng 20.000 người Yanomami sống tập trung ở 200-250 ngôi làng trong rừng rậm Amazon, nhưng do tác động của cuộc khai thác vàng, khai thác rừng mà hiện nay dân số của người Yanomami giảm đi rất nhiều - Ảnh: MARCOS WESLEY / ISA

Sau gần một thế kỷ phát hiện, cuộc sống của người Yanomami có nhiều thay đổi khi tiếp cận dần với cuộc sống hiện đại, tuy thế họ vẫn nhất quyết giữ những tập tục kỳ lạ, có phần rùng rợn, bất chấp những kiến thức về sức khỏe và văn hóa mà người bên ngoài cố gắng đưa vào.

Dịch COVID-19 lan tới Amazon, đã có thổ dân đầu tiên mắc bệnh

TTO - Nổi tiếng với cuộc sống biệt lập giữa Amazon xa xôi, bộ tộc Yanomami cũng không thể ‘trốn’ khỏi virus SARS-CoV-2 khi vừa ghi nhận ca dương tính đầu tiên.