Bị cáo Phan Huy Anh Vũ tại tòa - Ảnh: GIANG LONG

Sáng 22-12, phiên tòa xét xử đại án gian lận đấu thầu xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, Công ty cổ phần Tiến Bộ Quốc Tế (Công ty AIC) tiếp tục phần xét hỏi. Hội đồng xét xử tập trung thẩm vấn các giám đốc công ty thiết bị y tế bị cáo buộc làm "quân xanh" cho AIC.

Thành lập hệ sinh thái AIC để làm "quân xanh"

Theo cáo trạng, ngoài Công ty AIC, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn còn thành lập, chỉ đạo nhóm các công ty thuộc hệ sinh thái AIC để làm "quân xanh" trong đấu thầu, gồm Công ty MOPHA do bố đẻ của bà Nhàn đứng tên thành lập và bà Nhàn chiếm 70% cổ phần; Công ty CP Thiết bị y tế và Môi trường do cháu ruột của bà Nhàn làm tổng giám đốc; Công ty CP tư vấn Công nghệ cao.

Bà Nhàn còn thuê một số công ty để làm "quân xanh" dự thầu như Công ty TNT, Công ty Thành An Hà Nội, Công ty TNHH trang thiết bị y tế BMS, Công ty nha khoa Việt Tiên, Công ty Tâm Hợp…

Với mỗi gói thầu, Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã lập ra "ma trận" cài cắm "quân xanh" để AIC và các công ty do AIC chỉ định thâu tóm 16 gói thầu thiết bị y tế tại Đồng Nai.

Bị cáo Lê Thị Bích Thủy - giám đốc Công ty TNT - thừa nhận viện kiểm sát truy tố mình là đúng người, đúng tội. Bị cáo nhận lời Nguyễn Thị Thanh Nhàn làm "quân xanh" cho AIC tham gia đấu thầu với mục đích bán thiết bị vào dự án.

"Tổng số gói thầu bị cáo đã tham gia làm "quân xanh" cho AIC tại Đồng Nai là 11 gói, trong đó có 1 gói công ty của bị cáo đứng tên chính. Về hành vi này, sau khi được cơ quan điều tra phân tích, bị cáo thấy đó là việc làm sai. Nguyên nhân dẫn tới việc làm này là do thiếu hiểu biết về đấu thầu, sức ép về doanh số nhằm duy trì lương cho nhân viên nên đã dẫn tới việc TNT làm quân xanh cho Công ty AIC trúng thầu", bị cáo Thủy trần tình.

Bị cáo Thủy còn đại diện TNT ký ba hợp đồng bán 22 thiết bị cho AIC để cung cấp vào dự án, hưởng lợi hơn 3,5 tỉ đồng. Bà Thủy bị cáo buộc đã thực hiện hành vi thông thầu thông qua việc làm "quân xanh" giúp AIC trúng 11 gói thầu, gây thiệt hại hơn 112 tỉ đồng.

Tương tự, bị cáo Huỳnh Tuấn Anh - giám đốc Công ty Tạ Thiên Ân - khai thực hiện hành vi thông thầu với AIC của bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn để được bán thiết bị cho dự án.

Bị cáo Tuấn Anh thừa nhận đã ký 12 báo giá và nhờ người khác ký một báo giá theo bảng mà nhân viên của AIC đã lập sẵn. Những bảng báo giá này tiếp tục được AIC mang đến công ty thẩm định giá làm căn cứ đưa ra chứng thư thẩm định theo mức giá đã được bà Nhàn ấn định sẵn.

Sau khi AIC trúng thầu, công ty của Tuấn Anh được bán ba thiết bị vào dự án, thu lợi nhuận hơn 600 triệu đồng. "Bị cáo ký các bảng báo giá trong vô thức, cứ nghĩ mang tính chất chào hàng và giới thiệu sản phẩm, còn khi mua phải thông qua các ban ngành phê duyệt. Bị cáo không hiểu biết sâu, đã tác động gia đình nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi", giám đốc Công ty Tạ Thiên Ân phân trần.

Cựu giám đốc sở xin chỉ bị xử lý một tội

Trước đó, trả lời xét hỏi, bị cáo Phan Huy Anh Vũ - cựu giám đốc Sở Y tế - thừa nhận được bà Nhàn "lót tay" 14,8 tỉ đồng. Ông Vũ bị xét xử về tội nhận hối lộ và vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.

Bị can Vũ khai việc đưa nhận tiền diễn ra khi ông làm giám đốc Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai. Bị cáo chỉ nhận tiền cảm ơn từ phía AIC sau khi các gói thầu và dự án bệnh viện đã hoàn thành.

"Bị cáo mong tòa sơ thẩm xem xét chỉ xử lý bị cáo một tội danh, thay vì 2 tội như cáo trạng nêu", ông Vũ đề nghị với lý do mình đã thành khẩn khai báo, gia đình cũng chủ động nộp lại toàn bộ số tiền nhận hối lộ.

Bị cáo Vũ còn phân trần mình có nhiều thành tích xuất sắc trong công tác, được phong tặng danh hiệu "Thầy thuốc nhân dân" nên đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt.

Bị cáo Bồ Ngọc Thu - cựu giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư - cũng thừa nhận cáo trạng về việc nhiều lần nhận tiền từ bà Nhàn và Công ty AIC trong các dịp lễ, Tết.

Bà Thu khai có hai lần nhận tổng số tiền 800 triệu đồng khi sắp nghỉ hưu. Tại tòa, cựu giám đốc sở phân trần "bản thân hối hận nên đã thành khẩn khai báo, khắc phục hậu quả".

Cái ‘bắt tay’ gây thiệt hại hơn 140 tỉ

Bóng dáng bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã "bao trùm" toàn bộ 16 gói thầu thiết bị y tế tại Đồng Nai. Không chỉ chi tiền cho lãnh đạo, bố trí "quân xanh", bà Nhàn còn giới thiệu cả đơn vị tư vấn cho địa phương để dễ dàng thông đồng, thông thầu.

Theo cáo buộc, bà Nhàn đã giới thiệu bị cáo Nguyễn Thị Dung - giám đốc Công ty Mediconsult - để Phan Huy Anh Vũ (khi đó là giám đốc bệnh viện) chỉ định thầu và ký hợp đồng với với đơn vị này thực hiện tư vấn điều chỉnh danh mục thiết bị y tế.

Công ty này cũng là đơn vị tư vấn hồ sơ mời thầu và đánh giá hồ sơ dự ba gói thầu tại Bệnh viện Đồng Nai. Tuy nhiên công ty này đã đứng giữa làm hồ sơ sao cho "đúng ý" cả chủ đầu tư lẫn đơn vị tham gia đấu thầu.

Bà Nhàn còn chỉ đạo nhân viên phối với Công ty Mediconsult làm việc với bệnh viện để "thống nhất" đề xuất danh mục thiết bị y tế. Nhân viên AIC còn thu thập báo giá gửi cho công ty này để tư vấn cho chủ đầu tư.

Bị cáo Nguyễn Thị Dung còn chỉ đạo Vũ Quang Ngọc - phó giám đốc dưới quyền - lập hồ sơ theo ý của chủ đầu tư.

Tại tòa, bị cáo Dung thừa nhận cáo trạng truy tố đúng nhưng "hơi nặng với bị cáo".

Bà Dung khai công ty được thành lập từ năm 2001, chuyên nghiên cứu các dự án. Năm 2007, bà Nhàn đến Công ty Mediconsult đề nghị viết bốn đề tài nhưng "không trả tiền".

"Năm 2009, bị cáo đến Công ty AIC đòi tiền nhưng bà Nhàn nói cả bốn đề tài đều chưa có tiền ngân sách. Chị Nhàn bảo bị cáo là cô về đi và sẽ giới thiệu cho tôi chỗ khác để làm. Sau đó, anh Vũ có gọi bị cáo, bảo AIC giới thiệu, yêu cầu bị cáo vào Đồng Nai gặp", bị cáo Dung khai.

Nữ giám đốc khai thêm đã chỉ đạo Vũ Quang Ngọc làm hồ sơ cho Bệnh viện Đồng Nai theo hướng tiết kiệm nhưng các thiết bị đều phải nhập từ các nước khối G7. Bị cáo này còn phân trần "không biết hồ sơ bị thông đồng".

Bị cáo Dung chỉ thừa nhận có trách nhiệm khi nhân viên làm sai và cho rằng họ bị "chủ đầu tư điều khiển quá giới hạn".

Đến lượt mình, bị cáo Ngọc thừa nhận hành vi thông đồng lập hồ sơ thầu theo hướng giúp Công ty AIC như cáo trạng nêu. Ngọc khai quá trình làm việc đã "báo cáo cô Dung việc xây dựng cấu hình kỹ thuật phụ thuộc vào sự lựa chọn của chủ đầu tư và phía Công ty AIC".

Bị cáo Ngọc còn nhận tài liệu hàng hóa của AIC rồi soạn hồ sơ thầu theo hướng bỏ phần quảng cáo, tên riêng, model và chỉ để lại cấu hình, tiêu chuẩn kỹ thuật rồi đưa vào báo cáo điều chỉnh danh mục thiết bị y tế của dự án Bệnh viện Đồng Nai.

Cơ quan truy tố cáo buộc quá trình lập hồ sơ điều chỉnh danh mục thiết bị y tế, giữa bệnh viện, Công ty AIC và Công ty Mediconsult đã có sự thông đồng trong cung cấp cấu hình kỹ thuật và giá thiết bị để trình UBND tỉnh phê duyệt.

Hành vi của bà Dung bị xác định tạo lợi thế cho Công ty AIC trúng thầu, gây thiệt hại tài sản Nhà nước hơn 140 tỉ đồng.

Đến nay bà Dung mới nộp 50 triệu đồng khắc phục hậu quả. Nhắc đến số tiền này, nữ giám đốc bật khóc: "Số tiền này là 2 đứa con gái của bị cáo thương mẹ nên đóng vào. Khi biết việc này, bị cáo đã khóc rất nhiều".

Vụ AIC: Bị cáo đang bỏ trốn gửi đơn xin chấp nhận xét xử của tòa án

Luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đăng Thuyết - cựu giám đốc Công ty Thành An Hà Nội, đồng phạm vụ AIC - cho biết bị cáo đã xuất cảnh trước khi xác minh vụ án. Trước khi phiên tòa diễn ra, bị cáo đã có đơn chấp nhận sự xét xử của tòa án.