Phóng to

Anh Huy Bảo cùng con gái Bảo Trân (nhà ở Q.Bình Thạnh, TP.HCM) chọn mua lồng đèn Việt tại Co.op Mart trên đường Đinh Tiên Hoàng, Q.Bình Thạnh - Ảnh: Quang Định

Phóng to

Khách hàng chọn mua lồng đèn Việt tại Co.op Mart trên đường Đinh Tiên Hoàng, Q.Bình Thạnh, TP.HCM - Ảnh: Quang Định

Trong khi các siêu thị trên địa bàn TP.HCM khẳng định chỉ bán các loại lồng đèn “made in VN” lấy từ các làng nghề truyền thống, các cửa hàng kinh doanh cũng cho biết hơn 80% số lồng đèn bày bán tại cửa hàng là lồng đèn VN, lồng đèn Trung Quốc chỉ chiếm khoảng 20% thay vì 60-70% như những năm trước. Một trong những nguyên nhân, theo các nhà kinh doanh, là phần lớn người tiêu dùng chọn mua lồng đèn VN do lo ngại lồng đèn Trung Quốc không an toàn cho sức khỏe của các bé.

Lồng đèn nội được ưa chuộng

Đến làng nghề lồng đèn Phú Bình (Q.11) vào thời điểm này, chúng tôi chứng kiến cảnh nhiều xe tải từ khắp nơi đổ về chờ đợi lấy hàng. Là một khách quen tại làng nghề này, anh Nguyễn Văn Hùng, chủ một cửa hàng kinh doanh đèn lồng tại TP Tân An (Long An), cho biết năm nay phải chủ động đặt hàng trước hơn cả tháng, do số lượng khách hỏi mua lồng đèn truyền thống “made in VN” tăng mạnh. Bà Thoa, chủ cơ sở mua lồng đèn truyền thống tại làng Phú Bình, cho biết năm nay tổng số đơn hàng tính đến tháng 8 đạt khoảng 30.000 cái, trong đó hơn 20.000 lồng đèn bóng kiếng, số còn lại là đèn xếp giấy.

Số đèn này một phần do nhà bà Thoa sản xuất, phần còn lại là mua từ các hộ làm lồng đèn trong làng nghề. Hiện trong kho của bà Thoa đang trữ khoảng 50.000 lồng đèn truyền thống các loại. Theo bà Thoa, năm nay số lượng đặt hàng lồng đèn truyền thống cao hơn hẳn những năm trước. Chẳng hạn, số lượng đặt mua lồng đèn bóng kiếng tăng hơn 20% so với năm ngoái. Nhiều nhất là các siêu thị, nhà sách và các tổ chức đặt hàng, ít cũng 300 cái, có siêu thị đặt tới 5.000 cái từ hồi đầu tháng 7.

Tại nhà ông Nguyễn Tăng Sỹ (Q.11), hơn 6.000 lồng đèn bóng kiếng treo khắp nhà đang chờ xuất xưởng. Cả nhà ông vẫn đang tiếp tục làm thêm cho kịp đơn hàng: người chẻ nan, người cắt giấy, người pha keo, pha màu vẽ... Ông Sỹ cho biết năm nay số người tìm đến nhà ông mua lồng đèn nhiều bất ngờ. Mọi năm ông chỉ làm 4.000 cái, nhưng đến năm nay ông đã làm tới 6.000 cái mà ước chừng vẫn không đủ. Vợ con và hai người anh họ cũng dành hết thời gian vào làm lồng đèn.

“Năm nay tôi không bỏ mối cho đại lý bên ngoài nhiều, chỉ bán cho những người tìm đến mua cũng đã thiếu hàng rồi” - ông Sỹ cho biết. Mẫu mã lồng đèn truyền thống năm nay không thay đổi nhiều, vẫn làm đèn hình con công, con cá, Tề thiên đại thánh, ngôi sao... Giá bán đèn bóng kiếng khá cao, dao động 30.000-36.000 đồng/cái, đèn xếp giấy 5.000-10.000 đồng/cái tùy kích cỡ.

Trong khi đó, đại diện một số siêu thị trên địa bàn TP.HCM cho biết sau sự cố lồng đèn Trung Quốc bị phát hiện có chất độc và nhiều siêu thị phải rút hàng hồi năm ngoái, mùa Trung thu năm nay các siêu thị cho biết chỉ ưu tiên mặt hàng lồng đèn, đồ chơi trung thu của các nhà cung cấp trong nước. Tại siêu thị Co.op Mart, 100% lồng đèn đều là hàng VN với đa dạng mẫu mã, chất liệu như lồng đèn giấy, lồng đèn bằng nhựa, bìa cactông...

Trong sáu nhà cung cấp lồng đèn trung thu, đồ chơi của hệ thống siêu thị Big C phần lớn cũng là hàng VN. Theo đại diện Big C, mẫu mã lồng đèn nội đa dạng hơn so với năm ngoái. Các loại lồng đèn truyền thống với chất liệu phong phú từ giấy kiếng, bìa cactông, khung tre... mang tính sáng tạo và truyền thống cao. Trong khi đó, lồng đèn Trung Quốc vẫn là máy bay, siêu nhân, con thú... với tiếng nhạc được đánh giá là khá inh ỏi. Giá cả hàng trong nước chỉ 30.000-50.000 đồng/cái khá phù hợp so với hàng Trung Quốc trên 100.000 đồng/cái.

Phóng to

Sạp bán lồng đèn sáng tạo Kibu thu hút nhiều phụ huynh tới mua - Ảnh: Hương Linh

Đưa hồn Việt vào lồng đèn

Ông Huỳnh Văn Khánh - tổng giám đốc Công ty CP Kỹ thuật mới, chuyên sản xuất lồng đèn các loại - cho biết tốc độ tiêu thụ lồng đèn trung thu nội địa năm nay nhanh hơn các năm trước. Từ đầu mùa, công ty này đã làm việc với nhà đầu tư chuẩn bị cho cơ hội Trung thu 2013 hơn 4 tỉ đồng. Mặc dù chưa vào cao điểm nhưng công ty đã bán được 30% sản lượng trong kế hoạch 300.000 lồng đèn của mùa Tết Trung thu năm nay. “Lồng đèn VN an toàn, mẫu mã trong nước cũng cải thiện rất nhiều gắn với các nhân vật cổ tích VN nên gần gũi với các em thiếu nhi, tình hình tiêu thụ rất khả quan” - ông Khánh cho biết. Ngoài ra, nhiều kiểu lồng đèn lắp ghép, xếp lại được nên có thể dùng qua nhiều mùa Trung thu cũng rất được ưa chuộng.

Ông Khánh cho biết ngoài mẫu mã, người tiêu dùng quan tâm nhất đến yếu tố an toàn. Năm nay công ty này tung ra 30 mẫu lồng đèn làm từ nhựa PP (polypropylen) chính phẩm, hoàn toàn không độc hại khi tiếp xúc, nguồn sáng sử dụng đèn LED nên có độ sáng cao, sáng lâu. Đặc biệt, hai bài hát mừng Trung thu gắn với nhiều thế hệ trẻ em VN Chiếc đèn ông sao của nhạc sĩ Phạm Tuyên và Rước đèn tháng tám của nhạc sĩ Đức Quỳnh sẽ được gắn trong những chiếc lồng đèn trung thu được công ty tung ra thị trường năm nay. Những bài hát này được mua bản quyền và sử dụng trong các lồng đèn VN không chỉ tăng tính khác biệt so với lồng đèn Trung Quốc mà còn mang đậm bản sắc văn hóa Việt. Sản phẩm được đăng ký hợp quy và được Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3 kiểm định.

Dạo một vòng quanh các chợ như Tân Định, Bà Chiểu, Tân Bình... nhiều sạp trưng bán lồng đèn với nhiều chủng loại, trong đó chủ yếu là hàng “made in VN”. Chị Liên, chủ sạp bán lồng đèn tại chợ Tân Định, cho biết đầu tháng 8 chị có mua về 200 lồng đèn nhựa Trung Quốc và ít đèn bóng kiếng truyền thống. Nhưng chỉ sau một tuần, số đèn bóng kiếng bán hết sạch, chị đành đem trả lại một nửa đèn nhựa và lấy thêm đèn truyền thống. Đèn nhựa bán chưa đến chục cái từ đầu mùa đến giờ, nên chị Liên dành phần “mặt tiền” cho lồng đèn bóng kiếng, đèn giấy xếp truyền thống.

Tại “phố lồng đèn” Lương Như Hộc, ngoài lồng đèn truyền thống còn xuất hiện số lượng lớn lồng đèn sáng tạo. Mặc dù có mặt trên thị trường khá lâu, nhưng đến mùa Trung thu này lồng đèn sáng tạo mới “lên ngôi”, được lòng cả phụ huynh lẫn con trẻ. Lồng đèn sáng tạo là các mảnh bìa cứng rời, trẻ vận dụng kỹ năng để ghép những mảnh rời đó thành một chiếc lồng đèn hoàn chỉnh. Ngoài những mẫu đèn con trâu, con cá truyền thống còn có hình xe buýt, công chúa, người nhện... rất bắt mắt. Xuất xứ từ VN cũng là điểm cộng của loại đèn này tới người tiêu dùng. Bà Lý Nhiên, đang lựa chọn lồng đèn ghép hình về làm quà cho cháu nhỏ ở nhà, cho biết: “Loại lồng đèn này có cả chân cắm nến và chân đèn led. Cháu tôi mới 2 tuổi, mua loại có đèn led an toàn hơn”. Giá của lồng đèn sáng tạo dao động từ 30.000-40.000 đồng/cái.