Trường ĐH Ngoại ngữ thuộc ĐH Huế có nhiều sai phạm theo kết luận của Thanh tra Chính phủ - Ảnh Thái Lộc

Ngoài Bộ GD-ĐT, các trường được đề cập là: ĐH Huế, Học viện Nông nghiệp Việt Nam (trước đây là Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội), Trường ĐH Vinh, Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, Trường ĐH Luật TP.HCM có nhiều thiếu sót, sai phạm trong công tác quản lý, tài chính, tuyển sinh, đào tạo...

Nghị định 43 quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

Nội dung thanh tra gồm: việc tự chủ về bộ máy, nhân sự; việc tự chủ về thực hiện nhiệm vụ; việc tự chủ về tài chính và công tác quản lý đầu tư xây dựng. Kết quả, Bộ GD-ĐT và các đơn vị có hàng loạt thiếu sót, sai phạm.

Tuyển sinh trái quy định

Năm cơ sở đào tạo ĐH nêu trên đều chưa xây dựng phương án về tự chủ bộ máy, chưa thành lập hội đồng trường, ban hành một số văn bản không phù hợp với quy định của Nhà nước hoặc căn cứ vào các quy định đã hết hiệu lực, quy định mức thu một số khoản học phí, lệ phí vượt mức quy định; quy định một số khoản học phí, lệ phí ngoài danh mục quy định.

Về tuyển sinh đào tạo sau ĐH, tại Trường ĐH Luật TP.HCM, một số học viên trúng tuyển chưa đảm bảo điều kiện ngoại ngữ, kinh nghiệm công tác theo quy định. Thời gian đào tạo thạc sĩ kinh tế K20 tại Trường ĐH Kinh tế TP.HCM vượt quá quy định 1 năm.

Về tuyển sinh đào tạo ĐH chính quy, liên thông: Trường ĐH Nông lâm (ĐH Huế) không được giao chỉ tiêu vẫn tuyển sinh liên thông CĐ lên ĐH chính quy 110 sinh viên (năm 2011), Trường ĐH Ngoại ngữ mở ngành đào tạo ĐH văn bằng 2 nhưng chưa được sự đồng ý của giám đốc ĐH Huế. Trường ĐH Ngoại ngữ tuyển sinh đào tạo liên thông chính quy (năm 2011) nhưng tổ chức giảng dạy vào thứ bảy, chủ nhật và buổi tối các ngày trong tuần không đúng quy định của Bộ GD-ĐT.

Đối với đào tạo từ xa, vừa làm vừa học: một số đơn vị không lập hồ sơ liên kết đào tạo hệ vừa làm vừa học đề nghị Bộ GD-ĐT phê duyệt, điểm đạt lớp không đúng quy định. Năm 2011, Trung tâm đào tạo từ xa thuộc ĐH Huế tuyển sinh vượt 53,7% chỉ tiêu được phê duyệt, năm 2012 vượt 11,48%, tổ chức đào tạo theo niên chế không tổ chức đào tạo tín chỉ theo quy định.

Đối với liên kết đào tạo với nước ngoài (ĐH và sau ĐH): Học viện Nông nghiệp VN liên kết đào tạo với Hội đồng liên ĐH Cộng đồng Pháp ngữ Bỉ, có 7 học viên chưa đảm bảo điều kiện ngoại ngữ. Trường ĐH Luật TP.HCM: một số học viên trúng tuyển không đạt yêu cầu ngoại ngữ, học viên đã tốt nghiệp đều không thực hiện việc làm luận văn tốt nghiệp theo quy chế đào tạo ban hành theo quyết định của Bộ GD-ĐT.

Tại Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, có chương trình đào tạo cao học được Bộ GD-ĐT phê duyệt cách đây 20 năm nhưng chưa làm thủ tục gia hạn, bổ sung các quy định về tiêu chuẩn, điều kiện dự tuyển cho phù hợp với chương trình đào tạo quốc tế bậc sau ĐH. Khóa 18 (năm 2012), 100% học viên không có chứng chỉ ngoại ngữ.

Cũng tại Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, chương trình liên kết với ĐH Victoria (Úc) đào tạo cấp bằng cử nhân kinh doanh có 34/52 học viên khóa 2012 không có chứng chỉ ngoại ngữ, vi phạm quy định của Bộ GD-ĐT.

Đối với một số đơn vị, số lượng đề tài nghiên cứu khoa học ít so với số giảng viên, nhà khoa học; một số đề tài chậm tiến độ, chưa xây dựng cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin, chưa xây dựng quy chế về chuyển giao kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tạo ra từ ngân sách nhà nước.

Nhiều sai phạm về tài chính

Đối với vấn đề tự chủ tài chính, hầu hết các đơn vị đều thu vượt, thu ngoài quy định của Nhà nước. Một số đơn vị chưa trích lập đầy đủ các loại quỹ theo quy định. Các đơn vị trung tâm trực thuộc Trường ĐH Vinh và Học viện Nông nghiệp VN, 9 đơn vị trực thuộc Trường ĐH Kinh tế TP.HCM có sử dụng cơ sở vật chất của trường nhưng không thực hiện việc trích lập các quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp và dự phòng ổn định thu nhập.

Năm đơn vị không nộp kịp thời, đầy đủ các khoản thu vào kho bạc để kiểm soát chi theo quy định, chuyển gửi có kỳ hạn tại ngân hàng thương mại hưởng lãi suất. Học viện Nông nghiệp VN, ĐH Huế chưa thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ thuế với Nhà nước. Các đơn vị sự nghiệp đều chi vượt giờ cho giảng viên cao gấp nhiều lần quy định.

Ngoài ra, việc chấp hành các quy định tài chính kế toán tại các đơn vị còn nhiều khuyết điểm. ĐH Huế hạch toán, chứng từ kế toán chưa đúng quy định, có khoản thu chi chưa đúng mục lục ngân sách, không tách và hạch toán riêng các khoản thu chi của văn phòng ĐH Huế với các khoản thu phí điều hành học phí…

Tại Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội, hệ thống sổ sách, chứng từ chưa đảm bảo quy định; một số khoản thu chi không được theo dõi quản lý dẫn đến chênh lệch số liệu phải thu, thực thu và báo cáo tài chính, một số đề tài đã thanh toán nhưng chưa được nghiệm thu, chưa thực hiện nghiêm túc quy định chi tiền mặt…

Tại Trường ĐH Kinh tế và ĐH Luật TP.HCM, một số khoản thu dịch vụ hạch toán vào thu sự nghiệp, có khoản chưa qua sổ sách kế toán và báo cáo tài chính, không phản ánh khoản thu bảo hiểm y tế sinh viên vào báo cáo tài chính…

Việc quản lý, sử dụng đất đai, cơ sở vật chất và trụ sở làm việc: Trường ĐH Nông nghiệp VN đã ký hợp đồng với 11 công ty, xí nghiệp và 175 cá nhân cho thuê đất, cho thuê nhà lâu dài để sản xuất kinh doanh dịch vụ, có hợp đồng chỉ mang tính hình thức. Một số đơn vị, cá nhân sau khi ký hợp đồng đã tự ý san lấp ao, hồ xây dựng văn phòng làm việc, nhà kho không làm thủ tục cấp phép xây dựng, sử dụng sai mục đích sử dụng đất. Tổng diện tích đất sử dụng không đúng mục đích là 8.076m².

Công tác quản lý đầu tư xây dựng cơ bản tại các  đơn vị này cũng có nhiều sai sót, không đúng quy định, xác định giá trị gói thầu chưa chính xác, các công trình đã đưa vào sử dụng nhưng chưa được kiểm tra và chứng nhận sự phù hợp chất lượng công trình…

Kiểm điểm, xử lý cá nhân, tập thể

Trước những vấn đề nêu trên, tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GD-ĐT tăng cường công tác quản lý, đôn đốc các đơn vị sự nghiệp trực thuộc thực hiện nghiêm túc việc tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo đúng nghị định 43 và các quy định của Nhà nước, khắc phục tình trạng dạy chay, dạy lý thuyết xa rời thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng đào tạo...

Xử lý đối với các trường hợp học viên cao học (chương trình liên kết nước ngoài) không đủ điều kiện, tiêu chuẩn như quy định. Xem xét việc công nhận hay không công nhận bằng tốt nghiệp hệ chính quy đối với các trường hợp đã được cấp bằng tốt nghiệp không đúng quy định thuộc loại hình liên thông chính quy năm 2011 của Trường ĐH Ngoại ngữ thuộc ĐH Huế.

Sớm triển khai thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng: chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế và các cơ quan liên quan nghiên cứu đề xuất việc tách Trường ĐH Y dược ra khỏi ĐH Huế. Chỉ đạo và yêu cầu các đơn vị sự nghiệp trực thuộc chấm dứt việc thu học phí, lệ phí vượt, không đúng quy định. Kiểm điểm rút kinh nghiệm trong tập thể lãnh đạo bộ; chỉ đạo các vụ, cục, đơn vị kiểm điểm trách nhiệm, có biện pháp khắc phục những hạn chế nêu trong kết luận này…

Đối với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn: chỉ đạo Học viện Nông nghiệp VN kiểm điểm trách nhiệm, có biện pháp khắc phục hạn chế, khuyết điểm sai phạm; xử lý trách nhiệm đối với những tập thể, cá nhân liên quan đến các sai phạm nêu trong kết luận này.

Chỉ đạo Học viện Nông nghiệp VN rà soát hợp đồng cho thuê đất, cho thuê tài sản trình cấp có thẩm quyền thu hồi diện tích đất, tài sản cho thuê không đúng quy định.

Ngoài ra, tổng Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Tài chính, Bộ Nội vụ, Bộ Y tế phối hợp với các bộ liên quan nghiên cứu bổ sung một số quy định về tài chính, tổ chức… đối với đơn vị sự nghiệp.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ GD-ĐT, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn chỉ đạo ĐH Huế và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc chấn chỉnh công tác quản lý, chỉ đạo kiểm điểm đối với tập thể lãnh đạo, cá nhân người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu liên quan đến các sai phạm nêu trong kết luận này.

Chỉ đạo kiểm điểm và có hình thức xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân liên quan đến việc tổ chức đào tạo liên thông CĐ lên ĐH, giảng dạy ban đêm không đúng quy định. Yêu cầu người đứng đầu 5 đơn vị sự nghiệp chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể và các cá nhân có liên quan đến thiếu sót, khuyết điểm, sai phạm đã nêu trong kết luận.

Thanh tra Chính phủ yêu cầu nộp về tài khoản tạm giữ của Thanh tra Chính phủ số tiền thuế các đơn vị chưa nộp vào ngân sách nhà nước là trên 2 tỉ đồng, trong đó ĐH Huế trên 635 triệu đồng, Học viện Nông nghiệp VN gần 1,4 tỉ đồng… Xử lý sai phạm về đầu tư xây dựng với số tiền trên 6,8 tỉ đồng tại Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, Trường ĐH Luật TP.HCM, ĐH Huế, Trường ĐH Nông nghiệp Hà Nội, Trường ĐH Vinh.

Về việc xử lý sai phạm về thu phí, lệ phí và không gửi tiền học phí vào tài khoản mở tại Kho bạc Nhà nước, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng xem xét không thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền thu vượt, thu ngoài quy định và lãi tiền gửi ngân hàng cùa các trường thu được từ nhiều nguồn. Các đơn vị được quyết toán khoản thu nêu trên nếu các đơn vị chỉ sử dụng cho hoạt động chuyên môn, đầu tư cơ sở vật chất và việc mua sắm đầu tư phải đúng quy định hiện hành của Nhà nước và theo quy chế chi tiêu nội bộ.