Hải tặc Somalia

Phóng to

Sau 10 giờ lầm lũi miệt mài, từ xa đã thấy xuất hiện bóng dáng “hoành tráng” của các con tàu Hi Lạp, Nhật Bản và Ukraine bị bắt giữ từ mấy tuần qua đang đậu gần làng Hobyo, trên bờ biển phía đông Somalia. Cuộc hẹn dự định sẽ diễn ra ở phía bắc tại một bờ biển vắng, nơi đã có một xe tải chở đầy lính, lăm lăm súng máy trên tay và lưng đeo đầy đạn. Phía bên dưới một canô màu trắng chở bảy người trùm kín mặt xuất hiện. Sau một cuộc trao đổi bằng điện thoại di động với nhóm trên bộ, thủ lĩnh hải tặc đi nhanh về phía bờ, một khẩu phóng lựu B-40 gỉ sét đeo trên bờ vai xương xẩu của ông ta.

Được mệnh danh “Người không bao giờ ngủ” từ ba năm qua, Abdullah Hassan chỉ huy một băng đảng khoảng 350 quân hỗn hợp gồm dân chài và đám dân quân vô công rỗi nghề, mang cái tên mỉa mai lính tuần duyên.

“Chiến công” của họ từ đầu năm 2008 đến nay: 30 lần tấn công, trong đó có chiếc tàu chở xe tăng Ukraine Faina, liên minh với một băng đảng khác. Ông ta giải thích: “Trước đây tôi là một ngư dân lương thiện, nhưng từ khi tàu đánh cá nước ngoài vét sạch vùng biển của chúng tôi, chúng tôi phải làm cái gì khác để tồn tại chứ!”. Dưới dáng vẻ bèo nhèo này, Abdullah lại rất “nặng ký”: thu nhập 10 triệu USD/năm, thừa sức trả lương hậu hĩnh cho quân tướng của ông ta, mua thêm vũ khí hiện đại và cuộc sống gia đình ông ta khỏi đói nghèo.

Phóng to

Tàu Sirius Star bị rơi vào tay hải tặc ngày 15-11-2008

Từ lúc dùng máy định vị vệ tinh đời mới nhất phát hiện tàu, bắt giữ đến lúc thương lượng đòi tiền chuộc 1-2 triệu USD và lấy tiền xong, quy trình làm ăn của hải tặc Somalia đã trở nên rất thuần thục, song gần đây cũng bị rối loạn phần nào do sự can thiệp của quân Pháp vào tháng 9-2008 để giải thoát tàu buồm Carré d’As. Mặc những lời lẽ huênh hoang của Abdullah khi nói: “Bọn Pháp chẳng làm ai sợ”, lính của ông ta từ nay chỉ ngủ trên mặt biển vì sợ bị đánh úp bất ngờ.

Do báo chí đã phanh phui đầy đủ về ngôi làng ven biển vùng Eyl, xem đó như trung tâm của hải tặc Somalia, chúng buộc phải di chuyển sâu hơn về hướng nam, thuộc vùng tự tuyên bố độc lập Galmudug. Thủ phủ Galcaio trở thành sào huyệt mới của bọn hải tặc. Chúng ở đây để được tiếp tế lương thực và cây khat (loại cây khi nhai gần giống như nhai cần sa).

Phóng to

Hải tặc băt thủy thủ đoàn Trung Quốc trên tàu Tian Yu 8 làm con tin và đòi 3 triệu USD tiền chuộc

Ngồi phía sau bàn giấy sạch sẽ của mình, tổng thống Galmudug nhún vai một cách an phận: đó là chuyện đã rồi, chẳng ai dám động đến bọn hải tặc cả. Ông tố giác cả bang Puntland đối thủ là “đồng mưu với chúng”, cũng như các cường quốc phương Tây và những “nhóm du khách nghiệp dư” khi nhượng bộ những hăm dọa trấn lột đã khiến nghề cướp biển trở nên phát đạt.

Đối với vị tổng thống này, giải pháp cho vấn đề rất đơn giản: ném bom chiếc tàu Faina và lô hàng xe tăng trên đó, mặc kệ các thủy thủ. Phương pháp này không làm “các du khách phương Tây” vây quanh chiếc tàu Ukraine bận tâm, và họ vẫn tiếp tục thương lượng thông qua điện thoại di động để tránh thảm cảnh khi quân đội ồ ạt đổ bộ bờ biển Somalia...

Giải pháp này gợi lên những thèm khát và tạo ra căng thẳng giữa bọn hải tặc và quân du kích của nhóm Tòa án Hồi giáo (TAHG) vốn cũng đang muốn xí phần. Bởi thay vì hợp tác dưới trướng Al-Qaeda, hai nhóm này có những mục tiêu hoàn toàn khác biệt. Thủ lĩnh bọn hải tặc nói: “TAHG chỉ muốn lấy vũ khí để chiến đấu với quân chính phủ, còn chúng tôi chỉ muốn lấy tiền để nuôi gia đình”.

Phóng to

Hải tặc chuẩn bị tấn công băng cách thuê thêm canô cao tốc

Như vậy, không có hợp tác giữa những “đứa con điên của Thượng đế” và bọn hải tặc, không có các nhà doanh nghiệp mặc veston thăt cà vạt, cũng không có những nhà hàng với hồ bơi và khách sạn dành cho con tin trong các ngôi làng ven biển Somalia. Một nhà báo địa phương mới đến Eyl kể lại: “Ở đây chỉ có súng AK, khat và dê cái!”.

Nhưng không có nghĩa là hải tặc nghèo đói. Trái lại. Viện nghiên cứu Chatam House (Anh) cho biết doanh thu hằng năm của chúng lên đến 30 triệu USD. Đó là chưa kể những số tiền chi thêm của các chủ tàu trong những tháng vừa qua. Nếu người ta không nhìn thấy sự giàu có hiển nhiên, đó chính là vì bọn cướp biển đầu tư vào những ngôi làng quê hương của mình, ở cách xa bờ biển hàng trăm kilômet nơi chúng gây án.

Với số tiền chuộc thu được từ chiếc tàu buồm Pháp Le Ponant trong tháng 4-2008, Ali Ahmad, 27 tuổi, xây cho mình một căn nhà hoành tráng tại Galcaio để sống với cả gia đình. Trong số 2 triệu USD cả nhóm thu được, hắn được chia 100.000 USD. Ngoài căn nhà, hắn còn mua được một xế hộp 4x4 cáu cạnh, cưới thêm cô vợ thứ nhì và mua dự trữ mấy ký khat! Hắn còn mua thêm vũ khí và một chiếc hors-bord để cho thuê, đi đánh cướp một chiếc tàu buôn Nhật với giá... 30.000 USD! Tên cướp trẻ tuổi bây giờ chỉ muốn ngồi không thu hoạch hí hửng nói: “Dịch vụ này rất ngon ăn”. Không thiếu thanh thiếu niên và đàn ông khác muốn bắt chước chúng để làm giàu cấp kỳ trong một đất nước nghèo đói xơ xác.

Phóng to

Nhờ tiền chuộc, hải tặc đã có cuộc sống khấm khá hơn, trở thành một điển hình thoát nghèo cho những người dân nghèo

Như trường hợp Mohammad, 40 tuổi, có sáu con. Từ hơn 20 năm qua, anh ta sống trong căn nhà đổ nát tại trung tâm thành phố Galcaio. Tuần trước, anh ta nhận tiền từ “bạn của một thằng bạn” để đi đến Hobyo, tham gia một vụ tấn công tàu “địch”. Anh ta thú nhận: “Con tôi đang chết đói. Tôi không có chọn lựa nào khác. Mọi người đều biết cướp biển là cách kiếm ăn duy nhất tại đây”.

Hơn nữa, cả xã hội Somalia xem chúng như người hùng: vừa có tiền vừa được các nhà buôn sẵn sàng cho vay tiền, lại được các trạm gác cho qua dễ dàng! Nhưng đánh cướp những chiếc tàu chở lương thực mà 40% dân chúng đang cần để được cứu trợ đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến “uy tín” của hải tặc!

Thái độ nhiệt tình chống hải tặc của chính quyền địa phương cũng không làm chúng sợ hãi và các vụ tấn công vẫn tiếp diễn ngày càng ác liệt hơn. Người ta lo ngại bọn hải tặc tại Somalia ngày càng trở nên chuyên nghiệp giống như buôn thuốc phiện của Taliban tại Afghanistan.

Phóng to
Những du khách nước ngoài được bảo vệ khi di chuyển	Thủy thủ đoàn tàu Stolt Valor được thả sau hai tháng bị giam giữ
Dù bị tàu chiến bao quanh, bọn hải tặc vẫn liều lĩnh tấn công lên tàu băng những chiếc canô cao tốc
Tàu chiến ấn Độ đi bảo vệ tàu hàng trong vịnh Aden