Người Palestine xuống đường đối đầu binh sĩ Israel ở thành phố Nablus, khu Bờ Tây hôm 22-12 trong "Ngày uất hận" - Ảnh: REUTERS

Theo hãng tin AFP, trong dòng thông báo viết trên tài khoản Facebook vào ngày 24-12, Tổng thống Guatemala, ông Jimmy Morales cho biết đã nói chuyện với Thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu, và ông ngợi ca mối quan hệ tốt đẹp giữa hai quốc gia.

Ông giải thích cho quyết định của mình: "Guatemala là quốc gia có truyền thống ủng hộ Israel. Qua 70 năm bang giao, Israel đã trở thành đồng minh của chúng tôi".

Nhà lãnh đạo quốc gia Trung Mỹ nêu rõ: "Tôi đã ra chỉ thị cho bà bộ trưởng Ngoại giao (bà Sandra Jovel) để tiến hành các bước đi cần thiết".

Guatemala thuộc trong 9 quốc gia bỏ phiếu chống lại dự thảo nghị quyết kêu gọi Mỹ rút lại tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Các nước còn lại là Mỹ, Israel, Honduras, Togo, Micronesia, Nauru, Palau và quần đảo Marshall.

Đại hội đồng LHQ đã tiến hành phiên họp đặc biệt bất thường tại trụ sở ở New York vào sáng 21-12 (giờ Mỹ), để bỏ phiếu cho dự thảo nghị quyết nêu trên. Kết quả là nghị quyết được thông qua với 128 phiếu thuận, 9 phiếu chống và 35 phiếu trắng.

Trước và sau cuộc bỏ phiếu, chính quyền Washington đã lớn tiếng đe dọa sẽ trừng phạt các quốc gia đi ngược lại mong muốn của Mỹ. Đòn trừng phạt được nêu là giảm tiền tài trợ mà Tổng thống Trump cho là lên đến hàng tỉ đô la.

Sau cuộc bỏ phiếu tại New York, hôm 22-12, Thủ tướng Netanyahu đã bắn tiếng cho rằng ông biết "có nhiều quốc gia" cũng đang chuẩn bị thực thi quyết định chuyển đại sứ quán từ Tel Aviv sang Jerusalem như của chính quyền Trump.

Vài giờ sau quyết định của Tổng thống Guatemala, ông Emmanuel Nahshon – người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Israel, đã lên tiếng trên mạng xã hội Twitter ca ngợi đó là "quyết định quan trọng", là "thông tin mới tuyệt vời", thể hiện "tình bạn thực sự".

Israel chiếm đóng miền Đông Jerusalem trong chiến tranh năm 1967 và đơn phương tuyên bố toàn bộ thành phố là thủ đô của Israel vào năm 1980 bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế. 

Ngày 6-12 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, và yêu cầu thực thi các bước chuyển đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv sang Jerusalem. Quyết định này đảo ngược chính sách được chính quyền Mỹ thực thi trong hàng thập kỷ qua, theo đó quy chế đối với thành phố này phải được quyết định thông qua đàm phán với người Palestine. 

Quyết định của ông Trump đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ tại khắp các vùng lãnh thổ Palestine và các nước Ả rập cũng như sự chỉ trích gay gắt của nhiều nước trên thế giới coi đây là một bước đi nguy hiểm đối với tiến trình hòa bình Trung Đông và dập tắt hy vọng của người Palestine về một nhà nước độc lập với Đông Jerusalem là thủ đô.