Hồ sơ: Dự án vệ sinh môi trường Nhiêu Lộc - Thị Nghè

* Chậm: cả đơn vị thiết kế lẫn thi công đều có trách nhiệm * Gói thầu số 7: sự cố & sự cố!* Những cảnh báo bị bỏ qua

Phóng to

GS.TS Lê Huy Bá

Thi công tuyến cống bao Nhiêu Lộc - Thị Nghè: Chậm chạp, bê bối Công trình rùa: “Phải thay đổi nhà thầu nếu cần thiết” Dự án chậm trễ sẽ công bố lên mạng Internet Ven kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè: thi công “lai rai” Cải tạo kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè: Tiến độ chậm, chưa đảm bảo chất lượng Công trình cống bao Nhiêu Lộc - Thị nghè: Có nên loại bỏ nhà thầu? Người dân sốt ruột, nhà thầu đủng đỉnhDự án Vệ sinh môi trường TP.HCM: Yêu cầu đẩy nhanh tiến độ Gây thiệt hại nhà dân, không chịu bồi thường! Dự án vệ sinh môi trường lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè: Chờ... “ngâm cứu” Nhà thầu yếu nhưng không dám “cắt” Thi công chậm trễ tuyến cống bao Nhiêu Lộc - Thị Nghè: Xử lý nghiêm

* Vì sao những phản biện này không được lắng nghe?

- Tại thời điểm triển khai dự án, thành phố có mời các nhà khoa học tham gia phản biện cho báo cáo đánh giá tác động môi trường, tuy nhiên các nhà khoa học được mời tham gia phản biện vào thời điểm ấy đã được chọn trước, những người có tham luận ngược lại với dự án đều không được tham dự.

* Ông có thể nói rõ hơn về những tác động môi trường từ dự án này?

- Lượng nước thải lớn từ đầu nguồn thải liên tục ra sông Sài Gòn như dự án này sẽ gây những tác hại hết sức nghiêm trọng, làm giảm khả năng tự làm sạch của sông Sài Gòn. Đơn vị tư vấn thiết kế cũng không có tính toán cụ thể về khả năng tự làm sạch của sông Sài Gòn để đối chiếu với lượng nước thải xả ra sông. Theo tôi, trong một thời gian ngắn, dự án này sẽ biến sông Sài Gòn thành một “Thị Vải” thứ hai.

* Các giải pháp kỹ thuật để thực hiện ý tưởng này cũng không được cá nhân ông và các nhà khoa học tán đồng?

- Đúng như vậy, phương án đặt ống ngầm trên một nền địa chất phức tạp, không đồng đều như lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè là một việc làm mạo hiểm. Do đặc tính là vùng đất triền trên nền phù sa sông cổ nên tại khu vực này sẽ thường xuyên có những biến động địa chất như trụt đất. Quá trình vận động này chắc chắn sẽ làm đường ống bị trượt theo, gây gãy, vỡ đường ống.

Trong trường hợp đó, đơn vị thiết kế có đưa ra những giải pháp kỹ thuật hiện đại để khắc phục thì chi phí cũng vô cùng lớn. Trên thực tế, chúng ta đang đặt ống trực tiếp trên nền đất yếu mà không có giải pháp gia cố nào.

* Với tiến độ thực hiện dự án như hiện nay, ông có nhận xét gì?

- Nếu tiếp tục kéo dài dự án theo kiểu này thì tốn kém không chỉ dừng lại ở 200 triệu USD. Những tốn kém phát sinh từ dự án này là điều không thể tính toán đầy đủ. Chẳng hạn như tình trạng ách tắc giao thông, trở ngại việc kinh doanh buôn bán của người dân, rồi ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị...

Trong trường hợp đường ống được đưa vào vận hành mà gặp sự cố thì thiệt hại càng trở nên kinh khủng và việc khắc phục là vô cùng khó khăn.

* Theo ông, dự án này nên được tiếp tục theo hướng nào?

- Tôi nghĩ cần phải dừng dự án lại, thành lập một hội đồng phản biện khoa học nghiêm túc để đánh giá lại toàn bộ dự án, xem xét một cách đầy đủ về tính khả thi của dự án để đưa ra giải pháp thực hiện tiếp. Trước đây, việc đánh giá, phản biện dự án đã được TP.HCM thực hiện không nghiêm túc.

Nguyên tắc chung của các nhà khoa học vẫn là xử lý nước thải cục bộ, tại chỗ đạt chuẩn loại B mới cho xả ra sông Sài Gòn. Trước đây, các nhà khoa học cũng đã đưa ra nhiều dự án xử lý theo hướng này, chi phí đầu tư thấp nhưng không được chấp thuận.