Trong số những vụ "đạo văn" đã được báo chí phản ánh và cần được rà soát, GS Nguyễn Đức Tồn chỉ rõ có cả "nghi án" đạo văn của GS Trần Ngọc Thêm, chủ tịch Hội đồng chức danh GS ngành ngôn ngữ học - hội đồng mà chính GS Tồn hiện cũng là thành viên.

Ngày 22-5, trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Tồn khẳng định hoàn toàn nhất trí và cũng đang rất mong chờ cơ quan chức năng sẽ tiến hành thẩm tra để xác định và kết luận rõ ràng ông Tồn có "đạo văn" hay không.

Tuy nhiên, ông Tồn cho rằng nếu cơ quan quản lý nhà nước có chủ trương thẩm tra tư cách khoa học và điều kiện phong học hàm của ông từ thông tin do báo chí phản ánh như công văn của Hội đồng chức danh GS nhà nước nêu thì cũng phải "xem xét tất cả các trường hợp tương tự khác cũng đã được thông tin đại chúng phản ánh đạo văn".

Ông Tồn dẫn chứng trường hợp GS Trần Ngọc Thêm bị phản ánh "đạo văn" ở các công trình: "Cơ sở văn hóa Việt Nam" và "Văn hóa người Việt vùng Tây Nam Bộ".

Ông Tồn cũng đề nghị không cử vào ban thẩm tra nghi án "đạo văn" của ông những người đã trả lời báo chí quy kết ông "đạo văn" (gồm 2 thành viên của Hội đồng chức danh GS ngành ngôn ngữ là GS Trần Ngọc Thêm và PGS Phạm Hùng Việt) và những người mà ông "đã và đang đấu tranh lên án những hành vi tiêu cực, có dấu hiệu phạm pháp" .

Ông Tồn chỉ ra đó là GS Nguyễn Văn Hiệp - người mà ông đang "trực diện đấu tranh vì các hành vi tiêu cực tại Viện Ngôn ngữ học" và hai người đã bị ông tố cáo đạo văn cuốn "Từ điển tiếng Việt" (Hoàng Phê chủ biên) khi làm đề tài khoa học là GS Lý Toàn Thắng, PGS Phạm Hùng Việt.

Ngoài ra, ông Tồn cũng nêu rõ đã từng kiến nghị trong phiên họp rút kinh nghiệm đợt xét phong chức danh GS và PGS năm 2017 về việc GS Thêm "đã không còn nghiên cứu ngôn ngữ học hàng mấy chục năm nay mà vẫn ngồi chủ tịch Hội đồng chức danh GS ngành ngôn ngữ học".

Theo yêu cầu của Thường trực Hội đồng chức danh GS nhà nước, Hội đồng chức danh GS ngành ngôn ngữ học phải kết luận GS Tồn có "đạo văn" hay không và báo cáo trước ngày 1-6.

Theo GS Tồn, đây là "vấn đề hết sức hệ trọng, không chỉ liên quan đến sinh mạng khoa học, sinh mệnh chính trị và nhân phẩm công dân của cá nhân" mà còn liên quan uy tín của cả ngành ngôn ngữ học VN.

Bởi lẽ ông Tồn đã từng là viện trưởng Viện Ngôn ngữ học kiêm tổng biên tập tạp chí Ngôn Ngữ, nguyên trưởng khoa Ngôn ngữ học Học viện Khoa học xã hội và hiện là chủ tịch hội đồng biên tập tạp chí Ngôn Ngữ.

Ngoài ra, việc này cũng liên quan đến uy tín, chất lượng hoạt động của hội đồng chức danh GS các cấp năm 2009 - năm ông Tồn được xét phong giáo sư.

Vì vậy, việc thẩm tra phải được tiến hành một cách cẩn trọng, theo đúng pháp luật. Trong đó, "thời gian và quy trình thẩm tra cần chặt chẽ, tránh sự dồn ép, vội vàng, cần phải đảm bảo thực hiện các công đoạn thẩm tra trung thực, đúng luật định để có kết luận chính xác, đúng người đúng tội, tránh gây oan sai".

Theo ông Tồn, ngoài gửi Thủ tướng, đơn kiến nghị này cũng đã được ông gửi đến Phó thủ tướng Vũ Đức Đam, Ban Tuyên giáo trung ương, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT, chủ tịch Hội đồng chức danh GS nhà nước, Hội Ngôn ngữ học Việt Nam...