Phóng to

Các “chuyên viên” gỡ rối cho một nữ thân chủ (thứ hai từ trái sang) - Ảnh: Thái Bình

10g, một chiếc áo xanh công nhân rụt rè gõ cửa phòng tham vấn. Vừa ngồi xuống ghế, chị bật khóc nức nở. Qua cơn xúc động, chị kể: “Đúng lúc tôi sinh con đầu lòng thì ông xã lăng nhăng bồ bịch. Đến đứa thứ hai thì phát hiện ảnh có con riêng. Tôi cố gắng sinh thêm thằng cu để giữ chân ảnh, ai ngờ lại ra thêm bé gái thứ ba. Từ đó đến nay, ảnh thường xuyên đánh đập vợ con...”. Người chồng còn lấy tiền chung của hai vợ chồng để lo cho đứa con riêng khiến chị thêm uất ức.

Tháo ngòi “bom nổ chậm”

“Chị thật không may. Là phụ nữ với nhau nên tôi phần nào cảm nhận được nỗi đau của chị. Vậy chị tính giải quyết việc này ra sao?” - tham vấn viên hỏi. “Tôi muốn ly dị nhưng ảnh không chịu, anh ấy muốn sống với cả hai bà cho sướng” - chị nghiến răng phẫn uất. Đợi khi thân chủ bình tâm trở lại, tham vấn viên ân cần giải thích: “Anh ấy đã vi phạm Luật hôn nhân gia đình, cụ thể là chế độ một vợ một chồng, chị có quyền kiện ảnh ra tòa. Ngoài ra, chị có quyền đơn phương xin ly hôn bất kể ảnh chịu hay không...”.

Thân chủ thứ hai cũng là một nữ công nhân. Chị quê ở An Giang, sau ly hôn mở tiệm uốn tóc kiếm tiền nuôi con. Một anh còn “độc thân” đến làm quen. Ngày nọ có người phụ nữ đến đánh ghen, anh này bèn tránh mặt. Sau đó, họ vẫn tiếp tục đi lại với nhau. Rồi tiệm uốn tóc của chị bị ai đó đốt cháy giữa đêm. Trắng tay, chị đến TP.HCM làm công nhân, người ấy bám theo vào làm công nhân cho một công ty khác. Mẹ chị khuyên tránh xa người đàn ông đó khiến chị lúng túng không biết xử trí ra sao...

Chỉ trong vòng một buổi sáng, các “chuyên viên” phòng tham vấn đã tháo ngòi nổ cho sáu quả “bom nổ chậm”, mà “quả” nào cũng đong đầy nước mắt. Một chị quê Thanh Hóa đã ly hôn, con trai chị sống ở nhà nội. Nay con trai lấy vợ, họ nhà nội quyết không cho họ nhà ngoại dự đám cưới.

Một cô công nhân trẻ kể chuyện cha ngoại tình về đánh đập mẹ suốt mười mấy năm ròng. Một cô gái khác chia sẻ chuyện vị hôn phu suốt ngày nhậu nhẹt bê tha. Thân chủ cuối cùng than thở chuyện ông chồng ăn nói cộc lốc khiến chị nhiều đêm khóc dầm ướt gối.

Buổi chiều, ca tham vấn thứ hai được đưa ra thảo luận rút kinh nghiệm. Vấn đề chính của thân chủ: lúng túng chưa biết giải quyết tình cảm của mình theo hướng nào. Các “chuyên viên” góp vào các câu hỏi cần đặt cho thân chủ: Khi quen nhau, chị có biết anh ấy có vợ? Họ có con chung với nhau không? Họ vẫn sống chung, ly thân hay ly dị?

Theo chị, mối quan hệ tình cảm của chị và anh ấy có vi phạm pháp luật không?... Chị Nguyễn Thị Ngọc, người phụ trách huấn luyện, gợi ý cần đặt các câu hỏi để thân chủ bộc bạch cảm xúc, chẳng hạn như “Chị có thanh thản với mối quan hệ này? Cảm xúc khi một mình chị đối mặt với vụ đánh ghen? Cảm xúc mất mát của người vợ bị mất chồng?”.

Theo chị Ngọc, chuyên viên tham vấn cần đặt các câu hỏi giúp thân chủ nhìn rõ vấn đề của mình, chẳng hạn như: Mối quan hệ này có ảnh hưởng gì tới con? Nếu lỡ anh ta không chịu bỏ vợ thì sao?... Và cần hướng tới giải pháp: Chuyện này có thể kéo dài? Có cách gì giải quyết?...

Nhận nhiều hơn cho

Chương trình “gỡ rối tơ lòng” của Công ty Freetrend được thai nghén từ một cuộc khảo sát, theo đó hơn 70% người lao động có nhu cầu được hỗ trợ “gỡ rối”. Hơn chục nhân viên làm công tác nhân sự, công đoàn, quan hệ lao động được cử tham dự khóa đào tạo chuyên viên tham vấn tâm lý. Học xong lý thuyết, các “chuyên viên” rất háo hức thực hành. Họ làm panô quảng bá xuống tận các phân xưởng sản xuất và hồi hộp chờ đợi. Ngay sau đó thân chủ đầu tiên rụt rè gõ cửa phòng tham vấn khiến ai cũng mừng rơn.

Bước đầu, do tay nghề còn non, mỗi ca tham vấn có tới... ba “chuyên viên” cùng với sự hỗ trợ của chị Ngọc. Lắm “thầy” nên nguyên tắc bảo mật thông tin được chị Ngọc nhắc đi nhắc lại. Chính thân chủ H. (quê Nghệ An) cũng xác nhận: “Hồi đầu tôi hơi ngại chuyện cá nhân của mình có thể bị đem ra bêu riếu, nhưng khi vào phòng tham vấn lại thấy an tâm nên chia sẻ hết mọi chuyện, giờ đã trút được gánh nặng rồi”. Cô gái này đến chia sẻ với các chuyên viên về chuyện cô và người yêu của mình không được gia đình hai bên chấp nhận.

Thật ra, trước giờ họ vẫn thường tiếp xúc với công nhân để giải thích các chế độ, chính sách lao động. “Nhưng tham vấn giúp mình hiểu biết nhiều hơn về người lao động, nhất là từ những bi kịch cuộc sống. Càng làm càng thấy mình thiếu nhiều kiến thức, kỹ năng” - “chuyên viên” Hồng Quân nói.

Hôm trước, một nữ thân chủ đã nhờ một nữ “chuyên viên” hỗ trợ do “chuyện ấy” của vợ chồng chị vì trục trặc mà phát sinh mâu thuẫn gây mất hạnh phúc gia đình. Từng có chồng nhưng khi bị hỏi sâu về chuyện tế nhị ấy thì “chuyên viên” cứng lưỡi. Chị Quân chia sẻ: “Mình phải hiểu biết nhiều mới mong làm chỗ dựa tốt cho thân chủ vốn đang rối bời tâm trí”.

“Công ty có gần 20.000 công nhân từ khắp mọi miền, cuộc sống tha hương phức tạp, nếu gặp chuyện ưu tư trong lòng sẽ lao động kém hiệu quả, dễ xích mích, tai nạn lao động, hành vi nông nổi, thậm chí tự tử. Đây là kênh hiệu quả để nắm bắt và giải tỏa tâm tư tình cảm” - chị Bế Thị Thu Hiền, đại diện Công ty Freetrend, cho biết.

Cũng theo chị Hiền, đầu tư cho hoạt động “gỡ rối tơ lòng” tại chỗ chẳng tốn kém bao nhiêu nhưng hiệu quả rất lớn, danh sách công nhân chờ tham vấn ngày càng dài ra. Sắp tới, công ty sẽ tổ chức đào tạo nhiều “chuyên viên” từ chính công nhân, và khi đó mạng lưới “gỡ rối tơ lòng” sẽ tỏa rộng đến từng phân xưởng.