Khi ghế chủ tịch được trao cho bà Coventry, trong phiên họp thứ 144 của IOC diễn ra mới đây, làng thể thao thế giới đã xác nhận một loạt những cột mốc mới.

Mở cửa cho Nga

Bà Coventry - cựu kình ngư người Zimbabwe - đã trở thành nữ chủ tịch đầu tiên của IOC và là chủ tịch đời thứ 10. Không chỉ vậy, bà còn là người châu Phi đầu tiên nắm giữ cương vị này. Cả độ tuổi của bà Coventry (41 tuổi) cũng là trẻ kỷ lục. Người tiền nhiệm Thomas Bach chỉ ngồi vào chiếc ghế này khi ông 60 tuổi.

Sự trẻ trung, bình đẳng giới, bình đẳng sắc tộc và yếu tố phi chính trị - tất cả đều được thể hiện qua chiến thắng áp đảo của bà Coventry trong cuộc bỏ phiếu tại phiên họp lần thứ 144 của IOC. Bà nhận được 49/97 phiếu bầu, bỏ xa người xếp thứ hai đến tận 20 phiếu.

Cần biết, bà Coventry tuy mang quốc tịch Zimbabwe nhưng lại là... người da trắng. Cha mẹ bà là người Anh, di cư sang châu Phi vì công việc kinh doanh. Bản thân bà Coventry cũng gia nhập đội bơi của Đại học Auburn ở Mỹ, nhưng vẫn chọn khoác áo Zimbabwe, để rồi trở thành nữ kình ngư xuất sắc nhất lịch sử châu Phi.

Sau ngày giải nghệ, bà Coventry theo đuổi sự nghiệp chính trị, trở thành bộ trưởng Bộ Thanh niên, thể thao, nghệ thuật và giải trí của Zimbabwe từ năm 2018, thời điểm bà mới 35 tuổi.

Trong nhiều năm đảm nhiệm chức vụ này, cựu kình ngư gốc Anh gây chú ý khi mạnh tay cải cách nhiều vấn nạn trong làng thể thao Zimbabwe, bao gồm việc đình chỉ hàng loạt quan chức liên đoàn bóng đá nước này vì cáo buộc gian lận và quấy rối tình dục, cũng như có vấn đề trong xây dựng cơ sở vật chất.

Giờ đây, ngồi vào ghế chủ tịch IOC, bà Coventry sẽ đối mặt với những thách thức còn lớn hơn nhiều, khi làng thể thao thế giới đã nằm trong vòng xoáy tranh cãi suốt nhiều năm qua. Lời phát biểu "muốn thấy Nga trở lại Olympic" chính là động thái đầu tiên của cựu kình ngư Zimbabwe trước những thách thức. 

Bà Coventry phát biểu thẳng thắn khi được hỏi về vấn đề này: "Trách nhiệm của chúng tôi là hỗ trợ mọi thứ cho các VĐV khi họ dự Olympic. Và tốt hơn hết, tất cả họ đều được đại diện cho quốc gia của mình".

Và hàng loạt thách thức khác

Bên cạnh những vấn đề chính trị, các tranh cãi về giới tính cũng được đặt ra cho bà Coventry. Cựu kình ngư Zimbabwe để ngỏ khả năng về ý tưởng "xét nghiệm giới tính" khi cho biết "sẽ thảo luận về vấn đề này". 

Trong quá khứ, IOC thường tỏ ra nhún nhường trước sức ép lớn của cộng đồng người chuyển giới, và càng ngày càng buông lỏng những rào cản để một VĐV chuyển giới, hoặc có giới tính gây tranh cãi có thể đăng ký thi đấu.

Chính vì vậy, những vụ tranh cãi như trường hợp võ sĩ boxing Imane Khalif (gây tranh cãi về giới tính thật) đã xuất hiện tại Olympic Paris 2024. Thế giới cũng gần như chia nửa vì vấn đề này. Mới đây nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump "đổ thêm dầu vào lửa" khi tuyên bố cấm VĐV chuyển giới tham gia sân chơi thể thao nữ dưới mọi hình thức. 

"Chúng ta đều biết rằng trong môn cưỡi ngựa, giới tính thực sự không phải là vấn đề, nhưng trong các môn thể thao khác thì có. Chúng ta cần phải ngồi lại với nhau và tìm ra tiếng nói chung", bà Coventry để ngỏ khả năng sẽ đặt ra thêm một số rào cản dành cho VĐV chuyển giới. 

Nếu điều này trở thành sự thật, IOC chắc chắn sẽ vấp phải chỉ trích nặng nề. Nhưng họ cũng buộc phải hành động, khi làng thể thao ngày càng tranh cãi dữ dội vấn đề này trong 4-5 năm trở lại đây.

Còn rất nhiều vấn đề khác nữa, từ doping, lạm dụng tình dục, cho đến bình đẳng nam nữ... Trong thời đại truyền thông, thể thao trở thành sân chơi phơi bày mọi xung đột của xã hội, và giờ đây, trọng trách thuộc về một nữ kình ngư nổi tiếng đến từ châu Phi.

Kirsty Coventry - "báu vật" của Zimbabwe

TT - "Coventry là báu vật của Zimbabwe. Tôi không có đủ từ để ca ngợi cô ta" - chủ tịch Ủy ban Olympic Zimbabwe Paul Chingoka đã nhận xét như thế về nữ kình ngư 25 tuổi Kirsty Coventry, người phá ba kỷ lục thế giới (KLTG) trong vòng một tuần lễ tại Giải bơi lội thế giới 2008.