Công an làm việc với bà Nguyễn Thanh Nhàn (Phó trưởng Phòng Khảo thí và quản lý chất lượng, Sở GD-ĐT tỉnh Sơn La) - người có liên quan trong vụ gian lận điểm thi THPT quốc gia 2018 - Ảnh cơ quan công an cung cấp

Điểm chỉ chênh nhau 0,25 thì hai thí sinh sẽ có người rớt người đậu, và hai người ấy sẽ có hai cuộc đời rất khác nhau.

Thế nhưng qua vụ bị phát giác, điểm chênh nhau đến... kinh khủng! Báo Tuổi Trẻ ngày 18-4-2019 đưa tin 25 thí sinh Sơn La gian lận thi cử đã bị các trường công an trả về. Các thí sinh đã được nâng điểm từ 3,0 điểm đến 16,25 điểm, 23,35 điểm và cao nhất là 25 điểm.

Như vậy từ điểm thi rất thấp, 3-4 điểm 3 môn có thể thành 28-29 điểm và có thí sinh đã trở thành thủ khoa (!).

Nghĩ mà thương cho bao nhiêu thí sinh thức khuya dậy sớm, không đêm nào dám ngủ thẳng giấc để chuẩn bị cho kỳ thi đại học, có em học đến bị hạ huyết áp, tụt canxi phải vào bệnh viện.

Nghĩ mà thương cho bao nhiêu người cha người mẹ chắt bóp từng đồng cho con đi học thêm, nhịn ăn nhịn mặc chở con đi thi với hi vọng con mình đậu đại học để cuộc đời đỡ cơ cực - mà đậu rớt chỉ là cố được 0,25 điểm mà thôi!

25 thí sinh Sơn La gian lận điểm bị trường đại học trả về là "con đồng chí nào"? Người ta thấy có điểm chung, đó là hầu hết đều là con cán bộ có quyền lực ở tỉnh. Mọi người biết thi cử là cách chọn người có khả năng học vấn để đào tạo ra những người có tri thức cao cho xã hội. Một số người trong đó sẽ trở thành công chức để tham gia hệ thống công quyền.

Muốn đất nước phát triển, muốn nền hành chính công liêm chính, công bằng thì phải chọn được những người có tài có đức. Thế mà bằng gian lận thi cử, những "quý tử" con của các cán bộ ở Sơn La có thể ngồi "nhầm chỗ" trong bộ máy nhà nước ở tương lai!

Gian lận thi cử trong thời phong kiến sẽ bị phạt tù, phạt trượng (đánh đòn). Còn hiện nay, việc có xử lý các cán bộ ở Sơn La trong đường dây gian lận thi cử này như thế nào còn chờ kết luận của cơ quan điều tra.

Trong thời gian chờ đợi cơ quan pháp luật điều tra, dư luận chờ hành động "nêu gương" của các cán bộ này. Nếu họ đã dùng quyền chức hay tiền bạc để chạy điểm cho con mình thì nên từ chức trước khi bị cơ quan pháp luật và tổ chức xử lý.

Nếu họ làm được như vậy thì may ra con cái họ nhìn vào hành động của cha mẹ mình mà học được bài học cay đắng về sự trung thực, bài học tốt về lòng tự trọng, từ đó sẽ cố gắng đứng lên bằng đôi chân của mình, không giẫm vào vết chân sai lầm của cha mẹ mình đã đi.

Trung thực là điều quan trọng nhất trong cuộc cải cách giáo dục, mà hiện nay vốn thiếu vắng và lại bị xô ngã qua vụ gian lận thi cử bị phát giác.

Muốn cải cách giáo dục hãy bắt đầu từ trung thực, bắt đầu từ trung thực xử lý một cách triệt để. Trung thực hôm nay sẽ góp phần loại được việc "nhầm chỗ, nhầm ghế" trong tương lai.

TTO - Đến thời điểm này, ngoài 25 thí sinh Sơn La bị các trường Công an trả về địa phương, đã xác định được một thí sinh trúng tuyển vào Trường ĐH Y Hà Nội và một thí sinh khác đang theo học tại Trường ĐH Sư phạm Hà Nội.