Hơn 49.400 tỉ đồng từ giảm VAT

Chính phủ đã trình Quốc hội việc giảm thuế suất thuế VAT từ mức 10% xuống mức 8% đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang có lợi thế phát triển (viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản xuất kim loại và sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn...).

Thời gian miễn giảm thuế VAT theo tờ trình được Chính phủ gửi tới Quốc hội là trong năm 2022, quy mô gói giảm thuế VAT cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh và người tiêu dùng cuối cùng được hưởng khoảng 49.400 tỉ đồng. Việc tiếp tục miễn giảm thuế VAT trong năm 2023 sẽ được Quốc hội xem xét trên cơ sở thực tiễn tình hình năm 2022 và dự báo bối cảnh năm 2023.

BẢO NGỌC

Cách nào biết có giảm thuế?

Người dân làm thủ tục thuế tại Chi cục Thuế TP Thủ Đức - Ảnh: N.PHƯỢNG

Nếu việc giảm thuế VAT được chính thức thực hiện, cũng có trường hợp bên bán giữ nguyên giá bán để hưởng lợi, thiệt cho người tiêu dùng, rơi vào các trường hợp bán hàng không có hóa đơn. Khi người bán hàng giữ nguyên giá bán, trong đó đã có thuế VAT, điều đó có nghĩa họ đã tăng giá bán. Theo anh Quốc Đạt (quận 10, TP.HCM), khi Chính phủ giảm thuế suất thuế VAT với một số dịch vụ từ 10% xuống 7% vào tháng 11 và tháng 12-2021, nhiều nhà cung cấp dịch vụ đã giảm giá cho khách. Chẳng hạn, khi uống cà phê ở một hệ thống quán cà phê, anh Đạt thấy trước quầy có trưng thông báo với nội dung: "Từ ngày 1-11-2021 đến 31-12-2021 đơn vị sẽ giảm thuế trên mỗi sản phẩm từ 10% xuống 7% theo gói hỗ trợ của Chính phủ".

Do vậy, khi uống ly cà phê tại quán này, anh được giảm giá vài ngàn đồng nhờ thuế VAT giảm. Trường hợp này đã thông báo khá rõ. Cũng có nhiều nhà cung cấp dịch vụ vẫn giữ giá bán như cũ. Với những nhà cung cấp dịch vụ này, người tiêu dùng không được hưởng lợi khi thuế VAT giảm.

"Thuế VAT giảm mà giá sản phẩm không giảm có nghĩa là nhà cung cấp dịch vụ đã tăng giá bán sản phẩm, người tiêu dùng không được hưởng ưu đãi thuế nhưng không phải ai cũng hiểu điều này. Do vậy, cơ quan quản lý cũng cần có giám sát để làm sao ưu đãi này đến tay người tiêu dùng. Người tiêu dùng cũng thẳng thắn đòi hỏi quyền lợi của mình thay vì thôi có bao nhiêu mà bỏ qua", anh Quốc Đạt nói.

Theo ông Nguyễn Thái Sơn - chuyên gia thuế, thuế VAT là thuế gián thu, đánh vào người tiêu dùng cuối cùng, doanh nghiệp chỉ thu hộ số thuế này cho Nhà nước. Do vậy, khi giảm thuế VAT, giá cả hàng hóa sẽ giảm. Việc giảm giá được thấy rõ nhất ở những nơi bán hàng hóa có hóa đơn chứng từ rõ ràng như siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi... Trong khi đó, ở những nơi như chợ truyền thống, tạp hóa... có lẽ phải cần thời gian để mặt bằng giá giảm dần. Vì vậy, có chuyên gia đề xuất Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế nên có truyền thông thật tốt về chính sách giảm thuế VAT để người dân nắm và yêu cầu bên bán hàng hóa, dịch vụ phải áp dụng đúng thuế suất theo như Chính phủ đã giảm cho người tiêu dùng.

Cần giảm thuế cho cả người kinh doanh

Để gỡ khó cho hoạt động sản xuất kinh doanh, theo luật sư Trần Xoa, 2 năm qua Quốc hội ra quyết nghị giảm 30% số thuế TNDN phải nộp của năm 2020 và 2021 đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu trong năm không quá 200 tỉ đồng. Ngoài ra, còn miễn thuế 6 tháng cuối năm cho hộ kinh doanh bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Tuy nhiên, trong báo cáo gửi Quốc hội mới nhất lại không có chính sách dành cho 2 đối tượng này. "Nếu dạo quanh các chợ sẽ thấy tình hình kinh doanh còn rất ế ẩm. Trên thực tế doanh nghiệp, hộ kinh doanh vẫn còn chưa hết khó khăn, rất cần chính sách hỗ trợ" - ông Xoa đề nghị.

Theo TS Nguyễn Ngọc Tú, trong năm 2022 cần tiếp tục giảm 30% số thuế TNDN cho tất cả doanh nghiệp. Có thể trừ một số ngành, lĩnh vực có lợi thế, không bị ảnh hưởng nhiều do dịch bệnh như công nghệ thông tin, kinh doanh thiết bị y tế... Mục đích giảm thuế là để doanh nghiệp tái đầu tư, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh để phục hồi và phát triển kinh tế.

Mấu chốt của chính sách là phải làm thế nào giữ hoặc tăng thu nhập cho người tiêu dùng, kích thích mua sắm hàng hóa, sử dụng dịch vụ nhiều hơn. "Do đó, cùng với việc giảm thuế VAT, cũng cần giảm thuế thu nhập cá nhân cho người làm công ăn lương. 2 năm nay chính sách đã bỏ quên đối tượng này và gói kích thích lần này cũng chưa thấy đề xuất giảm thuế thu nhập cá nhân" - ông Tú nói.

TTO - Giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đối với nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10%, loại trừ một số nhóm hàng hóa dịch vụ đang có lợi thế theo đề xuất của Chính phủ.