Lần này, ba sở (Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Giáo dục và Đào tạo) và năm địa phương (quận 3, 5, 8, Bình Thạnh và TP Thủ Đức) được nêu tên, kèm với đó là danh sách từng dự án, từng vướng mắc được chỉ ra cụ thể.

Động thái phê bình và thúc nhanh tiến độ thực hiện các dự án và giải ngân vốn đầu tư của người đứng đầu chính quyền TP cho thấy dù quyết liệt kêu gọi, cặn kẽ rút kinh nghiệm, mạnh mẽ nêu giải pháp (từ kết quả giải ngân hạn chế những năm trước) nhưng đến nay những vướng mắc cản trở giải ngân vốn đầu tư công vẫn chưa được khắc phục.

Cuối tháng 5 vừa qua, ông Mãi phải thừa nhận giải ngân vốn đầu tư công rất đáng lo, năm tháng mới được 14%. Cần nhắc lại, năm 2023 chủ tịch UBND TP.HCM cũng phải phê bình 25 đơn vị giải ngân đầu tư công 0%.

Năm trước đó nữa, chủ tịch UBND TP.HCM tự hạ bậc thi đua vì giải ngân đầu tư công thấp hơn chỉ tiêu được giao từ đầu năm. Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cùng phó giám đốc phụ trách đầu tư công, các trưởng ban, người đứng đầu đơn vị có tỉ lệ giải ngân 0 đồng không được đánh giá "hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ".

Chung quy lại, nhiều giải pháp, kể cả giải pháp như thi đua 60 ngày, hạ thi đua tập thể lãnh đạo các đơn vị giải ngân không đạt cũng đã được TP.HCM áp dụng với mục tiêu đẩy nhanh giải ngân vốn. Dù vậy, có lẽ những "phương thuốc" đưa ra chưa đủ để xử lý dứt điểm việc giải ngân chậm.

Còn nhớ, tại hội nghị tổng kết thực hiện nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2023 và triển khai nhiệm vụ năm 2024 (tháng 1-2024), Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM Lê Thị Huỳnh Mai cho biết sở đã triển khai các đơn vị hoàn tất lập kế hoạch giải ngân với số liệu chi tiết từng dự án theo từng tháng.

Và từ cuối tháng 1-2024, các tổ công tác tháo gỡ khó khăn vướng mắc về đầu tư công tập trung rà soát tiến độ thực hiện các dự án, tạo điều kiện thuận lợi cho giải ngân vốn ngay từ đầu năm.

Nhưng nay đã giữa năm 2024, những tín hiệu về giải ngân vốn đầu tư công chưa mang lại sự yên tâm, thậm chí đáng lo, bởi năm nay tổng số vốn được giao cao hơn mọi năm.

Trước thực trạng đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư với tư cách là cơ quan quản lý, tham mưu về đầu tư cần làm rõ trách nhiệm của chính cơ quan mình cũng như các cơ quan và lãnh đạo đơn vị liên quan đến việc chậm trễ giải ngân.

Điều quan trọng nhất là cần phân định rõ chậm trễ là do thể chế, pháp luật hay hạn chế ở khâu thực thi và ai phải chịu trách nhiệm chính.

HĐND TP.HCM với vai trò giám sát cũng có thể phải tổ chức kỳ họp, phiên giải trình riêng để làm rõ những vướng mắc và có giải pháp tháo gỡ. Từ đó xem xét trách nhiệm cụ thể của cơ quan, đơn vị và cá nhân dẫn đến những ì ạch, chậm trễ trong thực hiện các thủ tục hành chính, kéo theo việc chậm giải ngân.

Ngoài việc xem xét lại tính hiệu quả (mức độ) của các biện pháp chế tài, cần phải rà soát kỹ cơ chế điều hành vốn, việc phân cấp phân quyền đã đủ để xử lý các vướng mắc, khơi thông thủ tục.

Và cũng có thể nếu sự chậm trễ đến từ sự thiếu trách nhiệm, thái độ làm việc của bộ máy thì cần những biện pháp mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, kể cả thay người, để giải quyết dứt điểm vướng mắc về giải ngân vốn đầu tư công.

Chủ tịch TP.HCM phê bình giải ngân quá chậm, 193 dự án với 28.500 tỉ đang tắc

Có 29 kiến nghị được UBND TP.HCM chỉ đạo tháo gỡ 2 lần nhưng các đơn vị vẫn chậm trễ, chưa giải quyết dứt điểm, làm chậm tiến độ giải ngân đầu tư công.