Phóng to

Một trong sáu con vượn tại trang trại ở Bình Dương do bà Hồng quản lý đã được gây mê - Ảnh: Đ.Tuyên

Đây là hai trang trại ở ấp Cây Sắn (xã Lai Uyên). Theo tìm hiểu của PV Tuổi Trẻ, hai trang trại này nuôi thú quý hiếm nhiều năm qua và là của một vài quan chức trong tỉnh.

Nuôi nhốt nhiều thú quý hiếm

Sáng 3-7, hơn chục cảnh sát môi trường thuộc C49 và cảnh sát môi trường tỉnh Bình Dương, các cán bộ kiểm lâm tỉnh, cán bộ Viện Sinh thái học miền Nam và Hiệp hội Bảo tồn động vật hoang dã (WCS) ập vào trang trại của ông Nguyễn Văn Long và bà Nguyễn Thị Diệp Hồng quản lý.

Đoàn phát hiện năm con vượn đều thuộc nhóm IB (loài động vật rừng quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng, nghiêm cấm khai thác, nuôi nhốt, sử dụng vì mục đích thương mại) đang đu mình trong chuồng. Ngoài ra còn có một con vượn Pilê rất lớn đang được nhốt riêng biệt trong một lồng sắt bự ngay lối vào. Thấy người lạ, con vượn Pilê hùng hổ, nhảy ầm ầm rồi phóng tay ra ngoài tấn công người.

Đoàn cán bộ liên ngành đã lập biên bản vi phạm hành chính về việc nuôi nhốt động vật hoang dã, đồng thời thu giữ sáu con vượn, một con công cùng một mẫu vật vượn nhồi bông. Đến hơn 12g, đoàn liên ngành huy động lực lượng đến bắn thuốc mê để thu giữ số thú quý hiếm. Tuy nhiên, do có một con vượn khá hung dữ nên đến hơn một giờ sau số vượn mới được chuyển qua xe cứu hộ để đưa về Trung tâm cứu hộ động vật hoang dã.

Tiến sĩ Hoàng Minh Đức (phó viện trưởng Viện Sinh thái học miền Nam) có mặt tại hiện trường, cho hay: “Vượn Pilê là một loài thú quý hiếm và chỉ được phép nhập khẩu khi có giấy phép của CITES (Cơ quan thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp)”. Khi cán bộ C49 hỏi về nguồn gốc của số thú này, bà Hồng thừa nhận: “Người ta cho hay mua gì đó chứ không có giấy phép. Đây là số thú được một người thân đưa về từ Bình Phước và nuôi nhốt tại đây mấy năm nay rồi”. Bà Hồng nói thêm: “Cũng có đi xin giấy phép nhưng người ta nói động vật hoang dã nên không cấp phép”. Trình bày với đoàn kiểm tra, bà Hồng cho biết đây là trang trại của ông Long “vừa thôi đại biểu HĐND”.

Sau đó, bà Hồng liên tục đi vào nhà gọi điện thoại rồi ra xin đoàn liên ngành được giữ lại con công để nuôi làm cảnh nhưng các cán bộ trong đoàn không chấp thuận. Trong biên bản vi phạm hành chính, đoàn yêu cầu bà Hồng đình chỉ ngay hành vi nuôi nhốt động vật quý hiếm, đồng thời tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm để tiếp tục điều tra làm rõ.

Phóng to

Hai trong số sáu con vượn tại trang trại do bà Hồng quản lý - Ảnh: Đ.TUYÊN

“Không xuất trình được giấy tờ”

10g cùng ngày, đoàn tiếp tục kiểm tra trang trại của ông Trần Văn Lợi ở gần đó. Trên con đường đất đỏ dẫn từ cổng vào trung tâm của trang trại có dãy nhà cho công nhân ở dài gần 1km. Tại khu vực nuôi thú, đoàn kiểm tra vẫn không khỏi ngạc nhiên với đàn động vật quý hiếm tại đây.

Ông Nguyễn Huê - người có mặt tại trang trại - cho biết mình chỉ là người làm thuê cho ông Lợi. Ông Nguyễn Huê khai trong bản lấy lời khai của công an: “Tôi chỉ nghe người ta nói ông Lợi hiện đang làm bí thư Thành ủy TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương. Còn về nhân thân và lai lịch của ông ấy thì tôi không biết”.

Ông Nguyễn Huê và những người làm tại đây xác nhận trước đây trang trại này có nuôi rất nhiều heo rừng, ngựa lùn, cá sấu và hai con vượn. Số cá sấu, ngựa, heo rừng đã được bán hết.

Riêng hai con vượn đen má hung chết cách đây ít lâu. Theo biên bản do đoàn cán bộ liên ngành lập, trang trại của ông Lợi có “nuôi nhốt trái pháp luật một số động vật hoang dã gồm ba con công (một con trống nặng khoảng 3kg, hai con mái nặng khoảng 2kg/con) đều thuộc nhóm IB, 18 con hươu sao, trong đó có 12 con hươu lớn nặng 20-30kg/con và sáu hươu con.

Tại thời điểm kiểm tra, ông Huê không xuất trình được giấy tờ trại nuôi”. Đoàn kiểm tra tạm giữ số động vật trên ngay tại chỗ, yêu cầu ông Huê và những người liên quan giữ nguyên hiện trạng cùng số lượng động vật hoang dã để chờ hướng xử lý.

Chiều cùng ngày, đoàn cán bộ liên ngành kiểm tra quán ăn Hương Đồng (thường gọi Cu Chì) thuộc xã Tương Bình Hiệp. Một số động vật quý hiếm trước đây không còn. Ngay tại thời điểm kiểm tra, đoàn phát hiện và lập biên bản vi phạm pháp luật trong việc nuôi nhốt một số động vật hoang dã và tịch thu số lượng thú gồm một diều hoa 2 Miến Điện (có tên trong sách đỏ Việt Nam), hai cò lạo Ấn Độ nhóm IIB, một diều núi (nằm trong sách đỏ Việt Nam). Đại diện tổ công tác C49 cho biết toàn bộ số động vật hoang dã nuôi nhốt vi phạm sẽ bị thu giữ và giao Chi cục Kiểm lâm tỉnh Bình Dương xử lý theo đúng pháp luật.

Trang trại của “quan”

Một năm trước, khi PV Tuổi Trẻ vào trang trại cao su do ông Nguyễn Văn Long và bà Nguyễn Thị Diệp Hồng quản lý thì cả một đàn chó dữ sẵn sàng nhảy bổ vào khách lạ. Trang trại này có căn nhà xây kiểu biệt thự vườn màu đỏ hồng nổi bật giữa màu xanh bạt ngàn rừng cao su rộng đến mấy chục hecta.

Thời điểm này, cán bộ địa phương cho biết ông Long và bà Hồng là những người thân của một cán bộ làm trong HĐND tỉnh Bình Dương. Theo tìm hiểu, ông Long từng là đại biểu HĐND huyện Bến Cát nhiệm kỳ trước.

Khi mới đến gần cổng biệt thự, mọi người đã nghe rõ tiếng vượn hú inh ỏi. Trong trang trại, năm con vượn bị nhốt trong những lồng sắt to đang gào hú, sải cánh tay dài quăng mình từ góc chuồng này sang góc chuồng khác. Đi sâu vào sau ngôi biệt thự là một lồng sắt to nuôi các loài chim, gà và đặc biệt là những chú công đang vươn cổ xòe đuôi. Phía trong trang trại là đàn hươu hơn 30 con đang nhởn nhơ ăn cỏ bên dòng suối.

Nằm đấu lưng với trang trại của ông Nguyễn Văn Long quản lý là một khu trang trại khác rộng trên 30ha do ông Nguyễn Huê (tự Bảy) trông coi. Ông Bảy nói đây là trang trại của ông Trần Văn Lợi, đang làm lãnh đạo tại TP Thủ Dầu Một.

Khu nuôi thú rừng của gia đình ông Lợi rộng hơn 1.000m², ở đó có nuôi hươu, heo rừng, ngựa vàng, đà điểu... Phía góc phải của khu nuôi thú là một chuồng sắt nhốt đôi chim công trống mái khá lớn. Xa xa phía tít bên trong là khu chuồng được xây lửng và quây lưới sắt kiên cố, lúc đó không rõ nuôi con gì.