Cửa hàng flagship của thương hiệu thời trang V-Sixtyfour nằm ngay trung tâm Q.1 trả mặt bằng, gần bên cũng có nhiều cửa hàng rơi vào cảnh tương tự - Ảnh: B.MAI

Cả DN đi thuê và người cho thuê đang thay đổi quyết liệt. Bên giảm diện tích thuê, bên cho thuê tính kỹ hợp đồng để ngừa tranh chấp.

Nhiều tên tuổi lớn giảm chi phí mặt bằng

Những ngày này, khi tới ngã sáu Phù Đổng, ngay lối vào "con đường mua sắm" Nguyễn Trãi (Q.1), đập vào mắt nhiều người đi đường là khung cảnh tan hoang tại cửa hàng V-Sixtyfour - thương hiệu từng tài trợ cho chương trình Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam.

Những bộ quần áo denim, jean... bên trong cửa hàng này đã bị dọn đi, chuyển sang "nhà mới" cách đó vài trăm mét nhưng có diện tích nhỏ hơn. Trước kia, đây chính là cửa hàng flagship - mang sứ mệnh phát triển thương hiệu, là niềm tự hào của DN, nên có diện tích rộng và tràn ngập dấu ấn.

Trong đợt dịch COVID-19 bùng phát lần đầu, nhận thấy nhiều trung tâm tiếng Anh gặp khó khăn, phá sản, ông Samuel Son (CEO SS English Academy) đã nhanh tay thâu tóm. Tuy nhiên, dịch kéo dài, phải đóng cửa nhiều tháng, vị CEO này quyết định "cắt lỗ", trả mặt bằng vì "không gồng nổi nữa".

Nhiều quán thuộc chuỗi lớn như The Coffee House, Starbucks, Trung Nguyên, Highlands Coffee... cũng dọn đồ rời đi. Ông Hoàng Việt (CEO Laha Cafe) cho biết từ khi dịch đến nay đã nhiều lần đóng - mở, mỗi lần tái khởi động tốn "một đống tiền". 

Dù không muốn nhưng ông đành phải trả lại nhiều mặt bằng, đồng nghĩa với mất trắng hàng trăm triệu tiền cọc, chưa tính chi phí trang trí, sửa sang trước đó. Nhưng nhờ bước đi này, nhiều quán khác thuộc chuỗi vẫn đủ tài chính để đón khách trở lại khi TP.HCM cho phép.

Không chỉ lĩnh vực F&B (dịch vụ nhà hàng và quầy uống) bị ảnh hưởng, nhiều mặt bằng bị trả nên những dòng chữ "Cho thuê mặt bằng", "Cho thuê mặt bằng chính chủ - liên hệ số điện thoại..." được treo kín trước nhiều cửa hàng nằm trên các tuyến đường vốn được xem là "đất vàng" ở TP.HCM như Hai Bà Trưng, Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Trãi, Cách Mạng Tháng Tám...

Giá mặt bằng cần giảm xuống

Ông Lê Hữu Nghĩa - phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM - cho hay giá mặt bằng ở VN đã cao tương đương các nước như Singapore, Thái Lan..., trong khi thu nhập và mức sống của người Việt thấp hơn.

Ông Nghĩa nhận định trong bối cảnh dịch, nhiều đơn vị kinh doanh vất vả chưa chắc đủ trả tiền mặt bằng. "Giá thuê được tính vào giá sản phẩm, tô phở 30.000 đồng nhưng giá thuê cao sẽ đẩy giá lên 50.000 đồng, giá quần áo cũng cao... khiến người dân giảm tiêu dùng" - ông Nghĩa nói.

Cũng là chủ DN đi thuê mặt bằng để mở các hệ thống bán lẻ, ông Nghĩa cho hay trước đây mỗi mặt bằng nhà phố có chiều ngang chừng 8-10m có giá thuê khoảng 250 triệu đồng song gần đây chỉ còn 140 - 160 triệu đồng. Vì vậy, với những mặt bằng giá cao, hệ thống này sẽ tìm những mặt bằng gần đó nhưng có mức giá tốt hơn để tối ưu chi phí. Ông Nghĩa cho rằng nếu nhiều DN cùng làm vậy, giá chung thị trường sẽ giảm.

Nhiều DN khác cũng đề nghị nhân rộng các chương trình hợp tác để cùng khai thác mặt bằng, thúc đẩy giảm giá mặt bằng.

Bà Võ Thị Khánh Trang - giám đốc bộ phận nghiên cứu của Savills TP.HCM - cho rằng các chủ mặt bằng cũng cần tiếp tục hỗ trợ DN để đồng hành dài lâu. Nếu chi phí mặt bằng quá lớn, DN cũng nên mạnh dạn tìm các mặt bằng khác có mức chi phí phù hợp với doanh thu giảm.

Vừa nới lỏng, giá mặt bằng tăng lại

TTO - Không ít người buôn bán "méo mặt" khi kinh doanh vẫn ế ẩm nhưng chủ nhà đã đòi tăng lại tiền cho thuê sau khi giảm, thậm chí còn muốn tăng thêm tiền cho thuê.