Gen Z hẹn hò: Tạm biệt Tinder, xe tơ với bạn

Công thức hẹn hò phổ biến ở Mỹ trước đây là quen người lạ ở quán bar, qua mai mối, mục tìm người yêu trên báo hay các ứng dụng như Tinder, nhưng với Gen Z, bạn bè mới là "chân ái", theo kết quả khảo sát hồi tháng 2 của Tổ chức Survey Center on American Life.

Khảo sát cho thấy 43% những người trong độ tuổi 18-29 cho biết họ đang có quan hệ tình cảm với người vốn là bạn bè. Con số này cao gấp đôi mức 21% ở nhóm trên 65 tuổi. Tương tự, 52% các cặp vợ chồng lớn tuổi cho biết nửa kia của họ là một người hoàn toàn xa lạ trước khi đến với nhau, nhưng chỉ 35% những đôi trẻ tuổi nói như vậy.

Không chỉ giới trẻ Mỹ, 68% số người tham gia một cuộc khảo sát (với sinh viên đại học của các nhà nghiên cứu tại Đại học Victoria, Canada) năm 2021 cho biết họ làm bạn với nửa kia trước khi thành người yêu.

Từ bạn thành người yêu

Khảo sát của Survey Center on American Life chỉ ra ba lý do chính khiến Gen Z bị thu hút bởi bạn bè hơn là người lạ khi hẹn hò. Đó là yêu bạn bè sẽ giúp họ rút ngắn giai đoạn làm quen, giảm bớt lo ngại về lòng tin - vốn là vấn đề nhiều người trẻ ngày nay gặp phải, và an toàn hơn.

App hẹn hò vốn là công cụ chính để tìm bạn tình đối với phần lớn giới trẻ trong thập niên qua. Nhưng bất kể lợi ích của chúng là gì, nhiều người cho biết họ mất đi hứng thú hẹn hò sau khi "quẹt" quá nhiều. 

Trong cuộc khảo sát năm 2023 của trung tâm nghiên cứu Mỹ Pew Research Center, 46% người Mỹ cho biết trải nghiệm chung của họ với việc hẹn hò trực tuyến là tiêu cực, tăng 4% so với khảo sát cùng chủ đề vào năm 2019.

Trong khảo sát của Survey Center on American Life, những người trẻ tuổi thấy hẹn hò trực tuyến quá mang tính giao dịch. Việc có vô số lựa chọn khiến người dùng thấy mệt mỏi khi phải đưa ra quyết định và nghi ngờ nhiều hơn về người cuối cùng được chọn. 

"Mọi người nghĩ rằng họ có hàng triệu lựa chọn. Nó giống như khi bạn muốn xem một bộ phim, rồi bật Netflix nhưng tốn cả tiếng đồng hồ vẫn chưa thể quyết định chọn phim nào, và cuối cùng thôi không xem gì cả cho lành" - một phụ nữ 26 tuổi nói khi trả lời khảo sát.

Bên cạnh đó, kết đôi với một người bạn sẽ giúp xóa bỏ cảm giác không chắc chắn và không thoải mái thường rất phổ biến ở giai đoạn đầu của việc hẹn hò, theo The Atlantic. Tạp chí này nhận định rằng tình yêu nảy sinh từ tình bạn thường bắt đầu với sự quan tâm và ấm áp, thay vì cảm giác ngại ngùng và phải dò đoán ý nhau khi quen người lạ.

Đối với những phụ nữ trẻ, hẹn hò một người có mối liên hệ với những người quen hoặc những nơi liên quan đến cuộc sống của cô ấy dĩ nhiên sẽ an toàn hơn yêu người lạ mà lai lịch chỉ là đôi dòng tự xưng trên ứng dụng. 

Trong bài viết cho trang Insider, Daniel Cox - giám đốc Survey Center on American Life - cho rằng người quen sẽ không dám hành động thiếu trách nhiệm, vì họ sợ dư luận xã hội và chỉ trích từ những người mà cả hai cùng quen biết.

Trong khi đó, một cuộc thăm dò mới của Pew Research Center cho thấy cứ 10 phụ nữ dưới 50 tuổi thì có khoảng bốn người cho biết đã bị gọi bằng những cái tên xúc phạm khi sử dụng các trang web hẹn hò. Nghiêm trọng hơn, cứ 10 người thì có hơn một người bị đe dọa bằng bạo lực thân thể, 56% cho biết đã bị gửi ảnh khiêu dâm dù họ không hề yêu cầu.

Hẹn hò đồng nghiệp

Trước đây, phát sinh tình cảm với đồng nghiệp từng là chủ đề cấm kỵ ở nhiều công ty. Nhiều người lo rằng hẹn hò chốn công sở có thể khiến họ mất việc. Tuy nhiên, người lao động trẻ tuổi đang dần bình thường hóa tình yêu công sở.

Theo dữ liệu do Washington Post dẫn từ Hiệp hội Quản lý nguồn nhân lực Mỹ (SHRM), 33% nhân viên thuộc Gen Z và cuối thế hệ Millennials (1990-1995) cởi mở với chuyện yêu đồng nghiệp. Con số này chỉ là 15% với nhân viên đầu thế hệ Millennials (1981-1989). Ngoài ra, 27% thế hệ X (1965-1980) và 23% thế hệ Baby Boomer (1955-1964) tán thành việc này.

Phyllis Hartman, chủ tịch Công ty PGHR Consulting và là chuyên gia trong ngành nhân sự, cho biết sự thay đổi này diễn ra trong vài năm qua khi nhân viên lớn tuổi nghỉ hưu và bị thay thế bởi lao động trẻ - những người có xu hướng thẳng thắn bày tỏ những gì họ suy nghĩ hơn.

Từng có thời điểm, chuyện hẹn hò chốn công sở bị các chủ lao động cấm đoán, hoặc chịu chi phối bởi nhiều chính sách của công ty. Hiện nay, các công ty không còn quá khắt khe trong vấn đề này. 71% người lao động Mỹ tham gia cuộc khảo sát của SHRM cho biết công ty không yêu cầu họ tiết lộ chuyện tình tại nơi làm việc nếu có. Một vài người chỉ chia sẻ một cách tự nguyện với đồng nghiệp của họ.

"Những công ty đang trở nên cởi mở hơn với các mối quan hệ tình cảm. Họ nhận thức rõ hơn về những mối quan hệ này. Họ không muốn mất đi nhân viên giỏi, do đó các chính sách từng được áp dụng cách đây 30 năm đang được hạn chế" - Di Ann Sanchez, người sáng lập công ty cung cấp giải pháp quản lý nhân sự DAS HR Consulting, nói với Washington Post.

Những năm đầu đại dịch cũng chứng kiến số lượng tình yêu công sở gia tăng đáng kể, ngay cả khi văn phòng bị đóng cửa. 

Những mối quan hệ này dễ dàng phát triển hơn khi xa rời ánh mắt của đồng nghiệp, mọi người có thời gian riêng tư nhiều hơn, rào cản giữa công việc và đời sống cá nhân dường như cũng trở nên mỏng manh hơn. 

Mọi người tìm cách kết nối và gần gũi nhau thông qua các ứng dụng phục vụ công việc như Zoom và Slack.

Dùng Instagram để "thả thính"

Ứng dụng công nghệ dĩ nhiên vẫn không thể thiếu trong chuyện hẹn hò của Gen Z. Tuy nhiên, họ không còn mặn mà với những app hẹn hò như trước. Một nghiên cứu gần đây của công ty nghiên cứu về giới trẻ YPulse cho thấy 40% người tham gia khảo sát gặp bạn đời của mình qua mạng xã hội, so với chỉ 29% gặp bạn đời qua các ứng dụng hẹn hò.

Theo Đài NBCNews, ngày càng nhiều Gen Z chuyển sang hẹn hò trên các ứng dụng như Instagram - công cụ họ cho là tự nhiên và thực chất hơn.

Theo Joy Ofodu - người dẫn chương trình podcast "Hẹn hò chưa ổn định" và cũng là một người thuộc Gen Z, Instagram như một "khu dân cư" mới cho người trẻ, nơi họ gặp nhau thông qua những người theo dõi (follow) lẫn nhau hoặc những cộng đồng họ cùng tham gia và bắt đầu trò chuyện từ đó.

Ofodu đã kết nối với bạn trai hiện tại của mình qua tin nhắn trực tiếp trên Instagram hơn một năm trước. Cô chia sẻ với NBCNews: "Đối với tôi, Instagram vượt trội hơn trong việc hẹn hò vì mọi thứ mà tôi có thể nhìn thấy trên đó. Tôi thấy bạn bè của đối tượng mà tôi để ý. Tôi thấy những gì bạn bè của họ ăn. Tôi thấy những gì mẹ của họ nhắn tuần trước. Nghe thì đáng sợ nhưng nó hiệu quả. Và tôi cũng có được một bức tranh đầy đủ hơn về người đó là ai. Nó như thở ra chút sinh khí. Bạn thậm chí có thể thấy cách họ tương tác với bạn bè, chẳng hạn thông qua nhận xét và trả lời ở những bài đăng".

Ngoài nhắn tin như cách của Ofodu, các bài đăng, chia sẻ tự động biến mất sau 24 giờ (story), hay các đoạn video ngắn Reels cũng là những tính năng phổ biến được Gen Z dùng để "thả thính" trên Instagram.

Một số còn có những "độc chiêu" thú vị, chẳng hạn như Dave Ramirez - một nhân viên pha chế 24 tuổi ở Atlanta, bang Georgia (Mỹ) - sử dụng tính năng Notes (giống như dòng trạng thái của Yahoo ngày xưa và Messenger hiện nay) mới "ra lò" là một chiêu khá hiệu quả giúp người theo dõi mình dễ bắt chuyện hơn.

Nếu muốn tìm hiểu cụ thể về ai đó, Ramirez cho người đó vào danh sách bạn thân và chia sẻ những nội dung riêng tư để người đó cảm thấy họ đặc biệt hơn một chút so với những người khác, từ đó họ sẽ bị thu hút và nhắn tin cho anh.

Patricia Blanton, nhân viên lưu trữ 26 tuổi ở Los Angeles (Mỹ), thì thường bấm "like" các story trên Instagram."Đó là một cách để ai đó biết rằng bạn quan tâm họ" - cô giải thích với tạp chí Time. Rất nhiều người cũng làm tương tự Blanton. Một đại diện Instagram cho biết: "Hơn 2 tỉ lượt "like" được gửi trên Instagram mỗi ngày".