Ông Trầm Bê tại tòa chiều 30-5 - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Theo HĐXX, lời khai của các bị cáo phù hợp với nhau, phù hợp với các tài liệu, chứng cứ khác.

Không cần xác định lại thiệt hại

Cụ thể, Dương Thanh Cường lập và điều hành 2 công ty Bình Phát và Thanh Phát. Tháng 10-2007, Cường đứng danh nghĩa Công ty Thanh Phát mua 10,5ha đất nông nghiệp (thuộc 23 sổ đỏ) tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TP.HCM. Sau đó, Cường thế chấp 23 sổ đỏ này cho Agribank chi nhánh 6 để vay 628 tỉ đồng mua một phần đất thuộc 23 sổ đỏ này (171 tỉ đồng) và để đầu tư vào những dự án khác.

Cường biết rõ khu đất nằm trong quy hoạch nên không thể sang tên cho Công ty Thanh Phát, nhưng vẫn nại ra lý do trình UBND TP.HCM phê duyệt dự án để mượn Agribank (chi nhánh 6) 23 sổ đỏ. Từ tháng 4-2008 đến tháng 6-2009, Cường đã dùng 23 sổ đỏ thế chấp cho Ngân hàng Phương Nam để vay 185 tỉ đồng và sử dụng hết vào mục đích cá nhân.

Theo HĐXX, 23 sổ đỏ nêu trên không đủ điều kiện thế chấp nên Ngân hàng Phương Nam không thể xử lý tài sản đảm bảo. Nhiều luật sư trong vụ án cho rằng thiệt hại không phải là 505 tỉ đồng. Song, HĐXX cho rằng Dương Thanh Cường đã chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Phương Nam bằng cách sử dụng thủ đoạn gian dối, sử dụng vốn vay sai mục đích dẫn đến mất khả năng trả nợ. 

Sau khi quy đổi khoản vay vàng ra VNĐ thì tổng nợ gốc và lãi từ khoản vay của Cường là 505 tỉ. Thiệt hại này bắt nguồn từ hành vi gian dối của Cường, thông qua các hợp đồng tín dụng của Ngân hàng Phương Nam. Do đó, Cường và các bị cáo phải chịu trách nhiệm về khoản thiệt hại này. HĐXX xét thấy không cần thiết phải trả hồ sơ để xác định lại thiệt hại.

Cho vay khi chưa đủ điều kiện

Đối với ông Trầm Bê - phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng Phương Nam và 8 bị cáo là cán bộ, nhân viên Ngân hàng Phương Nam đã biết rõ Công ty Bình Phát không đủ điều kiện được cấp tín dụng nhưng vẫn đề xuất cho vay, phê duyệt cho vay dẫn đến việc Ngân hàng Phương Nam bị thiệt hại 505 tỉ đồng.

Nhiều luật sư cho rằng quá trình xét duyệt hồ sơ vay, cấp tín dụng các bị cáo đã thực hiện đúng quy trình, nhưng HĐXX cho rằng các bị cáo là cán bộ Ngân hàng Phương Nam đã cho Cường vay khi pháp lý dự án chưa được cấp, phương án vay chưa khả thi, hồ sơ vay vốn chưa đầy đủ, chưa thực hiện đúng quyền kiểm tra giám sát vốn vay, dẫn đến Ngân hàng Phương Nam thiệt hại 505 tỉ.

Từ đó, HĐXX cho rằng có đủ cơ sở kết luận Dương Thanh Cường phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ông Trầm Bê và 8 bị cáo phạm tội vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Với thiệt hại nêu trên, cần có hình phạt nghiêm khắc đối với các bị cáo. Tuy nhiên, hành vi phạm tội của các bị cáo có sự phân hóa.

Cụ thể, Dương Thanh Cường biết rõ khu đất 10,5ha thuộc 23 sổ đỏ nằm trong khu quy hoạch, không làm dự án được nhưng với mục đích chiếm đoạt tiền nên Cường đã có hành vi gian dối nhằm chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Phương Nam. Hơn nữa, Cường chưa khắc phục được thiệt hại.

Ngoài ra, ngày 10-7-2018, Cường bị TAND TP.HCM tuyên phạt chung thân về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Cường còn bị nhiều tòa án các cấp xét xử. Tuy đây không phải là tái phạm nhưng nhân thân xấu. Vì vậy cần phải áp dụng hình phạt nghiêm khắc mới có tác dụng răn đe, giáo dục.

Ông Trầm Bê cho Dương Thanh Cường vay khi không đủ điều kiện, dẫn đến Cường chiếm đoạt tiền của Ngân hàng Phương Nam. Ngày 6-8-2018, ông Bê bị TAND TP.HCM xử 4 năm tù về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Các bị cáo là nhân viên ngân hàng có vai trò hạn chế, hậu quả của vụ án đã được khắc phục (khi Sacombank xử lý tài sản, sau khi trừ đi nghĩa vụ trả 171 tỉ cho Agribank, phần còn lại sẽ được khắc phục cho vụ án này).

Dương Thanh Cường phải bồi thường toàn bộ thiệt hại

Về phần dân sự, HĐXX cho rằng Dương Thanh Cường phải bồi thường toàn bộ số tiền chiếm đoạt cho Sacombank, đến nay được tính là 505 tỉ. Bởi hành vi của Cường là nguyên nhân chính gây ra thiệt hại của Ngân hàng Phương Nam, các nhân viên ngân hàng không phải nguyên nhân chính gây ra thiệt hại.

Hơn nữa, Dương Thanh Cường cũng xin được chịu trách nhiệm bồi thường cho Ngân hàng Phương Nam mà không cần các bị cáo là cán bộ ngân hàng liên đới bồi thường.

Do đó, HĐXX cho rằng việc VKS đề nghị các bị cáo là cán bộ ngân hàng phải liên đới bồi thường với Cường là chưa phù hợp với quy định pháp luật.

HĐXX tuyên tiếp tục kê biên 23 sổ đỏ để đảm bảo nghĩa vụ thi hành 171 tỉ đồng của Dương Thanh Cường cho Agribank chi nhánh 6. Sau khi trừ đi 171 tỉ đồng, phần còn lại sẽ được dùng để khắc phục hậu quả cho Sacombank trong vụ án này.

Đề nghị phạt ông Trầm Bê 6-7 năm tù, tiếp tục kê biên 23 sổ đỏ

TTO - Sáng 28-7, Viện KSND TP.HCM đã phát biểu quan điểm giải quyết vụ án và luận tội đối với 10 bị cáo trong vụ thất thoát 505 tỉ đồng tại Ngân hàng Phương Nam.