Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin gặp nhau bên lề thượng đỉnh G20 tháng 7-2017 - Ảnh: Reuters

Cả Nga và Mỹ dường như đang lún sâu vào ván cờ mà tình thế, bối cảnh của mỗi bên hoàn toàn trái ngược nhau.

Người Mỹ chia rẽ về vấn đề Nga

Bất chấp sự đồng thuận ở Quốc hội trong việc chống lại ông Trump, Chính phủ Mỹ thật ra đang chia rẽ sâu sắc về việc kiểm soát chính sách với Nga.

Hiện vẫn chưa rõ thực ra chính sách của Mỹ với Nga là gì và ai nắm quyền quản lý chính sách đó. Khi thế giới đang hỗn loạn và vũ khí hạt nhân đang phát triển mạnh, đây quả là điều không ai muốn nghe.

Tổng thống Trump vẫn đang có quan điểm mâu thuẫn về Nga.

Trong nhiều tuần lễ liền, ông phủ nhận các báo cáo tình báo của Mỹ về việc Nga đã “thay mặt” ông để can thiệp và gây trở ngại cho chiến dịch tranh cử tổng thống của bà Hillary Clinton. Dưới sức ép nặng nề, ông Trump rốt cuộc cũng thừa nhận việc can thiệp của Nga.

Song, ông Trump không đổ lỗi bầu cử bị can thiệp cho Nga, mà là cho ông Barack Obama (khi còn là tổng thống) và bà Clinton, vì đã xử lý vụng về “cuộc cách mạng Ukraine”.

Cụ thể, ông Trump đổ thừa ông Obama đã có phản ứng chậm trễ và yếu ớt trước sự can thiệp của Nga (trục xuất 35 nhà ngoại giao Nga và yêu cầu đóng cửa hai cơ sở được cho là tình báo của Nga ở Mỹ) và bà Clinton đã can thiệp vào bầu cử Nga.

Ông Trump cũng đổ lỗi cho các cơ quan tình báo Mỹ vì đã làm lộ thông tin có thể gây bất lợi cho ông và chính sách của ông.

Tình hình càng tồi tệ hơn khi ông Trump và các cố vấn đang bị cả quốc hội, FBI và công tố viên đặc biệt điều tra vì các cáo buộc đã câu kết với tình báo Nga để thu thập thông tin nhằm chống lại chiến dịch tranh cử của bà Clinton.

Trong khi ông Trump đang bị “xoay” như vậy, chính quyền của ông lại đối nghịch với ông về vấn đề Nga.

Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao, Hội đồng An ninh quốc gia và đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley đang có chủ trương cứng rắn chống lại Nga.

Trong khi đó, các cố vấn cấp cao của ông Trump tại Nhà Trắng, gồm Steve Bannon và con rể Jared Kushner, lại là những người hâm mộ Putin và có quan điểm mềm mỏng với Nga.

Chính sách của Mỹ với Nga vẫn đang dao động khi nhiều thế lực khác nhau tiếp tục đối đầu với nhau.

Nga đáp trả

Các trợ lý của Tổng thống Nga Putin cho rằng việc trả đũa lệnh trừng phạt của Mỹ phải tính toán để không nhằm vào Tổng thống Trump mà mục tiêu chính là Quốc hội Mỹ.

Con số 755 nhân viên ngoại giao buộc phải trục xuất cũng mang tính biểu tượng bởi nó sẽ khiến quy mô Đại sứ quán Mỹ tại Nga và Đại sứ quán Nga tại Mỹ bằng nhau.

Thậm chí, việc trục xuất ở đây cũng không phải như nhiều người tưởng. Tổng thống Putin cho phép Mỹ quyết định nhân viên nào sẽ phải về nước.

Đại đa số của lực lượng hơn 1.200 nhân viên làm việc ở các cơ quan ngoại giao của Mỹ tại Nga là người bản xứ, làm các công việc hỗ trợ như lái xe, nhân viên quản trị, văn thư và các vị trí tương tự.

Họ không chỉ tập trung ở Matxcơva mà rải rác tại các thành phố St. Petersburg, Yekaterinburg và Vladivostok.

Lần cuối cùng Nga yêu cầu Mỹ phải giảm số lượng nhân viên ngoại giao là hồi năm 1986.

Ông Steven Pifer, nhà ngoại giao từng là đại sứ Mỹ tại Ukraine, nhớ lại sứ quán Mỹ khi ấy vẫn có thể hoạt động tốt như thường. Ông Pifer tin rằng lần này mọi chuyện sẽ cũng như thế.

Nga đã vượt qua nhiều lệnh trừng phạt trước đây và nhiều khả năng sẽ lặp lại điều này với các đòn trừng phạt mới.

Với Tổng thống Putin, để khôi phục vị thế của nước Nga và củng cố quyền lực của mình, cái giá phải trả như vậy là quá rẻ.

TRƯỜNG SƠN chuyển ngữ