Chủ tịch nước Trần Đại Quang dâng hoa tại tượng đài Hồ Chí Minh ở Singapore - Ảnh: Yên Ba

Hồi ấy, vùng Kim Sơn quê hương của Chủ tịch nước Trần Đại Quang là một vùng quê nghèo. Phương tiện truyền thông duy nhất là những chiếc loa phóng thanh treo trên các cột điện dọc đường đi học.

Khi ấy, Bác Hồ chỉ hiển hiện qua những bài học ở trường phổ thông, với hình ảnh Bác hiền từ trên bức ảnh treo trong nhà cùng 5 điều Bác dạy thiếu niên nhi đồng.

Dấu ấn không phai mờ

Đầu tháng 9-1969, cả nước Việt Nam tiếc thương tiễn biệt Bác Hồ. Sự kiện đó đã để lại một dấu ấn không phai mờ trong tâm trí ông. 

Chủ tịch nước Trần Đại Quang kể: "Tôi nhớ những ngày ấy, ấn tượng bao trùm là tất cả những người dân trong làng xung quanh tôi đều khóc. Thấy mọi người xung quanh khóc Bác, tôi với các bạn cùng trang lứa cũng chỉ biết ôm nhau khóc".

Chưa một lần được gặp Bác, nhưng trong tâm hồn thơ trẻ của vị Chủ tịch nước tương lai nhận thức được rằng một con người quý giá, thân thiết đã ra đi mãi mãi.

Mãi đến sau ngày đất nước thống nhất năm 1975, ông mới có dịp vào lăng viếng Bác. Đó là lần đầu tiên ông "gặp" Bác Hồ. 

Rồi từ đó, trên các cương vị công tác khác nhau, mỗi khi có dịp, đặc biệt là khi đi công tác ở các tỉnh thành Nam Bộ, ở Cà Mau, Trà Vinh, Sóc Trăng, ông đều tới viếng những đền thờ Bác.

Ông kể: "Ở những vùng quê đó có những đền thờ do người dân tự lập ra để thờ Bác. Các đền thờ và tượng đài đặc biệt đó đã tồn tại qua năm tháng, sống mãi cùng thời gian. Khi đi công tác ở những vùng đó, bao giờ tôi cũng vào thắp hương nhớ Bác".

Viếng Bác ở nước ngoài

Sau này, khi đã ở cương vị người đứng đầu Nhà nước, Chủ tịch nước Trần Đại Quang có nhiều dịp công du nước ngoài. Trong những chuyến công du đó, bất cứ đất nước nào có tượng đài Bác, ông đều đến đặt vòng hoa viếng Bác.

Ngày 29-8-2016, trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Singapore, Chủ tịch nước Trần Đại Quang, phu nhân cùng đoàn đại biểu Việt Nam đã tới dâng hương, đặt vòng hoa ở tượng đài Bác Hồ bên bờ sông Singapore.

Bức tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Bảo tàng Văn minh châu Á nằm bên cạnh bia tưởng niệm làm bằng chất liệu đá hoa cương đen, cao 1,8m, rộng 0,75m, dày 0,23m. Trên tấm bia có chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh và tiểu sử tóm tắt của Người.

Hình hoa sen tiêu biểu cho làng sen quê Bác chạm mờ được hiển thị trên cả hai mặt của tấm bia. Tên của Chủ tịch Hồ Chí Minh được ghi dấu đầy đủ theo tiếng Việt. 

Sau khi đặt vòng hoa, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã chăm chú xem kỹ bài thơ Nghe tiếng giã gạo của Bác được tạc ở mặt sau tấm bia.

Ngày 25-11-2016, tới Madagascar dự Hội nghị cấp cao Pháp ngữ lần thứ 16, từ Phủ tổng thống Madagascar, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đi thẳng ra khu tượng đài Bác Hồ ở trung tâm thủ đô Antananarivo. 

Bức tượng đồng được nhà điêu khắc Lê Đình Bảo thiết kế năm 2001, đặt trên bệ đá hoa cương cao 3,4m.

Phía dưới bức tượng là tấm biển đồng khắc câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Không có gì quý hơn độc lập, tự do!". 

Bên tượng đài Bác Hồ, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã thân mật nói chuyện với bà con kiều bào ở Madagascar, mong bà con cố gắng học tiếng Việt để có dịp về thăm lại quê hương.

Trước đó một tuần lễ, trưa 16-11-2016, trong chuyến thăm Cuba, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã tới đặt vòng hoa tại tượng đài Hồ Chí Minh ở thủ đô Havana. 

Sáng 29-6-2017, trong chuyến thăm Nga, Chủ tịch nước Trần Đại Quang cùng đoàn đại biểu Việt Nam tới viếng tượng đài Hồ Chí Minh trên quảng trường Hồ Chí Minh...

Đại biểu Quốc hội Trần Đại Quang với cử tri

Sinh thời, Chủ tịch nước Trần Đại Quang là đại biểu Quốc hội đoàn TP.HCM. Nhiều cử tri TP.HCM vẫn còn giữ nhiều kỷ niệm đáng nhớ trong những lần Chủ tịch nước tiếp xúc cử tri.

Bà Nguyễn Thị Nguyệt (82 tuổi, cử tri Q.1, TP.HCM):

Đưa kiến nghị của cử tri đến Quốc hội

Là một cử tri đã bỏ lá phiếu bầu Chủ tịch nước Trần Đại Quang làm đại biểu Quốc hội, nhiều lần gặp gỡ Chủ tịch nước tại các cuộc tiếp xúc cử tri và nêu kiến nghị, tôi thấy vui và tin tưởng khi những ý kiến của mình sau đó đã được truyền đạt đầy đủ đến diễn đàn Quốc hội.

Có lần, tôi đã gặp và đưa cho Chủ tịch nước tờ báo Tuổi Trẻ viết về một vụ án tham nhũng, đối tượng bị xử 18 năm tù mà chỉ ngồi tù có 5 năm rồi được tha. Trước khi đi tù, người đó còn ly hôn để chia tài sản.

Tôi kiến nghị Quốc hội phải giám sát việc thi hành án và sau đó trong kỳ họp đã thấy ý này được nêu ở Quốc hội.

Cử tri Hoàng Thị Lợi (Q.1, TP.HCM):

Không còn cơ hội nữa rồi...

Trong lần tiếp xúc giữa năm 2016, sau vụ việc hệ thống máy tính sân bay Tân Sơn Nhất bị hacker tấn công, tôi phát biểu ý kiến cho rằng cần có biện pháp bảo vệ an ninh trong những trường hợp như vậy.

Chủ tịch nước rất tâm đắc ý kiến này, kể rằng ông có viết cuốn sách Không gian mạng: Tương lai và hành động và hứa sẽ tặng tôi một cuốn. Đến lần tiếp xúc sau đó, tôi nghe cậu bảo vệ nhắn: "Chủ tịch tìm chị đấy".

Ông hỏi chuyện tôi, hỏi thăm tôi đã đọc sách chưa, có góp ý gì không. Thú thực lúc đó tôi mới chỉ đọc mục lục và những chương mục mình quan tâm. Hơn nữa, sách được viết mang tính chuyên môn sâu nên cũng không phải là dễ đọc.

Sau này, tôi cố gắng đọc cuốn sách kỹ hơn, ghi chép để có dịp sẽ góp ý với ông. Nhưng bây giờ không còn cơ hội nữa...

MAI HOA ghi

TTO - Bộ Văn hóa - thể thao và du lịch đề nghị các cơ quan, công sở trong cả nước và các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài treo cờ rủ trong hai ngày quốc tang (26 và 27-9).