Chủ tịch COP24 Michal Kurtyka phát biểu trong phiên họp cuối cùng của hội nghị tại Katowice - Ảnh: REUTERS

Sau 2 tuần đàm phán, như Reuters đưa tin, các quốc gia đã đạt được sự đồng thuận về khuôn khổ chi tiết hơn cho Thỏa thuận Paris năm 2015 nhằm giữ nhiệt độ trung bình trên thế giới tăng dưới mức 2 độ C so với trong thời tiền công nghiệp.

"Bộ qui tắc sẽ mang lại tác động chung tích cực cho thế giới" - chủ tịch Ba Lan Michal Kurtyka của Hội nghị Liên Hiệp Quốc (LHQ) về Biến đổi Khí hậu lần thứ 24 (COP24) phát biểu trong phiên họp cuối cùng của hội nghị ở Katowice.

"Bộ qui tắc sẽ là một bước quan trọng để chúng ta hiện thực hóa tham vọng trong Thỏa thuận Paris" - ông Kurtyka nói thêm.

Theo đó kế hoạch hành động, hay Qui tắc Katowice, cung cấp hướng dẫn về những gì mà một quốc gia có thể và nên làm để giữ nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng dưới mức 2 độ C so với mức tăng trong thời tiền công nghiệp.

"Không dễ gì đạt được sự đồng thuận về một thỏa thuận chi tiết và cụ thể như vậy. Thông qua thỏa thuận này, chúng ta đã cùng nhau tiến một bước nhỏ về phía trước. Các bạn có thể cảm thấy tự hào" - chủ tịch Kurtyka nói với các đại biểu.

Sau phát biểu trên, ông Kurtyka và các lãnh đạo các quốc gia khác đã cùng lên sân khấu, ôm nhau và cười nói như những dấu hiệu thể hiện sự nhẹ nhõm sau cuộc đàm phán kéo dài và lố thời gian qui định trên.

Trước khi các cuộc đàm phán tại COP24 bắt đầu, nhiều người đã dự đoán rằng các nước sẽ không thể đạt được một thỏa thuận chi tiết và cụ thể bởi sự thống nhất làm nền tảng cho cuộc đàm phán ở Paris năm 2015 đã bị rạn nứt.

Tuy nhiên bộ trưởng các nước đã xoay sở để đưa ra bộ qui tắc dài 156 trang được chia thành các chủ đề nhỏ như cách các quốc gia sẽ báo cáo và giám sát các cam kết của họ để hạn chế khí thải nhà kính,...

Nếu Thỏa thuận Paris cung cấp một thỏa thuận khung giúp các quốc gia đạt được mục tiêu giữ nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng dưới mức 2 độ C thì bộ qui tắc này đưa ra lộ trình chi tiết về cách thực hiện mục tiêu này.

Bộ qui tắc đưa ra những hướng dẫn rõ ràng hơn để hành động chống biến đổi khí hậu trong tương lai ở 3 lãnh vực chính: tài chính, sự minh bạch và quá trình tăng tham vọng toàn cầu về việc giữ mức giới hạn dưới 2 độ C.

Về tài chính, bộ qui tắc báo hiệu sẽ có cam kết từ các nước giàu đồng ý góp quĩ để giúp các nước nghèo giảm khí thải nhà kính và thích ứng với các tác động của biến đổi khí hậu.

Hiện nay, các quốc gia thành viên LHQ có cơ chế minh bạch khác nhau để đo lường, báo cáo và xác minh cam kết trên. Tuy nhiên với bộ qui tắc mới này, từ năm 2024 tất cả các bên tham gia vào cùng một tiêu chuẩn báo cáo, đo lường và xác minh.

Một khuôn khổ minh bạch như vậy cũng sẽ tạo cơ sở cho các quốc gia tham gia cam kết sau mỗi năm năm. Đây chính là để tăng tham vọng toàn cầu về mục tiêu giới hạn phát thải nhà kính như trong Thỏa thuận Paris.