Nghệ sĩ Trọng Hữu và Cẩm Tiên biểu diễn trong một chương trình Vầng trăng cổ nhạc - Ảnh: GIA TIẾN

Không chỉ phục vụ cho nhu cầu giải trí, Vầng trăng cổ nhạc còn có nhiều hoạt động từ thiện ý nghĩa.

Hành trình của "Trăng"

Biên tập viên Hiền Phương (hiện là phó ban văn nghệ Đài truyền hình TP.HCM) nhớ khoảng năm 2000, đài đang có chương trình truyền hình trực tiếp Nhịp cầu âm nhạc.

Cố đạo diễn Phạm Khắc (lúc đó là giám đốc đài) đặt vấn đề với cố soạn giả Huỳnh Minh Nhị xem lĩnh vực sân khấu, cải lương có thể làm chương trình gì để phát sóng trực tiếp phục vụ bà con. Sau đó, ông Huỳnh Minh Nhị đề xuất thực hiện chương trình Vầng trăng cổ nhạc. Một chương trình có sự kết hợp của các bài ca cổ, tân cổ, trích đoạn, ca cảnh cải lương...

"Hôm lên sóng số đầu tiên, cả êkip hồi hộp theo dõi. Khi chương trình mới trực tiếp được 1/3, điện thoại anh Phạm Khắc, anh Nhị và tôi reo liên tục, nhiều nghệ sĩ, đồng nghiệp, khán giả, người thân khắp nơi gọi về chúc mừng và bày tỏ sự bất ngờ" - ông Hiền Phương xúc động kể.

Nghệ sĩ Thanh Hằng là người mở màn chương trình đầu tiên với bài ca cổ Hoa mua trắng. Như vẫn còn cảm xúc của ngày đầu, chị nhớ lại: "Khi được soạn giả Huỳnh Minh Nhị và biên tập viên Hiền Phương mời, tôi vui dữ lắm. Trước khi bước ra sân khấu, tôi đổ mồ hôi hột, nắm tay Hiền Phương nói: Chị run quá em ơi! Mười mấy năm trôi qua, tham gia bao nhiêu Vầng trăng cổ nhạc, tôi vẫn nhớ như in cảm xúc ấy".

Sau chương trình thử nghiệm đầu tiên mới chỉ gom các trích đoạn cũ để thực hiện, đến nay Vầng trăng cổ nhạc đã có sự đầu tư lớn về dàn dựng, cảnh trí, âm thanh, ánh sáng, đặt hàng các sáng tác mới, đổi mới hình thức thể hiện, có thêm giao lưu...

Nghệ sĩ Tấn Giao (phải) hát trong chương trình Vầng trăng cổ nhạc số Tết 2018 - Ảnh: Gia Tiến

Sống nhờ khán giả

Những người thực hiện thừa nhận để duy trì được Vầng trăng cổ nhạc là một hành trình không mệt mỏi và có lúc vấp phải những ý kiến trái chiều. Ông Hiền Phương kể thời gian đầu, một nghệ sĩ khá có tiếng từng thẳng thừng nói không tham gia, cho rằng biên tập "phá hoại" cải lương vì bài ca cổ 6 câu mà chỉ hát có 3 câu.

"Ba Viễn Châu coi tôi như con nuôi, lúc đầu ba dè chừng: "Đừng có phá cách bài của ba nghen!". Tuy nhiên, sau vài số ba gọi tôi lại nói: "Chương trình tháng này được quá!". Khi làm chương trình, chúng tôi xác định làm với không khí lễ hội để thu hút đa dạng đối tượng khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ. Chúng tôi không ngại khen chê, chỉ mong có một chương trình định kỳ về nghệ thuật truyền thống được tiếp nối để giữ hồn dân tộc" - ông Hiền Phương nói.

Ông Minh Hải - trưởng ban văn nghệ của đài - cũng cho biết: "Tôi nghĩ nghệ thuật cải lương có thể du nhập thêm nhiều loại hình nghệ thuật khác, nên cứ mạnh dạn thể nghiệm. Các ý kiến đóng góp, chúng tôi lắng nghe và cân nhắc, hoàn thiện cho mỗi số tiếp theo".

Số lượng khán giả ngày càng tăng. Ở những chương trình ngoài trời, lượng khán giả theo dõi trực tiếp 5.000-6.000. Mới đây khi chương trình thực hiện tại Cần Giuộc, Long An, khán giả ngồi tràn ra cả mặt đường.

Nhưng trong bối cảnh các loại hình giải trí hiện đại khác lấn át, Vầng trăng cổ nhạc cũng chịu chung số phận của các chương trình chuyên về nghệ thuật dân tộc: có lượng rating cao, thu hút đông đảo người xem nhưng việc tìm kiếm nguồn tài trợ ngày càng khó.

"Đài chúng tôi vẫn nỗ lực giữ cho Vầng trăng cổ nhạc tồn tại. Nhưng chúng tôi rất mừng vì Vầng trăng cổ nhạc không là chương trình làm vì "nghĩa vụ" mà thực sự sống được nhờ sự nuôi dưỡng của khán giả. Và cũng rất cảm ơn các nghệ sĩ đã đồng hành cùng chúng tôi, không câu nệ chuyện tiền bạc" - ông Minh Hải bày tỏ.

Phượng Loan - Thoại Mỹ - Dũng Nhí trong chương trình Vầng trăng cổ nhạc tháng 2-2018 - Ảnh: Gia Tiến

TTO - Trích đoạn vở cải lương mới toanh Thương quá rau răm chuyển thể từ tác phẩm nhà văn Nguyễn Ngọc Tư được giới thiệu trong chương trình Vầng trăng cổ nhạc lúc 20g30 ngày 3-12, THTT trên HTV9.