Đoàn công tác của Bộ Tài nguyên môi trường kiểm tra việc khắc phục vi phạm của Formosa sau sự cố biển tại 4 tỉnh miền Trung - Ảnh: VĂN ĐỊNH

Ngày 3-5, trước thông tin báo chí nêu Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh không thuộc đối tượng thanh tra về bảo vệ môi trường theo kế hoạch thanh tra năm 2018, Bộ Tài nguyên môi trường có thông cáo giải thích việc này.

Bộ Tài nguyên môi trường cho biết ngay sau khi Formosa nhận trách nhiệm gây ra sự cố môi trường biển tại 4 tỉnh miền Trung, bộ đã phối hợp chặt chẽ với tỉnh Hà Tĩnh, các bộ, ngành và các cơ quan liên quan đưa Formosa vào "chế độ giám sát đặc biệt và nghiêm ngặt" để thường xuyên kiểm tra, giám sát quá trình khắc phục hậu quả vi phạm của Formosa, đảm bảo không để tái diễn sự cố.

Thông cáo nêu, từ ngày 22-7-2016, Bộ này phối hợp với UBND tỉnh Hà Tĩnh thành lập tổ giám sát Formosa trong việc thực hiện cam kết khắc phục sự cố môi trường tại 4 tỉnh miền Trung. 

Từ đó, Bộ Tài nguyên môi trường phối hợp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đưa 2 trạm kiểm định môi trường di động vào giám sát việc xử lý nước thải của Formosa, tần suất lấy mẫu nước thải tại các vị trí là 3 lần/ngày. Các trạm kiểm định môi trường di động sẽ được vận hành liên tục trong 3 năm.

Ba cơ chế giám sát đặc biệt

Theo Bộ Tài nguyên môi trường, để đảm bảo việc kiểm soát nước thải, khí thải, chất thải rắn của Formosa đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế theo cam kết với Chính phủ Việt Nam, Bộ Tài nguyên môi trường đã phê duyệt nguyên tắc kế hoạch, lộ trình khắc phục hậu quả vi phạm và kế hoạch giám sát môi trường đối với Formosa với thời gian thực hiện dự kiến đến hết năm 2019.

Theo đó, từ tháng 7-2016 đến nay, cơ chế giám sát đặc biệt Formosa đã được thực hiện bao gồm:

Thứ nhất, hoạt động giám sát hàng ngày của tỉnh Hà Tĩnh và Viện Công nghệ môi trường thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

Thứ hai, hoạt động giám sát liên tục thông qua các thiết bị quan trắc tự động nước thải, khí thải đã được lắp đặt.

Thứ ba, Bộ Tài nguyên môi trường đã định kỳ, đột xuất phối hợp với các bộ ngành, cơ quan liên quan và các nhà khoa học tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát về bảo vệ môi trường đối với Formosa.

Bộ này khẳng định quá trình kiểm tra, giám sát đặc biệt đối với Formosa sẽ tiếp tục được bộ phối hợp với tỉnh Hà Tĩnh duy trì thực hiện cho đến khi Formosa hoàn thành toàn bộ các hạng mục cải thiện, bổ sung công trình bảo vệ môi trường nhằm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Đầu tư thêm 100 triệu USD

Bộ Tài nguyên môi trường cũng cho biết, để đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế như cam kết, Formosa đã phối hợp với các cơ quan khoa học kỹ thuật, các chuyên gia về môi trường trong nước và quốc tế thực hiện kế hoạch cải thiện, bổ sung công trình xử lý chất thải, với tổng kinh phí là 343,921 triệu USD, dự kiến sẽ tiếp tục đầu tư thêm 100 triệu USD cho một số hạng mục bổ sung khác.

Theo Bộ Tài nguyên môi trường, hiện nay các hạng mục công trình xử lý chất thải bổ sung đã được hoàn thành đưa vào vận hành, xử lý ổn định, trong đó có hệ thống hồ sinh học kết hợp với ứng phó sự cố về nước thải, diện tích trên 10 ha.

Ngoài ra, hệ thống xử lý nước thải, khí thải đã được Formosa lắp đặt các thiết bị quan trắc tự động liên tục 24/24, có camera theo dõi, giám sát và truyền trực tuyến số liệu về Sở Tài nguyên môi trường Hà Tĩnh và Tổng cục Môi trường để kiểm tra, giám sát.

Riêng việc thay đổi phương pháp làm nguội than cốc từ ướt sang khô (hiện nay Formosa đang sử dụng phương pháp làm nguội ướt, không làm phát sinh nước thải ra môi trường) và lắp đặt thiết bị xử lý khí thải bổ sung tại xưởng thiêu kết nhằm đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế hiện vẫn đang trong lộ trình thực hiện, dự kiến tháng 6-2019 sẽ hoàn thành.

TTO - Liên quan vụ chôn 100 tấn chất thải trái phép ở trang trại người dân, Formosa Hà Tĩnh bị phạt hành chính 560 triệu đồng vì vi phạm không phân định chất thải nguy hại.