Một khu vực tập kết xỉ thép tại Formosa Hà Tĩnh - Ảnh: VĂN ĐỊNH

Tổng mục Môi trường (Bộ TN-MT) cho biết sau khi nhận được văn bản đề xuất của Formosa về tận dụng phát sinh trong quá trình sản xuất, đạt tiêu chuẩn áp dụng cho mục đích làm vật liệu xây dựng để san nền trong khuôn viên nhà máy, Bộ TN-MT đang xem xét đề xuất này.

Xin dùng gần 1 triệu tấn xỉ thép để san nền

Theo đề xuất tận dụng xỉ thép phát sinh trong quá trình sản xuất để san nền trong khuôn viên nhà máy, cho biết sẽ dùng 960.000 tấn xỉ thép để san nền tại khu lưu giữ ngoài trời giai đoạn 2 của nhà xưởng luyện thép.

Khu lưu giữ ngoài trời giai đoạn 2 của nhà xưởng luyện thép có tổng diện tích 14,5ha, được chia làm ba khu, tương ứng với ba giai đoạn thi công.

Theo đó, Formosa Hà Tĩnh đề xuất tận dụng xỉ thép để san nền trong thời gian từ cuối tháng 3 đến tháng 8-2019, chia thành ba giai đoạn thực hiện trong khoảng thời gian này.

Theo đề xuất, Fomrosa Hà Tĩnh khẳng định xỉ thép phát sinh tại nhà máy đạt tiêu chuẩn được áp dụng cho mục đích làm vật liệu san lấp công trình xây dựng và giao thông.

Ngoài ra, công ty cũng cam kết chỉ sử dụng loại xỉ thép hợp chuẩn, đúng với mục đích thi công san nền, không lợi dụng để chôn lấp các loại chất thải khác.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Hoàng Văn Thức - phó tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường - cho biết "xỉ thép là chất thải rắn thông thường, không phải chất thải nguy hại, hoàn toàn đáp ứng hợp chuẩn, hợp quy về vật liệu xây dựng nên được phép làm, còn làm ở vị trí nào, khu vực nào thì phải được cơ quan quản lý đánh giá, hiện nay Bộ TN-MT đang đánh giá và xem xét".

Theo Tổng cục Môi trường, pháp luật bảo vệ môi trường quy định tro, xỉ, thạch cao phát sinh từ các nhà máy nhiệt điện, sau khi được phân định, phân loại là chất thải rắn công nghiệp thông thường thì được khuyến khích tái chế, tái sử dụng làm nguyên liệu, vật liệu cho các ngành nghề sản xuất khác nếu đáp ứng hoặc phù hợp với các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật do Bộ Xây dựng ban hành.

"Số xỉ thép mà Formosa đề xuất sử dụng san nền đều hợp chuẩn, hợp quy đã được Bộ Xây dựng đánh giá được phép san lấp nền. Còn san lấp nền ở khu vực nào thì còn phải xem lại quy hoạch của nhà máy đó" - ông Thức cho hay.

Công trình Vành đai tuyến đường công vụ trong Formosa cao khoảng 10m, bề rộng 12-30m, được đắp bằng xỉ thép, trên phủ một lớp đất mỏng để trồng cây xanh - Ảnh: HOÀNG HÀ

Dùng xỉ thép đắp đê cao 10m, dài 2km

Năm 2018, Formosa Hà Tĩnh đã sử dụng xỉ thép xây dựng công trình vành đai tuyến đường công vụ. Công trình có dạng như một tuyến đê với tổng chiều dài hơn 2.000m, điểm cao nhất 10m, phía trên bề mặt là mặt đường rộng 1m.

Lõi công trình sử dụng xỉ thép đầm chặt và bao phủ xung quanh bề mặt một lớp đất trồng cây có chiều dày khoảng 50cm, bề rộng chân 12-30m.

Tháng 7-2018, đoàn kiểm tra liên ngành do Sở Xây dựng Hà Tĩnh chủ trì yêu cầu Formosa phải báo cáo cụ thể về hồ sơ, thủ tục liên quan đến công tác đầu tư xây dựng công trình này.

Đáng chú ý, công trình không có trong quy hoạch được phê duyệt, không thực hiện các hồ sơ thủ tục về đầu tư xây dựng theo quy định.

Tại thời điểm kiểm tra, Formosa đã triển khai thi công được 31% khối lượng theo thiết kế nhưng không có giấy phép xây dựng, chưa làm rõ được sự phù hợp của chất lượng vật liệu xỉ thép làm vật liệu san lấp và đường giao thông, được triển khai thi công khi chưa thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường.

Sở Xây dựng Hà Tĩnh kết luận việc xây dựng hạng mục công trình này của Formosa vi phạm quy định về quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý đầu tư xây dựng và quản lý môi trường, vì vậy yêu cầu phải dừng thi công để xem xét, xử lý các vi phạm theo quy định.

Ngày 14-3 vừa qua, Sở Xây dựng Hà Tĩnh tiếp tục có văn bản gửi Công ty Fomosa yêu cầu tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh dự án, thiết kế xây dựng công trình Khu liên hợp Gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương đã được cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt.

Trong đó, có thể hiện hạng mục điều chỉnh, bổ sung công trình vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ, đồng thời tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của công trình trên.

"Khi chưa thực hiện đầy đủ các trình tự thủ tục nêu trên thì không đủ điều kiện để khởi công xây dựng công trình Vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ", văn bản của Sở Xây dựng Hà Tĩnh nhấn mạnh.

Xung quanh việc này, ông Hoàng Văn Thức cho biết trong quá trình giám sát, kiểm tra, Bộ TN-MT đã yêu cầu Formosa dừng lại và phải làm báo cáo đánh giá.

"Xỉ thép sử dụng làm đường, trồng cây xanh hoàn toàn hợp chuẩn hợp quy, được phép làm vật liệu xây dựng, làm cốt đường. Tuy nhiên, Bộ TN-MT đã yêu cầu phải lập báo cáo đánh giá tác động môi trường về nội dung này nên Formosa đang thực hiện" - ông Thức cho hay.