Chủ tịch Quốc hội: Ưu tiên vốn cho đường vành đai 3 TP.HCM do tính cấp bách

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chia sẻ quyết tâm của Quốc hội, Chính phủ là cố gắng tạo đồng thuận cao để tổ chức thực hiện, kết thúc năm 2025 có thêm cao tốc, tạo đột phá cho kết cấu hạ tầng. Chúng ta đang tập trung làm theo trục Bắc - Nam, còn các tuyến đường kết nối vẫn thiếu nhiều trong khi đây cũng là các tuyến quan trọng.

"Lần này sẽ dành nguồn lực ưu tiên vốn cho đường vành đai 3 TP.HCM do tính cấp bách. Dự án sẽ được cơ bản bố trí đủ vốn để hoàn thành năm 2025; quyết toán và đưa vào sử dụng từ năm 2026. Tuyến đường này không chỉ cho miền Đông Nam Bộ mà kết nối cả miền Tây Nam Bộ", ông Huệ nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đề nghị Bộ GTVT tập trung để thi công nhanh, khắc phục những khó khăn, tồn tại, vướng mắc, nút thắt để thi công, đưa vào sử dụng nhanh, hiệu quả sẽ lớn. Còn về nguồn kinh phí, ông Phớc cũng cho hay Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch - đầu tư đã giải trình sẽ đảm bảo đủ kinh phí để thực hiện.

Không dùng nguồn cải cách tiền lương làm cao tốc

Là một trong những địa phương có dự án đường vành đai 4 Hà Nội đi qua, đại biểu Đào Hồng Lan - bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh - cho hay việc đảm bảo cơ cấu nguồn đầu tư là khó khăn nhất, khi phần lớn các dự án đều sử dụng cơ cấu vốn hỗn hợp (trung ương, địa phương). Bà Lan đề nghị Quốc hội có cơ chế cho phép sử dụng nguồn cải cách tiền lương, thể chế hóa trong nghị quyết của Quốc hội để các địa phương có căn cứ thực hiện.

Tuy nhiên, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng không nên đặt ra vấn đề này vì đụng chạm tới nghị quyết trung ương về cải cách tiền lương. Ông Huệ cho biết Quốc hội đã có nghị quyết, quy định tuyệt đối không dùng nguồn cải cách tiền lương cho việc khác với bất kỳ lý do gì. Phải dành nguồn này cho cải cách tiền lương.

Ông cũng bày tỏ băn khoăn khi các dự án đều chuyển sang hình thức đầu tư công, dù đã có Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) nhưng đến nay lại chuyển hết sang đầu tư công. "Đó là vấn đề cần phải đánh giá một cách căn cơ.

Thị trường vốn dài hạn kém phát triển. Phải lo xây dựng thị trường vốn dài hạn. Các nước có các dự án đầu tư kết nối hạ tầng chủ yếu là BOT, PPP. Giai đoạn phục hồi thì ta lấy vốn gói này nhưng lâu dài thì phải sử dụng vốn xã hội", ông yêu cầu.

* Đại biểu Lê Thanh Vân (Cà Mau):

Lập ngay quy hoạch khai thác quỹ đất hai bên đường

Tờ trình của Chính phủ về các đường vành đai còn bỏ lọt đi một yếu tố quan trọng khi các dự án giao thông được quy hoạch đồng thời với các dự án khác hai bên đường như đô thị, khu công nghiệp, thuê mặt bằng...

Nguồn tiền thu được từ sử dụng đất, đặc biệt là địa tô chênh lệch sẽ không ít, thậm chí thừa tiền làm đường, nhất là các dự án đường vành đai đô thị.

Ví dụ với dự án đường vành đai 4 Hà Nội chủ yếu đi qua đất nông nghiệp, do đó cùng với việc phê chuẩn các dự án giao thông này phải song song với nhiệm vụ quy hoạch hai bên đường sẽ tạo ra quy hoạch dẫn đường và còn tạo ra địa tô chênh lệch.

Nếu sau khi dự án hoàn thành mới lập các quy hoạch thì việc thu hồi đất, xác định giá đất sẽ rất phức tạp và khi ấy, người thiệt hại sẽ không chỉ là người dân mà còn là cả Nhà nước nữa. Do đó chúng ta phải đi trước, lập quy hoạch song song mới giải quyết về vấn đề kinh tế - xã hội và thu hồi nhanh nguồn vốn.

* Đại biểu Trần Anh Tuấn (phó giám đốc Sở Kế hoạch - đầu tư TP.HCM):

Trung ương cần có trách nhiệm hỗ trợ địa phương

Dự án đường vành đai 3 TP.HCM với chiều dài khoảng 100km thì việc xây dựng sẽ rất nhanh nếu mặt bằng sớm được bàn giao. Trong một dự án giao thông, giải phóng mặt bằng thường là vướng mắc lớn nhất, ảnh hưởng đến tiến độ toàn dự án.

Đối với dự án đường vành đai 3, dù có sự phân vai trách nhiệm giữa ngân sách trung ương và địa phương trong việc giải phóng mặt bằng nhưng tôi nghĩ trách nhiệm phải đặt lên vai cả hai phía.

Trong bối cảnh giá đất đai biến động như hiện nay, việc xây dựng khung chính sách thỏa được mong muốn của người dân sẽ rất khó, nếu không có sự tính toán kỹ có thể dẫn đến tắc nghẽn việc giải phóng mặt bằng.

Do vậy ngoài việc địa phương làm đúng theo quy định, khi có những ách tắc thì trung ương cũng phải nhảy vào để cùng với địa phương xây dựng cơ chế, chính sách và tháo gỡ nhanh nhằm đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đảm bảo dự án triển khai đúng tiến độ đề ra.

* Đại biểu Đỗ Đức Hiển (vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính, Bộ Tư pháp):

Nên kéo dài hơn thời gian áp dụng cơ chế chỉ định thầu

Trong dự thảo nghị quyết chủ trương đầu tư dự án đường vành đai 3 TP.HCM, đường vành đai 4 Hà Nội do Chính phủ trình Quốc hội có quy định cho phép Thủ tướng xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trong quá trình triển khai thực hiện dự án đối với các gói thầu tư vấn, gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư, áp dụng trong 2 năm 2022 và 2023.

Tuy nhiên cũng trong dự thảo có quy định trong thời gian thực hiện nếu có vấn đề phát sinh thì Chính phủ báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định kéo dài thời gian thực hiện cơ chế này. Đây là quy định mở, nhưng trong trường hợp cần kéo dài việc thực hiện cơ chế đặc thù sẽ làm phát sinh thêm thủ tục. Theo tôi, ngay từ đầu nên tính toán kéo dài luôn thời gian thực hiện cơ chế 3, 4 năm hoặc suốt cả thời gian làm dự án sẽ thuận lợi cho việc triển khai sau này.

* Đại biểu Tô Thị Bích Châu (chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM):

Tính toán kỹ vấn đề lạm phát

Hiện nay tình trạng lạm phát trong giai đoạn cầm cự, nếu không có giải pháp quyết liệt sẽ bị đuối hơi. Việc này khiến tôi băn khoăn về ảnh hưởng của lạm phát đến việc tính toán giá nguyên vật liệu và giá thi công được tính toán hiện nay. Thực tế nhiều dự án giao thông hiện nay bị chậm tiến độ là do giá cả nguyên vật liệu leo thang. Mặt khác lạm phát cũng sẽ ảnh hưởng đến việc chỉ định, đấu thầu thực hiện các dự án thành phần sau này.

Do đó tôi đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành vào cuộc quyết liệt trong việc kiềm chế lạm phát, hạn chế tối đa ảnh hưởng của việc giá cả leo thang tới tiến độ thi công các dự án.