Phóng to

Nhân loại vẫn tiến về phía trước với các sản phẩm tân kỳ, ngày càng cao cấp và hiện đại. Đồ đạc, sản phẩm ngày càng bị thay thế nhanh hơn. Thậm chí vải vóc, các đồ dùng phù hợp, nếu muốn tìm cái giống như thế, cũng khó!

Thế là nhân loại bước sang tìm tòi loại mới hơn. Và, hình như sự tân kỳ càng kết thúc nhanh số phận của sản phẩm. Người ta lại nhớ tới ngày xưa, nhớ tới bóng dáng con người in dấu lên đồ dùng. Đó là lý do tồn tại của đồ thủ công, handmade.

Dường như có một sự đối chọi giữa sở thích và lựa chọn tiêu dùng: Thích dùng đồ ngoại nhưng khi “chơi” thì lại chọn đồ thủ công của các làng nghề. Người ta có thể nâng niu một chiếc áo pull, cái quần jeans và váy đầm ngoại đấy nhưng nếu có ai đi Sapa mang về đồ thổ cẩm cũng... quý hoá không kém! Một chiếc túi Thái Lan mua ở Chiềng Mai thì cũng vậy thôi.

Đối với đồ handmade, của nội - của ngoại có vẻ bình đẳng hơn so với các sản phẩm tiêu dùng cao cấp. Còn nếu là các sản phẩm khác, thì rõ rồi: Sính hàng ngoại. Ngay một xứ sở nhiệt đới đầy cây xanh và rau trái, nhiều thực phẩm ngon lành là thế, vậy mà thực phẩm ngoại vẫn lên ngôi. Ở TP.HCM, gà ngoại chiếm 40% thị trường, giá lại còn... mềm hơn gà nội. Nếu gà nội gần 50 nghìn một ký thì chỉ gần 30 nghìn, bạn có thể xơi gà từ Úc, Mỹ. Trứng có từ châu Âu. Đường kính cũng vậy. Người ta “sính” cũng chẳng phải vì của ngoại ngon hơn hẳn, mà chỉ vì nó rõ nguồn gốc.

Ở Việt Nam, đố ai chỉ ra thức ăn nào an toàn? Cá thì ngâm phân urê, thịt cũng ngâm bảo quản. Rau quả thì khỏi nói. Quả dưa leo nhăn nheo, chỉ sau một đêm xịt thuốc là căng tròn, tươi rói. Đến giá đỗ, đậu hũ là những thứ ăn chay tịch nghe nói cũng ngâm thuốc và được gia giảm cả thạch cao và phụ gia làm... xi măng. Bún bánh thì đã có hàn the. Tóm lại là... không cho chúng nó thoát!

Thế nhưng, gu của nhân loại ngày nay lại thích đồ thủ công, handmade! Vì sao? Vì người ta đã quá ngán cái gì hàng loạt, làm bằng máy, tất cả giống nhau, không có dấu ấn cá nhân. Nhưng hàng handmade chỉ phục vụ cho cảm quan của người du lịch, mua để chơi, làm quà, để trưng bày? Nếu quả có như vậy đi nữa, thì chỉ càng nói lên cái quý hiếm của đồ handmade mà thôi.

Đồ handmade mang dấu ấn cá nhân của con người. Cứ cái gì của dấu ấn con người là có sự chú ý. Người ta lưu giữ dấu bàn chân, bàn tay trẻ thơ trong các cuốn album cá nhân. Thậm chí ở Đài Loan, tóc của trẻ sơ sinh được đem làm cái bút lông kỷ niệm và đây đang là một nghề kiếm khá. Một bộ bút tóc, các con dấu và có khắc bàn chân trẻ có khi lên tới cả ngàn đô!

Lại có tin đồn “đồ cổ có ma” khi một gia đình ở Hội An nghe như thấy tiếng chuông vọng ra từ chiếc chuông cổ trong chiếc tủ ! Đó là một thí dụ cho thấy sự gắn bó và sự để dấu ấn của chủ nhân lên đồ vật của mình. Đó là do sự cảm nhận của chúng ta về sự cổ kính chứ chẳng có con ma nào! Nhìn đồ cổ, ta cảm thấy có tình cảm của tiền nhân ghi dấu!

Thích “làm bằng tay”, đồ handmade còn lan sang cả lĩnh vực tình cảm. Bộ Giáo dục Anh tiến hành điều tra cho thấy 77% phụ nữ thích nhận được thư tình viết bằng tay chứ không phải thư điện tử với font chữ giống nhau. Nhìn dòng chữ người ta có thể biết được phần nào tâm trạng người viết, còn font chữ thì giấu kín mọi cảm xúc.

Váy Đình Bảng buông chùng, váy lĩnh, váy sồi, áo năm thân, xiêm cho thị nữ cung đình. Những váy của mẹ Đốp, Thị Màu đỏng đảnh... đã thành những hình bóng vóc dáng in dấu tay của người Việt thời xưa. Chắc chẳng có sản xuất hàng loạt nào ghi dấu được cả cái hồn lung linh trong đó.

Có đức ông chồng khoe: Đồ ăn thức uống trong nhà đều do bà xã tự nấu đấy! Ăn hiệu có thể ngon, tiện lợi nhưng ăn đồ “handmade” ở nhà, dù đạm bạc nhưng rõ ràng trong đó dấu ấn không lời tràn đầy tình cảm.