Tuy là hội nghị của nước Úc nhưng có rất nhiều giáo sư đầu ngành thấp khớp từ các nước tiên tiến khác tham dự. Hội nghị trình bày nhiều nghiên cứu mới đi sâu vào lĩnh vực gen của các bệnh lý thấp khớp học như viêm khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp...

Trong phần “2016 - năm toàn cầu chống lại cơn đau trong bệnh khớp”, nhóm tác giả ở Úc đã trình bày một tình trạng rất phổ biến, đó là các bệnh nhân bị đau khớp không được điều trị tới nơi, dẫn đến hậu quả nặng nề cho bệnh nhân.

Nguyên nhân bệnh nhân không được điều trị cơn đau đến nơi đến chốn một phần là do y khoa chưa thực sự hiểu hết các cơ chế gây bệnh khớp. Tổng hợp các báo cáo khác cho thấy yếu tố gen, thành phần trong hệ thống miễn dịch, cũng như các yếu tố trong tế bào gây ra hiện tượng viêm và gây đau.

Dù có nhiều thuốc mới ra đời nhưng vì giá thành quá cao, một phần bệnh khớp do yếu tố gen nên không thể điều trị dứt điểm trong thời gian ngắn, mà gần như phải điều trị lâu dài hoặc suốt đời, nên cơn đau khớp không được kiểm soát tốt. Một nguyên nhân khác khiến bệnh nhân không được điều trị đau là do bác sĩ tập trung vào điều trị bệnh, bỏ quên phần giảm đau cho bệnh nhân.

Bài báo cáo nêu một ca lâm sàng ví dụ về một phụ nữ bị viêm khớp dạng thấp mặc dù đã được điều trị thuốc sinh học và có cải thiện về các chỉ số sinh học nhưng bệnh nhân vẫn than đau và trầm cảm. Khi hồi cứu, tác giả nhận thấy bệnh nhân không được giảm đau nên dẫn tới tình trạng này. Lý giải cơn đau kéo dài kiểu này là do cơ thể chúng ta có phản ứng đối với các cơn đau kéo dài.

Bình thường, khi có một tác động gây đau đến cơ thể, các thụ cảm thể sẽ truyền tín hiệu điện về não bộ để báo cáo về cơn đau. Nhưng nếu cơn đau không được kiểm soát tốt, có hiện tượng giảm ngưỡng chịu đau xuống của các thụ cảm thể, đồng thời các thụ cảm thể đang nằm yên bên cạnh cũng được đánh thức dậy và làm cơn đau nhiều hơn, mạnh hơn.

Mục tiêu của hiện tượng này là làm sao cho chúng ta tìm cách thoát khỏi cơn đau, tránh nguy hiểm. Đây là hiện tượng nhạy cảm hóa vùng ngoại biên.

Trong các bệnh khớp mãn tính hay các cơn đau sau chấn thương, sau phẫu thuật, nếu không kiểm soát đau tốt sẽ có thể khiến bệnh nhân bị stress một cách âm thầm, việc điều trị càng khó khăn.

Trở lại với thực tế Việt Nam, các cơn đau khớp dường như vẫn chưa được đánh giá đúng mức vì các thuốc điều trị sinh học có giá quá cao, hoặc do chính sách y tế đã đánh giá thấp cơn đau của bệnh khớp hoặc do ngay chính bệnh nhân cũng cố gắng chịu đựng âm thầm.

Chúng ta hi vọng những thông tin từ các đồng nghiệp Úc sẽ giúp cả bác sĩ, bệnh nhân và các nhà làm chính sách y tế chú ý hơn đến cơn đau từ bệnh khớp.