Trong bối cảnh phát triển bùng nổ mạng xã hội, các thông tin đúng - sai, hình ảnh và video thật - giả được phát tán nhanh chóng.

Ngay cả những người không phải "tín đồ mạng" khi nghe chuyện lạ, chuyện sốc, cũng tò mò tìm vào xem thử rồi lại tiếp tục lan truyền sự độc hại tới người khác...

Từ tò mò đến sợ hãi rồi ám ảnh

Chị Nguyễn Thanh Tuyền (32 tuổi, ngụ Bình Dương) cho biết: "Hội nhóm hóng biến thì một số tôi thấy cũng hữu ích, người ta chia sẻ thông tin từ nguồn báo chí chính thống.

Nhưng nhiều nhóm đăng toàn mấy tin tức bi thảm, người chết không hà, chưa kể mấy vụ án mạng kinh hoàng, rất nhiều người đi spam mấy cái video hiện trường toàn máu me, xác chết... Mấy lần tôi lỡ xem vài giây mà phát hoảng luôn".

"Bây giờ người ta sống vì view, vì follow", chị Tuyền kể thêm mới đây TikToker chuyên đi "săn ma" vô tình phát hiện thi thể không nguyên vẹn tại một quán karaoke bỏ hoang từng bị hỏa hoạn kinh hoàng khiến hàng chục người chết.

Nhiều TikToker, YouTuber cũng quay lại đây để làm video, nhưng điều đáng nói là khi phát hiện sự việc nghiêm trọng, anh ta lại có thể bình tĩnh set góc máy, quay phim để tiếp tục "sáng tạo nội dung". Được biết, vlog "chấn động" tầm 40 phút này vừa được đăng tải trên kênh của anh ta, thu hút nhiều bình luận trái chiều.

"Rồi trên mạng đang lan truyền hình ảnh được cho là bàn tay, hộp sọ và phần thân của thi thể nạn nhân, bạn cứ lên Facebook mà xem, "lội" bình luận sẽ thấy hình ảnh không che, thấy tội mà cũng sợ lắm!", chị Tuyền lắc đầu.

Trước đó phải kể đến nhiều hình ảnh và video hiện trường các vụ án mạng đau lòng cũng được dân mạng truyền tay nhau để thỏa tò mò.

Từ những vụ "điên tình" thảm sát người yêu, rồi phân xác, phi tang thi thể nạn nhân đến những vụ người chồng nhẫn tâm xuống tay với vợ mình bằng những nhát dao chí mạng, hay những tiếng thét cuối cùng của các nạn nhân tử vong vì mâu thuẫn, tranh chấp tài sản, đất đai... đều được đăng tải rõ mồn một chi tiết, không che mờ.

"Những thước phim đó rùng rợn và ám ảnh khiến tôi dần mất niềm tin vào tình cảm giữa người với người, mất niềm tin vào xã hội và tình yêu thương, đôi khi hoài nghi luôn những người bên cạnh mình", chị Lê Chi (ngụ Hoài Nhơn, Bình Định) thở dài.

Ngoài những tài khoản và hội nhóm mạng xã hội thường xuyên săn lùng và đăng tải các video giật gân để câu tương tác về cho "cộng đồng" của mình thì cũng không ít người dùng mạng xã hội "cộng sinh" vào đó để quảng cáo sản phẩm trên một số sàn thương mại điện tử bằng cách gắn link giả.

"Bình quân khi có biến gì đó trên Facebook, mấy người rải link quảng cáo lại mọc lên như như nấm sau mưa", Facebook Hiếu Quốc Lê bình luận.

Cũng trên cõi mạng, nhiều hội nhóm với tiêu chí kêu gọi từ thiện, kết nối các nhà hảo tâm để chung tay giúp đỡ những bệnh nhân chẳng may mắc bệnh hiểm nghèo.

Dù không phủ nhận tinh thần nhân đạo và tương thân tương ái của các hoạt động thiện nguyện vì xã hội, tuy nhiên cũng không ít tài khoản sẵn sàng đăng tải những hình ảnh các bệnh nhân gầy thóp, xanh xao, yếu ớt, thậm chí sắp lìa đời nhằm câu view.

Chị Phạm Trinh (33 tuổi, nhân viên văn phòng, ngụ An Giang) bày tỏ: "Tôi xem mấy cái đó xong thấy xuống tinh thần, lo sợ cho mình rồi cho người thân, hình ảnh bệnh tật giai đoạn cuối và chết chóc thì ai mà không sợ, không buồn lo".

Sức khỏe tinh thần đang bị đe dọa trầm trọng

Trao đổi với Tuổi Trẻ, thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Tâm (Trung tâm đào tạo ứng dụng khoa học tâm lý Hồn Việt) cho biết về mặt xã hội, việc thu lợi từ đăng tải, phát tán những nội dung thương tâm (hình ảnh, video, bài viết) là hình thức kinh doanh phản cảm, không đúng đắn.

Còn về mặt tâm lý, những người dùng mạng xã hội cố tình "đánh" vào cảm xúc sợ hãi, thương cảm và sự yếu đuối trong tâm hồn con người.

"Ngày nay quá nhiều thông tin nhiễu loạn trên mạng xã hội nên muốn gây chú ý thì phải làm cái gì đó rất là sốc, rất là khác thường, đánh vào sự tò mò vì đây là bản năng tâm lý của con người.

Việc tiếp xúc với quá nhiều nội dung ám ảnh, sợ hãi và thương tâm thì lâu dần con người sẽ có nguy cơ bị bão hòa về các trạng thái cảm xúc tự nhiên, trở nên vô cảm trước những thông tin tương tự trên mạng xã hội (dù những thông tin này là sự thật), hoặc thậm chí sẽ rất nguy hiểm nếu niềm tin của con người chúng ta bị khủng hoảng hay lệch lạc", bà Tâm cho biết.

Theo chuyên gia tâm lý này, não bộ chính là nơi trực tiếp nuôi dưỡng đời sống tâm lý của một người, bao gồm suy nghĩ, cảm xúc và hành vi.

"Thức ăn" nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần của con người chính là những hình ảnh và những thông tin được tiếp xúc hằng ngày, nên nếu được "ăn" những thức ăn "ô nhiễm" như vậy thì tinh thần chúng ta sẽ bị ngộ độc, bị tổn thương.

"Không chỉ riêng ở Việt Nam, người ta nói là chưa bao giờ thế giới sử dụng một lượng thuốc tâm thần nhiều như bây giờ.

Con người ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là các em nhỏ có điều kiện tiếp xúc sớm với thiết bị điện tử và Internet cần được trang bị cho bản thân nhận thức và kỹ năng tiếp nhận thông tin từ mạng xã hội, cần có sự đối chiếu và xác minh kỹ lưỡng trước khi tiếp nhận thông tin, tránh bị dẫn dắt hay bị đầu độc bởi những thông tin giả, tin bẩn, độc hại", bà Tâm lo ngại.

Bà Tâm cũng khuyến cáo dù mạng xã hội là không gian ảo nhưng nó lại rất thật trong suy nghĩ và cảm xúc của con người.

Lạm dụng hình ảnh đau lòng để câu view: Gây sốc, sợ hãi và ám ảnh

Để câu view, câu like, xây kênh, nhiều người dùng mạng xã hội sẵn sàng săn lùng những tin tức giật gân, hình ảnh thương tâm, chết chóc thảm khốc để đăng kênh Facebook, TikTok của mình.